Ο σεισμός δημιουργεί ένα παράθυρο ευαλωτότητας. Αυτή η ευαλωτότητα μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για ενεργοποίηση ασύμμετρων απειλών.
Γράφει ο Εμμανουήλ Δασκαλάκης
Ασύμμετρες απειλές είναι εκείνες οι μορφές απειλής που δεν ακολουθούν τους κλασικούς, συμβατικούς κανόνες του πολέμου ή πλήξης της ασφάλειας. Μπορεί να προέρχονται από μη κρατικούς φορείς ή φορείς που κατευθύνονται από κράτη και καθεστώτα.
Η τρωτότητα ενός κράτους έχει να κάνει με τα αδύναμα σημεία του και αυτά ποικίλουν. Ένα φυσικό φαινόμενο, που αποδυναμώνει την ικανότητα ενός κράτους να προστατεύσει τον πληθυσμό του και τις υποδομές του, διασαλεύει την κοινωνική συνοχή, μειώνει την εμπιστοσύνη του πληθυσμού προς τους θεσμούς, απασχολεί μεγάλες δυνάμεις της κρατικής ασφάλειας για καιρό, είναι ο σεισμός. Αυτό που τον καθιστά ιδιαίτερα δύσκολο φαινόμενο για την προετοιμασία των εμπλεκόμενων φορέων είναι πως είναι πολύ δύσκολη η πρόβλεψη, η έκταση και η ένταση του.
Ένας σεισμός μπορεί να επιφέρει μεγάλες καταστροφές και πανικό στον πληθυσμό. Γίνεται αντιληπτό λοιπόν πως διακινδυνεύεται η ασφάλεια του πληθυσμού που υποφέρει. Ο σεισμός, εφόσον συμβεί σε ένα γεωγραφικό χώρο θα επιφέρει αλυσιδωτά τις εξής συνθήκες:
Αποδυνάμωση ή καταστροφή κρίσιμων υποδομών (νοσοκομεία, στρατιωτικές εγκαταστάσεις, δίκτυα επικοινωνίας, δίκτυα ενέργειας). Δημιουργεί κενά εξουσίας ή δυσλειτουργία κρατικών μηχανισμών καθώς σε περιπτώσεις καταστροφής σε μεγάλη κλίμακα, οι φορείς Πολιτικής Προστασίας όπως το Πυροσβεστικό Σώμα, οι Ένοπλες Δυνάμεις, η Αστυνομία, το ΕΚΑΒ και οι αυτοδιοικητικοί φορείς πρέπει να ενεργοποιηθούν και να επέμβουν. Πολλές φορές αυτό είναι δύσκολο καθώς ειδικά σε περιπτώσεις που η αντισεισμική προστασία είναι μικρή, η επέμβαση θα γίνει αφού τελειώσει το φαινόμενο και αφού έχουν γίνει οι καταστροφές. Σε αυτό το σημείο δημιουργείται ένα κενό ασφάλειας το οποίο μπορεί να εκμεταλλευτεί κάποιο κράτος – εχθρός, μια τρομοκρατική οργάνωση, ληστές, παρακρατικές ομάδες, οικονομικά και πολιτικά lobbies, cybercrimers κ.α.
Με απλά λόγια, ο σεισμός δημιουργεί ένα παράθυρο ευαλωτότητας. Αυτή η ευαλωτότητα μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για την ενεργοποίηση ασύμμετρων απειλών. Γίνεται αντιληπτό ότι η τρωτότητα της ασφάλειας μιας χώρας συνδέεται με το σεισμό, όχι τόσο γιατί ο σεισμός είναι εχθρική ενέργεια, αλλά γιατί μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία για εκδήλωση ασύμμετρων απειλών όταν η κρατική ισχύς εξασθενεί. Μπορεί ωστόσο να είναι ένα εφαλτήριο για τις εχθρικές δυνάμεις να ενεργήσουν ειδικά όταν γνωρίζουν πως γεωγραφικά είναι συχνό και πιθανό να συμβεί.
Τέλος, προς αποφυγή πανικού, μεγάλο ρόλο θα παίξει η διαχείριση των ΜΜΕ όταν εκδηλωθεί αυτό το φαινόμενο. Η ορθή ενημέρωση του κοινού θα βοηθήσει τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής. Αυτό θα επιτευχθεί εφόσον μεταδίδουν έγκυρες και επιβεβαιωμένες πληροφορίες, να αποφεύγουν τη διάδοση φημών ή υπερβολών και να συνεργάζονται στενά με τις αρμόδιες αρχές για τη μετάδοση οδηγιών προς τους πολίτες.
Ο Εμμανουήλ Δασκαλάκης είναι Αξιωματικός ΠΣ. Εισήλθε στη Σχολή Ανθυποπυραγών με κατατακτήριες εξετάσεις με πρώτο πτυχίο αυτό της Γεωλογίας. Εχει δύο μεταπτυχιακούς τίτλους (MBA & MSc Διαχείρησης Καταστροφών & Κρίσεων). Επίσης είναι απόφοιτος ΙΕΚ ‘’Στέλεχος Ασφαλείας Προσώπων και Υποδομών’’. Είναι εκπαιδευτής ΣΑΕΚ, ραδιοφωνικός παραγωγός και αρθρογράφος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου