Του ERIC R MANDEL
Η Τουρκία λειτουργεί ως το κακομαθημένο παιδί του ΝΑΤΟ τις τελευταίες δύο δεκαετίες, με το νεοοθωμανικό όραμα του σουλτάνου Ερντογάν, σύμφωνα με το οποίο προσπαθεί να διεκδικήσει τον ρόλο του ηγέτη του Μουσουλμανικού Κόσμου.
Στεκόμενη στο σταυροδρόμι ανάμεσα σε Ευρώπη, Ασία και Αφρική, η Τουρκία έχει μία έντονη παρουσία καθορίζοντας το πόσο καλή ή την κακή θα είναι η πρόσβαση της Δύσης στην Μέση Ανατολή.
Μπορεί η Τουρκία να ξανακοιτάξει προς την Δύση, όπως έκανε και τον 20ο αιώνα, όταν η κοσμική δημοκρατίας της Τουρκίας κυριάρχησε, ή μήπως το έθνος υπό τον Ερντογάν έχει προχωρήσει πολύ μακριά από την Δύση και την Αμερική, συμπεριλαμβανομένου και του Ισραήλ, αλλά και οποιουδήποτε δυτικού συμφέροντος.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν βρίσκεται σε δύσκολη θέση στην Συρία. Ο τουρκικός λαός δεν θέλει άλλους πρόσφυγες και επιθυμεί μία διέξοδο από τον πόλεμο στην Ιντλίμπ, όπου εκατομμύρια Σουνίτες πολιορκούνται από την Ρωσία, την Συρία και τις Ιρανικές Πολιτοφυλακές.
Ο Ερντογάν τώρα προσπαθεί να επιστρέψει προς την Δύση, καθώς αντιλαμβάνεται πως η στροφή του προς της Ρωσία αποδείχθηκε ανόητη, καθώς τα τουρκικά συμφέροντα είναι αντίθετα με τα ρωσικά τόσο στην Συρία όσο και στην Λιβύη. Το πρόβλημα είναι, πως η Μόσχα είναι η μόνη διέξοδος επικοινωνίας σε περίπτωση που θες να πάρεις το οτιδήποτε από την Συριακή διένεξη. Έχει γίνει ο de facto ενεργειακός μεσολαβητής στην περιοχή, από τότε που ο Άσαντ χαρακτήρισε ως μπλόφα την πολιτική του Ομπάμα στην Συρία, περνώντας την ”κόκκινη γραμμή” μέσω της χρήσης χημικών όπλων, αλλά και μέσω της στροφής του προς την Ρωσική υποστήριξη.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Hudson, ο Michael Doran πιστεύει πως η Τουρκική επιθετικότητα έναντι της Αμερικής δικαιολογείται λόγω της στήριξης προς του Κούρδους της Συρίας, όπου σύμφωνα με το Ερντογάν αποτελούν μέρος τρομοκρατικής αυτονομιστικής οργάνωσης, ονόματι ΡΚΚ και απειλούν την τουρκική εθνική ασφάλεια. Ο Doran υποστηρίζει επίσης πως ”δεν έχει σημασία να ξεφορτωθούμε έναν σημαντικό σύμμαχο του ΝΑΤΟ που τον περιβάλλει η Ασία και η Ευρώπη, καθώς έχουμε πλατφόρμες και βάσεις πληροφοριών μέσω των οποίων μπορούμε να σταματήσουμε τους Ρώσους στον Βόσπορο”.
Από την άλλη πλευρά αντιτασόμενος σε αυτήν την άποψη ο Steven A. Cook γράφει για το Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, λέγοντας, ”ενώ η Τουρκία παραμένει σύμμαχος του ΝΑΤΟ δεν είναι πλέον εταίρος των ΗΠΑ…η εδραίωση της εξουσίας από τον Ερντογάν…η καταστολή δημοσιογράφων, ακαδημαϊκών οργανώσεων κοινωνικής υποστήριξης και μειονοτήτων έρχεται σε αντίθεση με τις θεμελιώδεις αρχές της αμερικανικής κοινωνίας και της τουρκικής συμμετοχής στο ΝΑΤΟ”. O εμφύλιος πόλεμος στην Συρία μας υπογραμμίζει τα αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα μεταξύ Αμερικής και Δύσης. Η αντικουρδική ατζέντα της Τουρκίας στην Συρία έρχεται σε αντίθεση με τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή, καθώς οι Κούρδοι παραμένουν η πιο αποτελεσματική πολεμική μηχανή ενάντια στην αναβίωση του Ισλαμικού Κράτους. Η Τουρκία από την άλλη παραμένει κύριος σύμμαχος του σουνιτικού Ισλάμ στην Συρία, προστατεύοντας σαλαφιστές τρομοκράτες και μέλη του ISIS που αποτελούν τους κύριους εχθρούς των ΗΠΑ. Για να είμαι ειλικρινείς αν ο Άσαντ κατακτούσε την Ιντλίμπ θα έκανε κατευθείαν συμφωνία με το ISIS με μοναδική προϋπόθεση να μην απειλήσουν το καθεστώς του.
Σύμφωνα με μαρτυρία της Dana Stroul, μέλους του Ινστιτούτου της Ουάσινγκτον και της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, ο Συριακός πόλεμος ”έχει επιπτώσεις για σχεδόν όλες τις στρατηγικές προκλήσεις συμφερόντων των ΗΠΑ, δηλαδή τον ρόλο της Ρωσίας στην Μέση Ανατολή, της τρομοκρατικές απειλές, την εντονότερη παρουσία του Ιράν αλλά και την προσφυγική κρίση”.
Οι ΗΠΑ έχουν πολλά αντικρουόμενα συμφέροντα με την Τουρκία. Παρά το γεγονός πως η Τουρκία συνεργάζεται συνεχώς με την Ρωσία και το Ιράν ενάντια στα αμερικανικά συμφέροντα, εχθρός του Ερντογάν παραμένει ο Άσαντ, ο οποίος τοποθετεί Αμερικανούς και Τούρκους στην ίδια πλευρά της σύγκρουσης. Η σχιζοφρενική αμερικανική απάντηση έγινε εμφανής, όταν ο εκπρόσωπος των ΗΠΑ στην Συρία, James Jefri, επιβεβαίωσε εκ νέου την δέσμευση των ΗΠΑ απέναντι στην Συρία, δηλώνοντας πως ”η Τουρκία είναι σύμμαχος του ΝΑΤΟ…ως εταίροι στο ΝΑΤΟ μοιραζόμαστε πληροφορίες και θα κάνουμε ότι μπορούμε για να βοηθήσουμε τους νατοϊκούς συμμάχους”. Αλλά σε σύντομο χρονικό διάστημα οι ΗΠΑ άλλαξαν γνώμη, δηλώνοντας πως θα παράσχουν μόνο ανθρωπιστική βοήθεια στην Τουρκία, καθώς δεν ξεχνούν την αγορά των S400 από την Ρωσία.
Η Τουρκία πιστεύει πως μπορεί να χειριστεί τις ΗΠΑ, καθώς σύμφωνα με την τουρκική κυβέρνηση η Αμερικανική βάση στο Ινστιρλίκ αποτελεί απαραίτητο και αναντικατάστατο σημείο της Αμερικανικής Εξωτερικής Πολιτικής. Δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο αν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα χρηματοδοτούν μία νέα βάση στα εδάφη τους που θα έρθει να αντικαταστήσει το Ινστιρλίκ. Ο Ερντογάν έκλεισε την αμερικανική βάση κατά την διάρκεια του πραξικοπήματος το 2016, θέτοντας σε κίνδυνο τις ζωές Αμερικανών στρατιωτικών.
Το μόνο δημοκρατικό Ισλαμικό έθνος στην Μέση Ανατολή, το οποίο περηφανευόταν για την κοσμικότητά του, πλέον φυλακίζει δημοσιογράφους. Έχει εκαθαρίσει τον στρατό, την εκπαίδευση, τα ΜΜΕ και τους δικαστές από οποιοδήποτε κοσμικό στοιχείο, με πολλούς εξ αυτών να καταλήγουν στην φυλακή. Η εκκαθάρισει χιλιάδων δικαστών έχει μετατρέψει το δικαστικό σώμα σε υποχείριό του.
Μπορεί να είναι δύσκολο να το φανταστεί κανείς αλλά πριν από 20 χρόνια το ισλαμικό κόμμα ΑΚΡ του Ερντογάν απαγορευόταν να συμμετέχει στο τουρκικό κοσμικό κράτος. Σήμερα το Ισλάμ κυριαρχεί στην κυβέρνηση και τον στρατό, ενώ ο τουρκικός λαός υποστηρίζει σε μεγάλο βαθμό το ισλαμικό κόμμα ΑΚΡ. Παρ’αυτά βλέπουμε ρωγμές στο ισλαμικό τείχος του τουρκικού πληθυσμού τις οποίες θα μπορούσε να εκμεταλευτεί το πολιτικό σύστημα και να στραφεί προς την Δύση από ανάγκη και όχι από επιθυμία.
Εν τω μεταξύ ο πρώην Πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου και ο Αλί Μπαρζανί, πρώην έμπιστοι του Ερντογάν, σχηματίζουν δικά τους κόμματα και καταφεύγουν εναντίον του Ερντογάν στις επόμενες εκλογές σε τρία χρόνια.
Πως αλλιώς η Τουρκία υπονόμευσε τα αμερικανικά συμφέροντα;
Ο εντοπισμός των συμμαχιών που μετατοπίζονται προς τις ισλαμικές χώρες είναι σαν να κοιτάμε μία γυάλα τροπικών ψαριών. Όταν ηγήθηκε η Μουσουλμανική Αδελφότητα της Αιγύπτου, το καθεστώς Μόρσι έπεσε, παράλληλα το 2013 η πολική ηγεσία της Αιγύπτου που ήταν εχθρική ως προς την Αμερική κατέφυγε στην Τουρκία και το Κατάρ για να ζητήσει καταφύγιο. Αν και το Κατάρ θα πρέπει θεωρητικά να ευθυγραμμιστεί με τα άλλα ισλαμικά και πλούσια σε ορυκτά καύσιμα κράτη του Κόλπου, τα οποία αντιτίθενται στον Ερντογάν, υπήρξε επίσης οικονομικός υποστηρικτής της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, συμπεριλαμβανομένης και της Χαμάς.
Το Κατάρ και τα τουρκικά συμφέροντα συγκλίνουν στον τομέα της υποστήριξης των Αδελφών Μουσουλμάνων και στον ανταγωνισμό με τους Σαουδάραβες και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Η Τουρκία έχει στείλει ακόμα και στρατιώτες στο Κατάρ με σκοπό να το προστατέψει από συντηρητικούς σουνίτες Ισλαμιστές που ήθελαν να του επιτεθούν. Το Κατάρ όπως και η Τουρκία συνεργάζονται με το Ιράν καθώς αποτελούν τις μεγαλύτερες πλουτοπαραγωγικές χώρες φυσικού αερίου στον κόσμο και αντιπαθούν την αμερικανική εμπλοκή στην Μέση Ανατολή. Το Ιράν ήταν ιστορικά Τουρκικός αντίπαλος, αλλά η Τουρκία εδώ και λίγο καιρό έδωσε στο Ιράν μία οδό για να ξεπλύνει 1 δις δολάρια ιρανικού πετρελαίου, με την βοήθεια ενός Ιρανο-Τούρκου εμπόρου χρυσού, με σκοπό να αποφύγουν τις αμερικανικές κυρώσεις που σχετίζονται με το πυρηνικό πρόγραμμα.
Αν και η Τουρκία με το Ιράν βρίσκονται σε διαφορετικές πλευρές, η Τουρκία και το Ιράν συνεργάζονται με σκοπό να περιοριστεί η αμερικανική παρουσία στην Μέση Ανατολή, αλλά με τον καιρό προβλέπεται η Τουρκία να ξαναγίνει εχθρός του Ιράν, όχι μόνο επειδή οι Τούρκοι είναι Σουνίτες και οι Ιρανοί Σιίτες, αλλά και επειδή έχουν διαφορετικά οράματα. Και τα δύο κράτη θέλουν να κυριαρχήσουν στην Μέση Ανατολής όπως παλιά. Τα περσικά βασίλεια συγκρούονται με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, όπως και στο παρελθόν.
Η Ρωσία επίσης δεν είναι φυσικός σύμμαχος της Τουρκίας. Ο Ερντογάν χρειάζεται την Ρωσία, καθώς είναι ο μόνος μεσολαβητής που προωθεί τα συμφέροντα για την καταστολή της προσφυγικής ροής, την διατήρηση των Κούρδων στην βορειοανατολική Συρία, αλλά και τον περιορισμό της δράσης τους εντός του Συριακού καθεστώτος. Αυτή η σχέση δοκιμάζεται έντονα καθώς το Ιράν και η Ρωσία υποστηρίζουν τις σφαγές που διαπράττει το καθεστώς Άσαντ εναντίον των τουρκικών θέσεων στην Ιντλίμπ.
Η Τουρκία ισχυρίζεται πως βοήθησε στην συντριβή του Ισλαμικού κράτους, ενώ παράλληλα ελάχιστοι γνωρίζουν οως η Τουρκία ήταν αυτή που επέτρεψε την είσοδο Ισλαμιστών στο Συριακό έδαφος. Επίσης υποστήριζε την παραγωγή μαύρου πετρελαίου από το ISIS και λειτουργούσε ως κύριος αγοραστής του. Σήμερα υποστηρίζει ένα ευρύ φάσμα Σύρων Σουνιτών Ισλαμιστών οι οποίοι μαζί με τα ένοπλα σώματά τους μάχονται στην επαρχία Ιντλίμπ.
Παράλληλα η Τουρκία απειλεί την γειτονική Κύπρο, υποστηρίζοντας έναντι όλων των διεθνών συμμαχιών, πως τα Κυπριακά Ενεργειακά Δικαιώματα ανήκουν σε αυτήν. Η Τουρκία ελέγχει την Βόρεια Κύπρο και μεταφέρει Τούρκους υπηκόους εκεί χωρίς κανέναν δισταγμό. Εν κατακλείδι η Τουρκία θα συνεχίσει για μακροχρόνιο διάστημα να εμποδίζει τα ισραηλινά και τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή. Τα βραχυπρόθεσμα οικονομικά εμπόδια και οι κυρώσεις είναι η καλύτερη τεχνική αποτροπής. Τελικά υπάρχει μία ευκαιρία για επαναχάραξη των σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και Δύσης, μία ευκαιρία που πρέπει να εκμεταλλευτούμε.
Μετάφραση Χωριανόπουλου Άγγελου
Πηγή: www.jpost.com
infognomonpolitics.gr
Η Τουρκία λειτουργεί ως το κακομαθημένο παιδί του ΝΑΤΟ τις τελευταίες δύο δεκαετίες, με το νεοοθωμανικό όραμα του σουλτάνου Ερντογάν, σύμφωνα με το οποίο προσπαθεί να διεκδικήσει τον ρόλο του ηγέτη του Μουσουλμανικού Κόσμου.
Στεκόμενη στο σταυροδρόμι ανάμεσα σε Ευρώπη, Ασία και Αφρική, η Τουρκία έχει μία έντονη παρουσία καθορίζοντας το πόσο καλή ή την κακή θα είναι η πρόσβαση της Δύσης στην Μέση Ανατολή.
Μπορεί η Τουρκία να ξανακοιτάξει προς την Δύση, όπως έκανε και τον 20ο αιώνα, όταν η κοσμική δημοκρατίας της Τουρκίας κυριάρχησε, ή μήπως το έθνος υπό τον Ερντογάν έχει προχωρήσει πολύ μακριά από την Δύση και την Αμερική, συμπεριλαμβανομένου και του Ισραήλ, αλλά και οποιουδήποτε δυτικού συμφέροντος.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν βρίσκεται σε δύσκολη θέση στην Συρία. Ο τουρκικός λαός δεν θέλει άλλους πρόσφυγες και επιθυμεί μία διέξοδο από τον πόλεμο στην Ιντλίμπ, όπου εκατομμύρια Σουνίτες πολιορκούνται από την Ρωσία, την Συρία και τις Ιρανικές Πολιτοφυλακές.
Ο Ερντογάν τώρα προσπαθεί να επιστρέψει προς την Δύση, καθώς αντιλαμβάνεται πως η στροφή του προς της Ρωσία αποδείχθηκε ανόητη, καθώς τα τουρκικά συμφέροντα είναι αντίθετα με τα ρωσικά τόσο στην Συρία όσο και στην Λιβύη. Το πρόβλημα είναι, πως η Μόσχα είναι η μόνη διέξοδος επικοινωνίας σε περίπτωση που θες να πάρεις το οτιδήποτε από την Συριακή διένεξη. Έχει γίνει ο de facto ενεργειακός μεσολαβητής στην περιοχή, από τότε που ο Άσαντ χαρακτήρισε ως μπλόφα την πολιτική του Ομπάμα στην Συρία, περνώντας την ”κόκκινη γραμμή” μέσω της χρήσης χημικών όπλων, αλλά και μέσω της στροφής του προς την Ρωσική υποστήριξη.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Hudson, ο Michael Doran πιστεύει πως η Τουρκική επιθετικότητα έναντι της Αμερικής δικαιολογείται λόγω της στήριξης προς του Κούρδους της Συρίας, όπου σύμφωνα με το Ερντογάν αποτελούν μέρος τρομοκρατικής αυτονομιστικής οργάνωσης, ονόματι ΡΚΚ και απειλούν την τουρκική εθνική ασφάλεια. Ο Doran υποστηρίζει επίσης πως ”δεν έχει σημασία να ξεφορτωθούμε έναν σημαντικό σύμμαχο του ΝΑΤΟ που τον περιβάλλει η Ασία και η Ευρώπη, καθώς έχουμε πλατφόρμες και βάσεις πληροφοριών μέσω των οποίων μπορούμε να σταματήσουμε τους Ρώσους στον Βόσπορο”.
Από την άλλη πλευρά αντιτασόμενος σε αυτήν την άποψη ο Steven A. Cook γράφει για το Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, λέγοντας, ”ενώ η Τουρκία παραμένει σύμμαχος του ΝΑΤΟ δεν είναι πλέον εταίρος των ΗΠΑ…η εδραίωση της εξουσίας από τον Ερντογάν…η καταστολή δημοσιογράφων, ακαδημαϊκών οργανώσεων κοινωνικής υποστήριξης και μειονοτήτων έρχεται σε αντίθεση με τις θεμελιώδεις αρχές της αμερικανικής κοινωνίας και της τουρκικής συμμετοχής στο ΝΑΤΟ”. O εμφύλιος πόλεμος στην Συρία μας υπογραμμίζει τα αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα μεταξύ Αμερικής και Δύσης. Η αντικουρδική ατζέντα της Τουρκίας στην Συρία έρχεται σε αντίθεση με τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή, καθώς οι Κούρδοι παραμένουν η πιο αποτελεσματική πολεμική μηχανή ενάντια στην αναβίωση του Ισλαμικού Κράτους. Η Τουρκία από την άλλη παραμένει κύριος σύμμαχος του σουνιτικού Ισλάμ στην Συρία, προστατεύοντας σαλαφιστές τρομοκράτες και μέλη του ISIS που αποτελούν τους κύριους εχθρούς των ΗΠΑ. Για να είμαι ειλικρινείς αν ο Άσαντ κατακτούσε την Ιντλίμπ θα έκανε κατευθείαν συμφωνία με το ISIS με μοναδική προϋπόθεση να μην απειλήσουν το καθεστώς του.
Σύμφωνα με μαρτυρία της Dana Stroul, μέλους του Ινστιτούτου της Ουάσινγκτον και της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, ο Συριακός πόλεμος ”έχει επιπτώσεις για σχεδόν όλες τις στρατηγικές προκλήσεις συμφερόντων των ΗΠΑ, δηλαδή τον ρόλο της Ρωσίας στην Μέση Ανατολή, της τρομοκρατικές απειλές, την εντονότερη παρουσία του Ιράν αλλά και την προσφυγική κρίση”.
Οι ΗΠΑ έχουν πολλά αντικρουόμενα συμφέροντα με την Τουρκία. Παρά το γεγονός πως η Τουρκία συνεργάζεται συνεχώς με την Ρωσία και το Ιράν ενάντια στα αμερικανικά συμφέροντα, εχθρός του Ερντογάν παραμένει ο Άσαντ, ο οποίος τοποθετεί Αμερικανούς και Τούρκους στην ίδια πλευρά της σύγκρουσης. Η σχιζοφρενική αμερικανική απάντηση έγινε εμφανής, όταν ο εκπρόσωπος των ΗΠΑ στην Συρία, James Jefri, επιβεβαίωσε εκ νέου την δέσμευση των ΗΠΑ απέναντι στην Συρία, δηλώνοντας πως ”η Τουρκία είναι σύμμαχος του ΝΑΤΟ…ως εταίροι στο ΝΑΤΟ μοιραζόμαστε πληροφορίες και θα κάνουμε ότι μπορούμε για να βοηθήσουμε τους νατοϊκούς συμμάχους”. Αλλά σε σύντομο χρονικό διάστημα οι ΗΠΑ άλλαξαν γνώμη, δηλώνοντας πως θα παράσχουν μόνο ανθρωπιστική βοήθεια στην Τουρκία, καθώς δεν ξεχνούν την αγορά των S400 από την Ρωσία.
Η Τουρκία πιστεύει πως μπορεί να χειριστεί τις ΗΠΑ, καθώς σύμφωνα με την τουρκική κυβέρνηση η Αμερικανική βάση στο Ινστιρλίκ αποτελεί απαραίτητο και αναντικατάστατο σημείο της Αμερικανικής Εξωτερικής Πολιτικής. Δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο αν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα χρηματοδοτούν μία νέα βάση στα εδάφη τους που θα έρθει να αντικαταστήσει το Ινστιρλίκ. Ο Ερντογάν έκλεισε την αμερικανική βάση κατά την διάρκεια του πραξικοπήματος το 2016, θέτοντας σε κίνδυνο τις ζωές Αμερικανών στρατιωτικών.
Το μόνο δημοκρατικό Ισλαμικό έθνος στην Μέση Ανατολή, το οποίο περηφανευόταν για την κοσμικότητά του, πλέον φυλακίζει δημοσιογράφους. Έχει εκαθαρίσει τον στρατό, την εκπαίδευση, τα ΜΜΕ και τους δικαστές από οποιοδήποτε κοσμικό στοιχείο, με πολλούς εξ αυτών να καταλήγουν στην φυλακή. Η εκκαθάρισει χιλιάδων δικαστών έχει μετατρέψει το δικαστικό σώμα σε υποχείριό του.
Μπορεί να είναι δύσκολο να το φανταστεί κανείς αλλά πριν από 20 χρόνια το ισλαμικό κόμμα ΑΚΡ του Ερντογάν απαγορευόταν να συμμετέχει στο τουρκικό κοσμικό κράτος. Σήμερα το Ισλάμ κυριαρχεί στην κυβέρνηση και τον στρατό, ενώ ο τουρκικός λαός υποστηρίζει σε μεγάλο βαθμό το ισλαμικό κόμμα ΑΚΡ. Παρ’αυτά βλέπουμε ρωγμές στο ισλαμικό τείχος του τουρκικού πληθυσμού τις οποίες θα μπορούσε να εκμεταλευτεί το πολιτικό σύστημα και να στραφεί προς την Δύση από ανάγκη και όχι από επιθυμία.
Εν τω μεταξύ ο πρώην Πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου και ο Αλί Μπαρζανί, πρώην έμπιστοι του Ερντογάν, σχηματίζουν δικά τους κόμματα και καταφεύγουν εναντίον του Ερντογάν στις επόμενες εκλογές σε τρία χρόνια.
Πως αλλιώς η Τουρκία υπονόμευσε τα αμερικανικά συμφέροντα;
Ο εντοπισμός των συμμαχιών που μετατοπίζονται προς τις ισλαμικές χώρες είναι σαν να κοιτάμε μία γυάλα τροπικών ψαριών. Όταν ηγήθηκε η Μουσουλμανική Αδελφότητα της Αιγύπτου, το καθεστώς Μόρσι έπεσε, παράλληλα το 2013 η πολική ηγεσία της Αιγύπτου που ήταν εχθρική ως προς την Αμερική κατέφυγε στην Τουρκία και το Κατάρ για να ζητήσει καταφύγιο. Αν και το Κατάρ θα πρέπει θεωρητικά να ευθυγραμμιστεί με τα άλλα ισλαμικά και πλούσια σε ορυκτά καύσιμα κράτη του Κόλπου, τα οποία αντιτίθενται στον Ερντογάν, υπήρξε επίσης οικονομικός υποστηρικτής της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, συμπεριλαμβανομένης και της Χαμάς.
Το Κατάρ και τα τουρκικά συμφέροντα συγκλίνουν στον τομέα της υποστήριξης των Αδελφών Μουσουλμάνων και στον ανταγωνισμό με τους Σαουδάραβες και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Η Τουρκία έχει στείλει ακόμα και στρατιώτες στο Κατάρ με σκοπό να το προστατέψει από συντηρητικούς σουνίτες Ισλαμιστές που ήθελαν να του επιτεθούν. Το Κατάρ όπως και η Τουρκία συνεργάζονται με το Ιράν καθώς αποτελούν τις μεγαλύτερες πλουτοπαραγωγικές χώρες φυσικού αερίου στον κόσμο και αντιπαθούν την αμερικανική εμπλοκή στην Μέση Ανατολή. Το Ιράν ήταν ιστορικά Τουρκικός αντίπαλος, αλλά η Τουρκία εδώ και λίγο καιρό έδωσε στο Ιράν μία οδό για να ξεπλύνει 1 δις δολάρια ιρανικού πετρελαίου, με την βοήθεια ενός Ιρανο-Τούρκου εμπόρου χρυσού, με σκοπό να αποφύγουν τις αμερικανικές κυρώσεις που σχετίζονται με το πυρηνικό πρόγραμμα.
Αν και η Τουρκία με το Ιράν βρίσκονται σε διαφορετικές πλευρές, η Τουρκία και το Ιράν συνεργάζονται με σκοπό να περιοριστεί η αμερικανική παρουσία στην Μέση Ανατολή, αλλά με τον καιρό προβλέπεται η Τουρκία να ξαναγίνει εχθρός του Ιράν, όχι μόνο επειδή οι Τούρκοι είναι Σουνίτες και οι Ιρανοί Σιίτες, αλλά και επειδή έχουν διαφορετικά οράματα. Και τα δύο κράτη θέλουν να κυριαρχήσουν στην Μέση Ανατολής όπως παλιά. Τα περσικά βασίλεια συγκρούονται με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, όπως και στο παρελθόν.
Η Ρωσία επίσης δεν είναι φυσικός σύμμαχος της Τουρκίας. Ο Ερντογάν χρειάζεται την Ρωσία, καθώς είναι ο μόνος μεσολαβητής που προωθεί τα συμφέροντα για την καταστολή της προσφυγικής ροής, την διατήρηση των Κούρδων στην βορειοανατολική Συρία, αλλά και τον περιορισμό της δράσης τους εντός του Συριακού καθεστώτος. Αυτή η σχέση δοκιμάζεται έντονα καθώς το Ιράν και η Ρωσία υποστηρίζουν τις σφαγές που διαπράττει το καθεστώς Άσαντ εναντίον των τουρκικών θέσεων στην Ιντλίμπ.
Η Τουρκία ισχυρίζεται πως βοήθησε στην συντριβή του Ισλαμικού κράτους, ενώ παράλληλα ελάχιστοι γνωρίζουν οως η Τουρκία ήταν αυτή που επέτρεψε την είσοδο Ισλαμιστών στο Συριακό έδαφος. Επίσης υποστήριζε την παραγωγή μαύρου πετρελαίου από το ISIS και λειτουργούσε ως κύριος αγοραστής του. Σήμερα υποστηρίζει ένα ευρύ φάσμα Σύρων Σουνιτών Ισλαμιστών οι οποίοι μαζί με τα ένοπλα σώματά τους μάχονται στην επαρχία Ιντλίμπ.
Παράλληλα η Τουρκία απειλεί την γειτονική Κύπρο, υποστηρίζοντας έναντι όλων των διεθνών συμμαχιών, πως τα Κυπριακά Ενεργειακά Δικαιώματα ανήκουν σε αυτήν. Η Τουρκία ελέγχει την Βόρεια Κύπρο και μεταφέρει Τούρκους υπηκόους εκεί χωρίς κανέναν δισταγμό. Εν κατακλείδι η Τουρκία θα συνεχίσει για μακροχρόνιο διάστημα να εμποδίζει τα ισραηλινά και τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή. Τα βραχυπρόθεσμα οικονομικά εμπόδια και οι κυρώσεις είναι η καλύτερη τεχνική αποτροπής. Τελικά υπάρχει μία ευκαιρία για επαναχάραξη των σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και Δύσης, μία ευκαιρία που πρέπει να εκμεταλλευτούμε.
Μετάφραση Χωριανόπουλου Άγγελου
Πηγή: www.jpost.com
infognomonpolitics.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου