Ο σεισμός των 4,9 Ρίχτερ που χτύπησε το βράδυ της Δευτέρας 4/3, στα Δαρδανέλια - και λίγο πιο πριν στην Προύσα - άναψε φωτιές καθώς χαρακτηρίστηκε προάγγελος ενός μεγάλου σεισμού στην Κωνσταντινούπολη που θα «ξυπνήσει» το ρήγμα της Ανατολίας.

Σύμφωνα με Τούρκους και Έλληνες σεισμολόγους, το ρήγμα θα έπρεπε να ξυπνήσει και να δώσει μεγάλο σεισμό ως το 2020 και όσο τα χρόνια περνούν, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες. Όπως ήταν αναμενόμενο η πρόσφατη σεισμική δραστηριότητα στον Μαρμαρά προκαλεί ανησυχία.

Όπως λέει στο CNN Greece τόσο ο Γεράσιμος Χουλιάρας όσο και ο Άκης Τσελέντης, το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Αστεροσκοπείου Αθηνών δέχεται δεκάδες κλήσεις καθημερινά από ταξιδιωτικά γραφεία, απλούς πολίτες αλλά και από σχολεία που θέλουν να επισκεφθούν την Κωνσταντινούπολη και ρωτούν τι να κάνουν. «Πρόκειται για fake news» δηλώνει κατηγορηματικά ο κ. Χουλιάρας με τον κ. Τσελέντη να συμφωνεί: «Οι πρόσφατοι σεισμοί στην Προύσα και τα Δαρδανέλια δεν συνδέονται με το ρήγμα της Ανατολίας»

Και όπως συμπληρώνει ο Ευθύμης Λέκκας, ακόμα κι αν σημειωθεί μεγάλη σεισμική δόνηση στην Κωνσταντινούπολη - κάτι πολύ πιθανόν μέσα στην επόμενη πενταετία - οι περιοχές της βορειοανατολικής Ελλάδας δεν θα επηρεαστούν.

Tselentis Xouliaras Lekkas Seismologos

Τρεις σεισμολόγοι μιλούν στο CNN Greece: Ακης Τσελέντης (αριστερά), Γεράσιμος Χουλιάρας (κέντρο), Ευθύμης Λέκκας (δεξιά)

EUROKINISSI / Γερ. Χουλιάρας

Λέκκας: Μέσα στην πενταετία θα έχουμε μεγάλο σεισμό.

«Το ρήγμα της Ανατολίας, των 1.500 μέτρων, χωρίζεται σε 13 τμήματα. Τα 12 από τα 13 έχουν σπάσει, με πιο πρόσφατο το τμήμα που έσπασε στον μεγάλο σεισμό του 1999» εξηγεί στο CNN Greece ο Ευθύμης Λέκκας, αναφερόμενος στον μεγάλο σεισμό της 17ης Αυγούστου 1999 στο Ιζμίτ, ο οποίος έγινε αισθητός μέχρι και τη θάλασσα του Μαρμαρά, με 17.500 νεκρούς και πάνω από 50.000 τραυματίες, ενώ προκάλεσε τσουνάμι 2,5 μέτρων.

Ο καθηγητής Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών συνεχίζει: «Το τελευταίο τμήμα - μήκους 65 χλμ - που ακόμη δεν έχει ενεργοποιηθεί είναι αυτό που βρίσκεται κοντά στην Κωνσταντινούπολη».

«Σύμφωνα με τους επιστημονικούς υπολογισμούς έπρεπε να έχει σπάσει μέχρι το 2020. Αυτό μπορεί να συμβεί και την επόμενη στιγμή αλλά ίσως και σε πέντε χρόνια. Για μένα δεν μπορεί να υπερβεί την πενταετία. Οσο καθυστερεί, τόσο πιο μεγάλο σεισμό θα δώσει», τονίζει.

«Αρα υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να έχουμε δυνατό σεισμό, ο κίνδυνος είναι υπαρκτός και οι απώλειες - σε μια πυκνοκατοικημένη πόλη των 20 εκατομμυρίων κατοίκων και με το ένα τρίτο των κτηρίων να είναι παλιά - θα είναι τεράστιες» επισημαίνει.

Πρέπει να ανησυχούμε;

«Υπάρχει το δεδομένο του ’99, που η σεισμική δραστηριότητα στο Ισμίτ, μεταφέρθηκε στην Ελλάδα, ένα μήνα αργότερα. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως θα επαναληφθούν τα φαινόμενα. Πρέπει πρώτα να μελετήσουμε τα χαρακτηριστικά τυχόν νέου σεισμού, ώστε να δούμε εάν θα επηρεάσει τον ελληνικό χώρο» καταλήγει ο κ. Λέκκας.

Ο καθηγητής επισημαίνει πως οι περιοχές της βορειοανατολικής Ελλάδας δεν θα επηρεαστούν από μια πολύ δυνατή σεισμική δόνηση στη Κωνσταντινούπολη, καθώς, όπως λέει, η ισχύς θα έχει εξασθενήσει.

Χουλιάρας: Δεν μπορεί να φτάσει στην Αθήνα.

Σε διαφορετικό μήκος κύματος είναι οι εκτιμήσεις του γνωστού σεισμολόγου Γεράσιμου Χουλιαρά.

Με την εφαρμογή στη πρόγνωση σεισμών της σύγχρονης μεθόδου Nowcasting να δείχνει φτωχά αποτελέσματα για ισχυρό σεισμό άνω των 6,5 Ρίχτερ στην Κωνσταντινούπολη αυτή τη στιγμή, ο διευθυντής ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Αστεροσκοπείου Αθηνών εκτιμά πως ένα τέτοιο γεγονός έχει πιθανότητες 43,6% να συμβεί.

Ο κ. Χουλιαράς είναι κατηγορηματικά αντίθετος με την «τρομολαγνεία» που ξεκινά από Τούρκους γεωλόγους – και όχι σεισμολόγους – οι οποίοι κάθε χρόνο ανακινούν θέμα μεγάλου σεισμού «πιθανόν για πολιτικούς λόγους και εσωτερική κατανάλωση».

«Είμαι 67 χρονών και αυτό το ζω κάθε χρόνο με την Κωνσταντινούπολη. Τα τελευταία 30 χρόνια, η Le Monde κάθε χρόνο δημοσιεύει προγνώσεις για 7 Ρίχτερ στην Τουρκία. Πρόκειται για δημοσιογραφική απάτη, είναι θέμα εσωτερικής κατανάλωσης για την Τουρκία. Και για αυτό έχω δημοσιοποιήσει επίτηδες τα δεδομένα της Nowcasting με χάρτες, για να δείξω πως δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να επιτρέπουν να μιλάμε για επικείμενο μεγάλο σεισμό», υπογραμμίζει.

«Οι δύο πρόσφατοι σεισμοί δεν έχουν καμία σχέση με το συγκεκριμένο ρήγμα. Δυστυχώς οι Τούρκοι Γεωλόγοι – και λόγω πολιτικών συμφερόντων – κάθε χρόνο δημιουργούν αυτόν τον ντόρο. Για αυτό και εμείς κάνουμε δικές μας αναλύσεις μαζί με συναδέλφους από την Αμερική και την Ιαπωνία και γνωρίζουμε πολύ καλά τι συμβαίνει στο ρήγμα της Ανατολίας. Όπως βλέπετε και στους χάρτες, η διεθνής μελέτη δίνει αυτή τη στιγμή 40% πιθανότητες να γίνει μεγάλος σεισμός, άνω των 6,5 Ρίχτερ» δηλώνει στο CNN Greece ο διευθυντής ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Αστεροσκοπείου Αθηνών.

seismos Konstantinoupoli Xartis

Χάρτης του Nowcasting με απεικόνιση σεισμικών δονήσεων μεγαλύτερων των 6,5 βαθμών κοντά στην Κωνσταντινούπολη από το 1970 μέχρι το 2023

Nowcasting / Γ. Χουλιάρας
seismos Konstantinoupoli Xartis

Χάρτης του Nowcasting με απεικόνιση σεισμικών δονήσεων μικρότερων των 4 βαθμών κοντά στην Κωνσταντινούπολη από το 1999 μέχρι το 2024

Nowcasting / Γ. Χουλιάρας

«Όταν θα πλησιάσει πραγματικά ο καιρός να γίνει δυνατός σεισμός τα ποσοστά θα πλησιάζουν το 70%, 80% και 90%. Όπως καταλαβαίνετε το 40% είναι αμελητέο αυτή τη στιγμή. Οι "εκτιμήσεις" Τούρκων γεωλόγων για επικείμενο μεγάλο σεισμό είναι fake news.

Ενας σεισμός στην Κωνσταντινούπολη δεν μπορεί να επηρεάσει τον ελλαδικό χώρο, να φτάσει μέχρι την Αθήνα, όπως γράφεται κατά καιρούς. Αυτά είναι σενάρια επιστημονικής φαντασίας και δεν πρέπει να μας ανησυχούν. Δεν πρέπει να τρομοκρατούμε τον κόσμο» καταλήγει ο κ. Χουλιάρας.

Τσελέντης: Οι σεισμοί σε Προύσα και Δαρδανέλια δεν συνδέονται με το ρήγμα της Ανατολίας.

Από την πλευρά του ο διδάκτωρ Γεωφυσικής και διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, Ακης Τσελέντης τονίζει:

«Είναι γεγονός ότι το ρήγμα της Βορείου Ανατολίας, το οποίο προέρχεται από το Ερζιντζάν, ανατολικά της Τουρκίας και φτάνει μέχρι το Βόρειο Αιγαίο είναι ένα πολύ επικίνδυνο ρήγμα, το οποίο δίνει πολύ μεγάλους σεισμούς. Και το τμήμα το οποίο είναι στη θάλασσα του Μαρμαρά, πολύ κοντά στην Κωνσταντινούπολη, κάποια στιγμή θα δώσει έναν αρκετά μεγάλο σεισμό - γιατί υπάρχει ένα σεισμικό κενό εκεί - της τάξης των 7,5 Ρίχτερ.

Η Κωνσταντινούπολη είναι μία πόλη με μεγάλο βαθμό επικινδυνότητας: Κτήρια με άσχημη δόμηση, στενοί δρόμοι και μεγάλη πυκνότητα πληθυσμού. Θεωρείται η δεύτερη πιο επικίνδυνη πόλη για μεγάλο σεισμό, μετά από το Κίτο του Εκουαδόρ. Αρα εάν συμβεί κάτι σε αυτό το τμήμα του ρήγματος θα έχουμε εκατόμβη νεκρών. Με τις φθορές αλλά και την εγκατάλειψη που έχει ήδη υποστεί, θα γκρεμιστεί», λέει ο κ. Τσελέντης.

Τα ελληνικά μνημεία κινδυνεύουν με πρώτη την Αγιά Σοφιά, το παγκόσμιο μνημείο κληρονομιάς της Ορθοδοξίας. «Θα πρέπει άμεσα οι τουρκικές αρχές αλλά και οι διεθνείς πολιτιστικοί οργανισμοί να εκπονήσουν ένα λεπτομερές μοντέλο της σεισμικής συμπεριφοράς του μνημείου σε υπολογιστή, ώστε να παρέμβουν και να ενισχύσουν τυχόν ευάλωτα σημεία (κολώνες κλπ) για να μην καταρρεύσουν» προτείνει ο κ. Τσελέντης

Θα υπάρξουν σημάδια.

Όπως λέει στο CNN Greece, το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Αστεροσκοπείου Αθηνών δέχεται δεκάδες κλήσεις καθημερινά από ταξιδιωτικά γραφεία, αλλά και από σχολεία που θέλουν να επισκεφθούν την Πόλη και ρωτούν τι να κάνουν.

«Δεν μπορούμε να έχουμε δέκα χρόνια την Πόλη στον πάγο, γιατί δεν ξέρουμε εάν θα γίνει σεισμός σε ένα ή σε δύο μήνες, ή σε δύο ή πέντε χρόνια. Αλλά κάθε μεγάλος σεισμός πάνω από 6 βαθμούς παρουσιάζει κάποια φαινόμενα, όπως μια μεταβολή της σεισμικότητας στην περιοχή.

Από αυτά τα σημάδια - και από κάποια πιο εξειδικευμένα που τα μελετούν ειδικά ερευνητικά κέντρα που μελετούν την περιοχή – θα ξέρουμε αρκετούς μήνες πριν πως οδεύουμε προς τη ρήξη. Επομένως, τώρα, θα έλεγα πως εάν θέλει κάποιος να πάει, ας πάει».

Οι πρόσφατες σεισμικές δονήσεις στη Προύσα και τα Δαρδανέλια δεν θα μπορούσαν να ληφθούν ως προειδοποιητικά σημάδια; «Όχι» καθησυχάζει ο κ. Τσελέντης. «Πρόκειται για μεμονωμένες δονήσεις. Δεν έχουν τα χαρακτηριστικά προσεισμικής ακολουθίας».

Όσον αφορά τον ελλαδικό χώρο, ο κ. Τσελέντης δεν αποκλείει σεισμικά επακόλουθα: «Υπάρχει μία πιθανότητα, η τυχόν ενεργοποίηση του ρήγματος της Ανατολίας με μεγάλο σεισμό της τάξης των 7 βαθμών και πάνω, να επηρεάσει ρήγματα στον ελληνικό χώρο» καταλήγει.

cnn.gr