iEpikaira.- Στο παρόν πόνημα παρουσιάζονται στοιχεία που ρίχνουν φως στο παρασκήνιο ενός διαφαινόμενου σχεδίου επαναχάραξης των θαλασσίων συνόρων μεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και Κύπρου. Το Αιγαίο και η Αν. Μεσόγειος εξετάζονται χωριστά αλλά αποδεικνύεται ότι συναποτελούν ψηφίδες της «Υψηλής Στρατηγικής» των Ηνωμένων Πολιτειών η οποία υλοποιείται βαθμηδόν.
Το Αιγαίο.
Ξεκινώντας από το Αιγαίο, αν θέλαμε να είμαστε πιο συγκεκριμένοι, θα λέγαμε ότι δεν μιλάμε για «επαναχάραξη» αλλά για «απάλειψη» των υφιστάμενων συνόρων και δημιουργία ενός διαδρόμου που θα θεωρηθεί ως «Διεθνές Θαλάσσιο Στενό» και όχι ως «Θάλασσα» στην οποία εξασκούν δικαιώματα και τα δύο παράκτια κράτη.
Ο καθηγητής Ιωάννης Μάζης, τον Ιούνιο του 1997, υποστήριζε ότι «το Αιγαίο δεν θα ανήκει ως Περιοχή Ευθύνης στην Ελλάδα, θα είμαστε όμως αρμόδιοι [μόνο] για την άμυνα των νησιών μας και των χωρικών μας υδάτων» και πρόσθεται, «είναι εμφανές ότι η έννοια της Περιοχής Ευθύνης με τη μορφή διοικήσεως και ελέγχου που έχουμε γνωρίσει και που το ΝΑΤΟ, βασιζόμενο στις τουρκικές εμπλοκές, μας εμπόδισε να αποκτήσουμε, υποβαθμίζεται σημαντικά με τη νέα αρχιτεκτονική της Συμμαχίας. Στις θαλάσσιες επιχειρήσεις θα εφαρμοσθεί το λεγόμενο Task Forces Concept σύμφωνα με το οποίο οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ θα δρουν κυριαρχικά στο κεντρικό Αιγαίο, επί του οποίου θα έχουν και τον επιχειρησιακό έλεγχο. Στα ζητήματα αεραμύνης και ανταλλαγής πληροφοριών (Cross Tel) είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι Τούρκοι θα προσπαθήσουν να προωθήσουν το γεωγραφικό όριο Ανταλλαγής πληροφοριών στο μέσον του Αιγαίου! Κάτι τέτοιο θα σήμαινε, εάν θα γίνει αποδεκτό φυσικά, την απώλεια του Αιγαίου.»
Ο καλά ενημερωμένος Μανώλης Κοττάκης έγραφε στην «Εστία» τον Αύγουστο του 2020 (αναδημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 2022):«Έγκυρη πηγή μου από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού με ενημέρωσε σε χρόνο ανύποπτο, δεν είχε καν υπογραφεί η Συμφωνία τμηματικής οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος-Αιγύπτου, για την εμπιστευτική συνομιλία της με υψηλόβαθμο μέλος του Κογκρέσου των ΗΠΑ. Η δοκιμασμένη για την αξιοπιστία της πηγή μου ανέφερε ότι ο Congressman συνομιλητής της μετέφερε την εκτίμηση, πως κυοφορείται μια Συμφωνία Ειρήνης μεταξύ Ελλάδος Τουρκίας με την οποία η Ελλάς θα κληθεί:1. Να εγκαταλείψει ρητώς με διεθνή συνθήκη το δικαίωμά της για επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 μίλια στο Αιγαίο. Η διακήρυξη της Μαδρίτης που οδήγησε στην αδρανοποίηση της άσκησης του ελληνικού κυριαρχικού δικαιώματος επί 23 χρόνια, δεν αρκεί πλέον. Ζητείται η θεσμοποίησή της. Οι Αμερικανοί υποστηρίζουν μάλιστα πως και να ήταν δυνατή η επέκτασή μας στα 12 μίλια η Ελλάς δεν διαθέτει ικανό αριθμό δυνάμεων για να πραγματοποιεί νηοψίες είτε σε πολεμικά είτε σε εμπορικά πλοία (υποβρύχια, πολεμικά πλοία). Άρα ας συμβιβαστεί με την «επιλεκτική επέκταση» κατά Σημίτη. Αλλού 10, αλλού 8, αλλού 6.2. Θα κληθεί με διμερή συμφωνία ή διαιτησία να αποσύρει τα στρατεύματά της από τα νησιά του Αιγαίου με ταυτόχρονη υποχώρηση και της Τέταρτης Στρατιάς από την Σμύρνη στα εγγύτερα της τουρκικής ενδοχώρας.
Στόχος μιας τέτοιας συμφωνίας θα είναι σύμφωνα με το μέλος του Κογκρέσου η δημιουργία μιας «ουδέτερης ζώνης» δυτικά των 28 αφοπλισμένων, υποτίθεται, νησιών μας. Ουδέτερης για την εξυπηρέτηση της διεθνούς ναυσιπλοΐας μεταξύ Σουέζ και Δαρδανελίων.»
Οι πιέσεις για τα 12 ναυτικά μίλια.
Το militaire.gr έγραφε στις 21/03/22: «Η κυνική ομολογία του Γερουσιαστή, επιβεβαιώνεται εν μέρει και από τον Ναύαρχο ε.α Χρήστο Λυμπέρη ο οποίος έχει δηλώσει δημοσίως ότι: «Αυτό που το εβίωσα τόσο τον Νοέμβριο 1994 [όταν τέθηκε σε ισχύ η διεθνής σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας που επιτρέπει την επέκταση της χωρικής θάλασσας στα 12ν.μ.] όσο και τον Ιανουάριο 1996 [σσ. Ίμια] ήταν η φορτική πίεση εκ μέρους των ΗΠΑ για ΜΗ άσκηση του δικαιώματος επέκτασης της Αιγιαλίτιδας Ζώνης. Έτσι η Αθήνα παραιτείτο της χρήσης ενός στρατηγικού όπλου, τόσο στην ενεργό φάση της κρίσης κατά τη διαμεσολάβηση όσο και στον πολιτικό διάλογο που ακολούθησε την αποκλιμάκωση». Ο Ναύαρχος, τότε αρχηγός ΓΕΕΘΑ, στην ενημέρωσή του προς το ελληνικό ΥΠΕΞ ανέφερε μάλιστα ότι: «Οι Αμερικανοί προβάλλουν το επιχείρημα ότι η επέκταση των χωρικών μας υδάτων θα επηρεάσει αρνητικά τις αμερικανικές ναυτικές επιχειρήσεις, διότι η Ελλάδα αρνείται να δεχθεί όλα τα σχηματιζόμενα στενά ως υπαγόμενα στο καθεστώς Free Transit Passage και θα διατηρηθεί σε ισχύ το καθεστώς της αβλαβούς διελεύσεως. Τι θα σημαίνει αυτό για τους Αμερικανούς; Πρώτον, τα αμερικανικά υποβρύχια θα πλέουν εν επιφάνεια στα στενά που δεν χαρακτηρίζονται ως διεθνή. Δεύτερον, στα αμερικανικά αεροσκάφη θα απαγορεύεται υπερπτήση πάνω από τα στενά αυτά και έτσι θα υποχρεώνονται να ζητούν τη συγκατάθεση της Αθήνας… έλαβα γνώση αμερικανικών οδηγιών προς τα υποβρύχιά τους, με τις οποίες προσδιόριζαν συγκεκριμένα πέντε στενά στο Αιγαίο ως «στενά ελεύθερης διέλευσης»».»
Διευκρινίζεται εδώ ότι η γεωστρατηγική αξία του Αιγαίου βασίζεται στον έλεγχο των «ελληνικών στενών». Πέραν την προφανή αξία τους ως εμπορευματική/ενεργειακή δίοδος, ο Βρετανός Μάικλ Μακ Γκουάιερ είχε γράψει κάποτε ότι «σε περίοδο πολέμου, η Μαύρη Θάλασσα γίνεται μια χειροβομβίδα στα σωθικά της Ρωσίας» και υπό αυτήν την έννοια, τα «ελληνικά στενά» αποτελούν την περόνη.
Στις ως άνω αποκαλύψεις ήρθε να προστεθεί και η κυνική αναφορά του Κυριάκου Μητσοτάκη ο οποίος «ανακάλυψε» εν έτη 2023 την ύπαρξη «Νατοϊκών νησιών» (1, 2), και εμμέσως υπονόησε την διαφαινόμενη εκχώρηση κυριαρχίας («ζωτικού χώρου») στο Αιγαίο. Πρόκειται για ξεκάθαρη υποδαύλιση της Συνθήκης της Λωζάνης που μετ' επιτάσεως ο Ταγίπ Ερντογάν βάζει στο δημόσιο διάλογο εργαλειοποιώντας το επιθετικό και ρεβιζιονιστικό δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας» -του οποίου τα θεμέλια τέθηκαν από τη δεκαετία του '70-, μαζί με τους εν Ελλάδι προθύμους (1, 2, 3) και την γνωστή πέμπτη φάλαγγα της «ελληνοτουρκικής φιλίας» (1, 2, 3). Πολλοί μάλιστα, την κυοφορούμενη ελληνοτουρκική συμφωνία την χαρακτηρίζουν ως «Πρέσπες του Αιγαίου - Αν. Μεσογείου», για τις οποίες το μεγαλύτερο μέρος του πολιτικού συστήματος φέρει ευθύνη και ειδικά όσοι κυβέρνησαν την χώρα στη μεταπολίτευση.
Η Ανατολική Μεσόγειος.
Αφού σκιαγραφήθηκε η εικόνα για το τι μέλλει γενέσθαι στο Αιγαίο θα μεταφερθούμε στην Ανατολική Μεσόγειο, για την οποία έχει διαρρεύσει ήδη απο το 2019 ο εκτρωματικός χάρτης Μπάιντεν ο οποίος:-καταλύει τον χάρτη της Σεβίλλης, -αποτυπώνει διεκδικήσεις του υποδείχθηκαν από την Τουρκία στους Αμερικανούς, και -βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο εφαρμογής.
Πιο αναλυτικά, σε προηγούμενο άρθρο (15/10/22) γράφαμε: «Ο «προφητικός» χάρτης Μπάιντεν (πρώτος τον ανέδειξε ο Μάριος Πούλλαδος «Σημερινή Κύπρου», 11/06/2019), χαρτογραφήθηκε από κρατικούς χαρτογράφους και διπλωμάτες ειδικούς σε θέματα ενέργειας υπό τις οδηγίες του τότε αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν, από την Υπηρεσία Ενεργειακών Πόρων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ (Bureau of Energy Resources). Μεταξύ των πολλών παραδοξοτήτων που παρουσιάζει είναι και οι εξής:
-Αποτυπώνει λεπτομερώς τα νοτιοανατολικά όρια της υποτιθέμενης «τουρκικής υφαλοκρηπίδας» όπως αυτά κατατέθηκαν στον ΟΗΕ (18/05/2020), πλην των προβλέψεων του τουρκολιβυκού ψευδομνημονίου.
-Δεν αποτυπώνει τον αγωγό EastMed (βλ. λεπτομερή ανάλυση του iEpikaira) αλλά προβλέπει αγωγό φυσικού αερίου μέσω Τουρκίας που αποτελεί πάγιο αίτημα/επιδίωξη της γείτονος.
-Εξαφανίζει την επήρεια του συμπλέγματος Μεγίστης στην ΑΟΖ, χαρίζει δηλαδή στην Τουρκία όλη την ΑΟΖ ανατολικά του 28ου Μεσημβρινού που τέμνει την Ρόδο [περιοχή στην οποία το Oruc Reis προέβη σε παράνομες έρευνες επι 4,5 μήνες και δεν συμπεριλήφθηκε στην ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία τμηματικής οριοθέτησης ΑΟΖ. Σημειώνεται ότι η Τουρκία είχε αδειοδοτήσει έρευνες στην TPAO από την δεκαετία του '70 στην εν λόγω περιοχή.
-Παρουσιάζει ισχυρές ενδείξεις προσάρτησης των κατεχομένων.»
Το Δόγμα Ενιαίου Αμυντικού Χώρου.
Σε αυτό το σημείο επισημαίνεται ότι το Δόγμα Ενιαίου Αμυντικού Χώρου (ΔΕΑΧ) αντιτίθεται στις προβλέψεις του χάρτη Μπάιντεν και γι' αυτό αποτελεί «κόκκινο πανί». Η σταδιακή εγκατάλειψή του έγινε με παρότρυνση των Αμερικανών και μετά από πιέσεις των Τούρκων όπως θα διαπιστώσετε στο παρακάτω απόρρητο τηλεγράφημα (topontiki.gr, 31/08/23) του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών (18 Σεπτεμβρίου 2001). Εκεί οι Αμερικάνοι βάζουν προσκόμματα στην κατεξοχήν άσκηση παγίωσης/εμπέδωσης του Δόγματος μεταξύ Ελλάδας-Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία είχε την κωδική ονομασία «Νικηφόρος».
«Α7 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
Θέμα: Άσκηση Νικηφόρος
Κατά τη σημερινή επίσκεψη του Αμερικανού Επιτετραμμένου προς τον κ. Υφυπουργό, ο κ. Cleverly ανέφερε ότι εδόθησαν οδηγίες να τεθεί στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο στην Αθήνα, τη Λευκωσία και την Άγκυρα ο αμερικανικός προβληματισμός για ενδεχόμενο τυχαίο και χωρίς πρόθεση ατύχημα κατά τη διάρκεια της επικείμενης άσκησης ‘‘Νικηφόρος’’. Ο κ. Cleverly ανέφερε ότι στο παρελθόν είχε καταβληθεί προσπάθεια να οικοδομηθούν μέτρα εμπιστοσύνης μεταξύ Ελλάδος – Τουρκίας για την αποφυγή δυσάρεστων συνεπειών. Υπό τις παρούσες συνθήκες, πρόσθεσε, όταν η προσοχή όλων μας είναι εστραμμένη στη συντονισμένη προσπάθεια για την καταστολή της τρομοκρατίας και απαιτείται ‘‘cohesion’’, τυχόν ατύχημα θα δημιουργήσει δυσάρεστες επιπτώσεις. Ο κ. Cleverly έδωσε ακόμη μια πιθανή δυσμενή διάσταση. Είπε ότι στην περίπτωση απευκταίου ατυχήματος, ο Denktash θα εκμεταλλευθεί το γεγονός για να κωλυσιεργήσει έτι πλέον τις προσπάθειες των Η.Ε.
Ο παριστάμενος Πολιτικός Σύμβουλος κ. Kiesling διευκρίνισε ότι οι ΗΠΑ δεν προτείνουν τη ματαίωση της ασκήσεως, αλλά παροτρύνουν για την επίδειξη ‘‘moderation’’ και ότι οι Τούρκοι είναι διατεθειμένοι να ανταποκριθούν ‘‘in a restrained and reciprocated manner’’, γεγονός το οποίον μαρτυρεί ότι η ενημέρωση των Τούρκων προηγήθηκε.»
Με την σταδιακή εγκατάλειψη του ΔΕΑΧ, η κυβέρνηση Σημίτη υπονόμευσε την ασφάλεια του Καστελλόριζου ως συνδετικού κρίκου του ελληνικού με τον κυπριακό θαλάσσιο χώρο, επιτρέποντας στην Τουρκία το 2012 να προβεί σε συγκεκριμένες διεκδικήσεις στην περιοχή, οι οποίες εισακούστηκαν από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και λήφθηκαν υπόψη και στον χάρτη Μπάιντεν (2015-2017).
Ταυτόχρονα με την αδρανοποίηση του ΔΕΑΧ, το ΝΑΤΟ διέγραψε από τους χάρτες του και τα σύνορα στην ελληνοτουρκική θαλάσσια μεθόριο, όπως διαπιστώνεται από άλλο απόρρητο τηλεγράφημα (topontiki.gr, 31/08/23) του ελληνικού ΥΠΕΞ (Δεκέμβριος του 2001), το οποίο επιβεβαιώνει την έμμεση πρόθεση επαναχάραξής τους:
«Διεύθυνση Τμήμα Αεροναυτιλιακό
Θέμα: Απάλειψη θαλασσίων συνόρων Ελλάδας – Τουρκίας σε νατοϊκούς χάρτες
Όπως μας γνώρισε το ΓΕΕΘΑ, η χώρα μας, μετά την υπογραφή σχετικής συμφωνίας 1996, με τη Γεωγραφική Υπηρεσία των ΗΠΑ (National Imagery and Mapping Agency/NIMA/USA) συμμετέχει στο πρόγραμμα κατάρτισης ψηφιακών / διανυσματικών χαρτών (VMAP) κλίμακας 1:250.000. Στο εν λόγω πρόγραμμα συμμετέχει και η Τουρκία.
Στους χάρτες αυτούς έχει συμφωνηθεί να απεικονίζονται τα στοιχεία που περιέχονται στους ισχύοντες στα πλαίσια του ΝΑΤΟ αναλογικούς (χάρτινους) χάρτες, πολλοί εκ των οποίων έχουν καταρτιστεί το 1973 από τη ΝΙΜΑ. Πέντε (5) από τους εν λόγω χάρτες (δύο εκδόσεων 1973 και τρίτης έκδοσης 1983) αποτυπώνουν το ελληνικό και τουρκικό έδαφος, απεικονίζουν δε τη γραμμή των θαλασσίων συνόρων Ελλάδας – Τουρκίας.
Κατά τη σύνοδο της Διευθύνουσας Επιτροπής VMAP, τον Μάιο 2001, η αμερικανική προεδρία πρότεινε στην ελληνική πλευρά να μην εμφανίσει τα θαλάσσια σύνορα Ελλάδας – Τουρκίας στον ψηφιακό χάρτη που έχει αναλάβει να καταρτίσει. Ανέφερε, δε, ότι προσανατολίζεται στην αναθεώρηση των κοινών χαρτών, ώστε να μην απεικονίζονται τα εν λόγω θαλάσσια σύνορα, μετά από σχετική υπόδειξη του State Department.
Μετά την αντίδραση της ελληνικής πλευράς (σύμφωνα και με οδηγίες από πλευράς ΥΠΕΞ), η ΝΙΜΑ προχώρησε, τον Ιούνιο 2001, μονομερώς και χωρίς την τήρηση των προβλεπομένων διαδικασιών από την Γεωγραφική Πολιτική του ΝΑΤΟ, χωρίς δηλαδή προηγούμενη ενημέρωση του ΝΑΤΟ, ούτε και προηγούμενη συνεργασία με τις χώρες που έδαφός τους απεικονίζεται, σε αναθεώρηση, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, τεσσάρων αναλογικών (χάρτινων) χαρτών Συνδυασμένων Επιχειρήσεων Αέρος (Joint Operations Graphic-Air/JOG-A), απαλείφοντας τα θαλάσσια σύνορα Ελλάδας – Τουρκίας, όπως αυτά απεικονίζονται στους χάρτες του 1973.
Σύμφωνα με την επιχειρηματολογία της Αμερικανικής πλευράς, η αναθεώρηση των χαρτών αυτών έγινε κατόπιν εντολής του State Department, το οποίο δεν γνωρίζει δήθεν την ύπαρξη συνθηκών που καθορίζουν τα θαλάσσια σύνορα Ελλάδος – Τουρκίας αποδεκτές και από τις δύο χώρες. Επιπλέον, ως αμερόληπτος τρίτος δεν επιθυμεί να λάβει θέση επί των διισταμένων εν προκειμένω απόψεων Ελλάδας και Τουρκίας. Τέλος, η προαναφερθείσα αναθεώρηση οφείλεται σε απόφαση των ΗΠΑ να μην απεικονίζουν στους χάρτες του είδους αυτού θαλάσσια σύνορα γενικώς.
Σύμφωνα με όσα μας εγνώρισε προφορικώς το ΓΕΕΘΑ, η διαδικασία που ακολουθείται προκειμένου να γίνει χρήση χαρτών στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, είναι η επίσημη κυκλοφορία τους από τη ΝΙΜΑ στις χώρες του Οργανισμού. Παράλληλα, οι ΗΠΑ τους περιλαμβάνουν σε ετήσια έκδοσή τους, την ‘‘Geostar A’’, την οποία αποστέλλουν σε όλες τις νατοϊκές αρχές. Αφ’ ης στιγμής οι χάρτες κυκλοφορήσουν και δημοσιευθούν ως ανωτέρω, ενδεχόμενες αντιρρήσεις μιας χώρας είναι δυνατόν να προβληθούν στην Geographic Conference του ΝΑΤΟ, η οποία συνεδριάζει άπαξ του έτους (Ιούνιος), και στην οποία μετέχουν όλες οι χώρες – μέλη, ενώ οι αποφάσεις λαμβάνονται με ομοφωνία. Ως εκ τούτου, η εκ των υστέρων διαμαρτυρία μας στην Geographic Conference του ΝΑΤΟ, όχι μόνον θα είναι χωρίς αποτέλεσμα (λόγω της αρχής της ομοφωνίας), αλλά επιπλέον θα αποτελέσει και ευκαιρία για την Τουρκία να θέσει θέμα ‘‘ελληνοτουρκικών συνοριακών διαφορών’’, στα πλαίσια νατοϊκού οργάνου. Πιθανότατα δε, το ζήτημα θα παραπεμφθεί προς επίλυση σε διμερές επίπεδο, μεταξύ ελληνικής και τουρκικής πλευράς.
Από τα ανωτέρω καθίσταται προφανές ότι η καθιέρωση των εν λόγω χαρτών στα πλαίσια του ΝΑΤΟ θα πλήξει καίρια τα εθνικά μας συμφέροντα και θα δημιουργήσει ζήτημα ‘‘συνοριακών διαφορών μας’’ με την Τουρκία και προηγούμενο αμφισβήτησης για άλλες παρόμοιες ή συναφείς ενέργειες στο μέλλον.»
Συνοψίζοντας, η Γεωγραφική Υπηρεσία των ΗΠΑ (National Imagery and Mapping Agency/NIMA) μετά από υπόδειξη του Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξαφάνισε τα ελληνοτουρκικά θάλασσα σύνορα το 2001. Τί μήνυμα δόθηκε άραγε στους Τούρκους με την ενέργεια αυτή; Ας πάμε όμως πιο πίσω χρονικά, ώστε να συμπληρωθεί το παζλ του αμερικανικού σχεδίου. Στις 15/10/22 το παρόν βήμα δημοσίευσε άρθρο υπό τον τίτλο: «Ο χάρτης Μπάιντεν αποτελεί μετεξέλιξη του «σχεδίου Άτσεσον» και βρίσκεται στο τελικό στάδιο υλοποίησης!», από το οποίο αντιγράφουμε ένα απόσπασμα:
Η παγίδα Άτσεσον.
«Στο βιβλίο του καθηγητή Θεόδωρου Καρυώτη «ΑΟΖ Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη» (2019), επισημαίνεται ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο Ελληνισμός είναι η στάση των ΗΠΑ σχετικά με το θέμα συνεκμετάλλευσης-συνδιαχείρισης των υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς προσπαθούν διαχρονικά να βρουν την κατάλληλη φόρμουλα ώστε να εκχωρηθεί ένα τμήμα της στην Τουρκία. Ακριβώς σε αυτό αποσκοπούσε και η παρέμβαση Άτσεσον. [Διευκρινίζεται ότι δεν πρόκειται για συγκεκριμένο «Αμερικανικό Σχέδιο» καίτοι συνηθίζεται να αποκαλείται έτσι, αλλά στην πραγματικότητα ήταν μια σειρά από διερευνητικές προτάσεις, υπό την εποπτεία του Φόρεϊν Όφις]. Σύμφωνα με τον καθηγητή, η πρόταση του Άτσεσον ήταν πολύ προσεκτικά μελετημένη. Οι Αμερικανοί γνώριζαν ότι το Καστελλόριζο αποτελεί κομβικό πρόβλημα αλλά και «χρυσόμαλλο δέρας». [Έτσι η πρόταση Άτσεσον περιλάμβανε την μακροχρόνια μίσθωση του συμπλέγματος Μεγίστης από τους Τούρκους. Οι Αμερικάνοι] διαπίστωσαν από νωρίς ότι χωρίς το Καστελλόριζο η Τουρκία αποκόπτεται τελείως από την Αν. Μεσόγειο αλλά και τα πλούσια κοιτάσματα της περιοχής τα οποία από τότε είχαν εκτιμήσει και μεθοδεύονταν τον διαμοιρασμό τους (1, 2, 3, 4, 5). Μετά ακριβώς από 50 χρόνια από τον Άτσεσον, η αμερικανική διπλωματία επανήλθε επί του ζητήματος και εξέδωσε τον γνωστό χάρτη Μπάιντεν. [...]
Ομοιότητες χάρτη Μπάιντεν με πρόταση Άτσεσον.
-Είναι πρόδηλο ότι ο χάρτης Μπάιντεν εκχωρεί στην Τουρκία τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα ανατολικά του 28ου Μεσημβρινού ή ακόμη και το ίδιο το σύμπλεγμα Μεγίστης, με την φόρμουλα που πρότεινε ο Άτσεσον.
-Ο χάρτης Μπάιντεν έχει ενδείξεις προσάρτησης των κατεχομένων οι οποίες είναι κάτι παραπάνω από εμφανείς στην Καρπασία, όπως προέβλεπε και η πρόταση Άτσεσον (σε μικρότερη κλίμακα μεν αλλά η πρόταση έγινε 10 χρόνια πριν το 1974). Δεν είναι τυχαίο επίσης ότι η Τουρκία εμμένει πλέον στη λύση των δύο κρατών, η οποία ενδεχομένως θα αποτελέσει προστάδιο της προσάρτησης. Διευκρινίζεται ότι ο χάρτης Μπάιντεν γνωστοποιήθηκε στον τούρκο Πρόεδρο Ρ.Τ.Ερντογάν μεταξύ 2015-2017 [-ή λιγότερο πιθανό στο τέλος του 2014].»
Χρονικό υπονόμευσης ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Πριν την πρόταση Άτσεσον όμως προηγήθηκε το 1957 η εξαίρεση της Λέρου από τους Νατοϊκούς σχεδιασμούς από τον πρώτο Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Χάστινγκς Ισμέι, μετά από τουρκική απαίτηση. Εν συνεχεία, ο Ντίν Άτσεσον το 1964 έδωσε πάτημα για τις παράνομες αδειοδοτήσεις της τουρκικής TPAO από το 1973 που συνεχίστηκαν μέχρι το τέλος του 2012 (σημειώστε ότι οι αδειοδοτήσεις του 2012 έχουν δυτικό όριο τον 28ο Μεσημβρινό, όπως και ο χάρτης Μπάιντεν) αλλά και την εισβολή του 1974. Το 1980, ο Γιόσεφ Λούνς, εξέδωσε τις περίφημες «Οδηγίες Πολιτικής για τα Νησιά του Αιγαίου» που επέβαλαν την εξαίρεση της Λήμνου από την κατασκευή έργων υποδομής του ΝΑΤΟ. Το επόμενο βήμα ήταν η απάλειψη των ελληνοτουρκικών θαλάσσιων συνόρων από τους Νατοϊκούς χάρτες το 2001. Το 2006, ο Ανώτατος Στρατιωτικός Διοικητής της Συμμαχίας Στρατηγός, Τζέιμς Τζόουνς, εξαιρεί το σύνολο των «αποστρατιωτικοποιημένων» -σύμφωνα με το τουρκικό αφήγημα- νησιών από τις Νατοϊκές ασκήσεις.
Και αφού εμπεδώθηκε η πρόθεση, εν συνεχεία αποτυπώθηκαν τα νέα θεωρητικά θαλάσσια σύνορα στον χάρτη Μπάιντεν (2015 - 2017), γκριζάροντας με κάθε επισημότητα όλη την Αν. Μεσόγειο. Περιοχή την οποία το 2020 το Oruc Reis όργωσε, πετυχαίνοντας ένα τετελεσμένο επί του πεδίου που δύσκολα θα αναιρεθεί, με τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις να έχουν λάβει εντολή να παρακολουθούν διακριτικά και από απόσταση. Υπενθυμίζεται ότι οι παράνομες έρευνες διεξάχθηκαν στην θαλάσσια περιοχή που αποκόπτει/παρεμβάλλεται στο κοινό θαλάσσιο σύνορο Ελλάδας-Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και στην όδευση του EastMed (αυτόν που οι ΗΠΑ «άδειασαν» με το non-paper το οποίο -για την ιστορία- διέρρευσε τον Ιανουάριο του 2022 αλλά εικάζεται ότι είχε διανεμηθεί τον Οκτώβριο-Νοέμβριο του 2021 και είχε έντονο τουρκικό άρωμα [1, 2, 3]).
Η ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ τότε, έκανε λόγο πρώτη φορά για έρευνες σε «αμφισβητούμενα ύδατα», η οποία ήρθε να συμπληρώσει την από τις 14/05/19 δήλωση του τέως υφυπουργού Εξωτερικών της Βρετανίας σερ Άλαν Ντάνκαν, σχετικά με τις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ όπου είπε: «Οι διερευνητικές γεωτρήσεις δεν πρέπει να διεξάγονται σε οποιαδήποτε περιοχή στην οποία η κυριαρχία είναι υπό αμφισβήτηση.»
Πού αποσκοπεί η αλλαγή συνόρων.
Η επαναχάραξη των συνόρων στη θάλασσα, προφανώς επηρεάζει και τον αέρα -χωρίς να μπούμε σε λεπτομέρειες για οικονομία χώρου-, όπως το παρόν βήμα ήδη εξήγησε (20/03/24), δεν είναι τυχαία η καινοφανής προσθήκη «Ουράνια» στο δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας». Στην ερώτηση πού αποσκοπεί η αλλαγή συνόρων σε Αιγαίο και Αν. Μεσόγειο, η απάντηση δόθηκε με την ανακοίνωση της διαδρομής ζεύξεως της Ευρώπης με τον Ινδικό, διαμέσου της Αν. Μεσογείου και του Αιγαίου, τον Οικονομικό Διάδρομο Ινδίας-Μ. Ανατολής-Ευρώπης (IMEC).
Καίτοι η ανακοίνωση αναφέρεται στο λιμάνι του Πειραιά ως πύλη εισόδου στην ΕΕ, δεν αποκλείεται τελικά να επιλεχθεί η Αλεξανδρούπολη. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που μιλάνε για δημιουργία ΕΟΖ στον Έβρο (1, 2, 3), κάτι που αφενός θα επέτρεπε τον ευχερέστερο έλεγχο του οικονομικού διαδρόμου από τρίτους και αφετέρου θα συνέδεε τον IMEC με το αμερικανονατοϊκής εμπνεύσεως «Three Seas Initiative» που καταλήγει στην Βαλτική η οποία πλέον έχει μετατραπεί σε «Νατοϊκή λίμνη». Όλα αυτά συναποτελούν επιμέρους κομμάτια της «Υψηλής Στρατηγικής των ΗΠΑ» -δεν θα αναλυθεί εδώ- η οποία υλοποιείται βαθμηδόν, με την Ελλάδα και την Κύπρο να βρίσκονται στο μάτι του παγκόσμιου γεωπολιτικού κυκλώνα.
Διαπιστώσεις.
Ο Παναγιώτης Κονδύλης, ένας από τους μεγαλύτερους στοχαστές και θεωρητικούς του πολέμου, στο εμβληματικό του έργο «Θεωρία του Πολέμου» (1997), κάνει την ζοφερή διαπίστωση ότι ο Ελληνισμός συρρικνώνεται συνεχώς τον τελευταίο αιώνα. Γράφει: «πρόκειται για μιαν εξαιρετικά πυκνή αλυσίδα εθνικών καταστροφών μέσα σε διάστημα ελάχιστο από ιστορική άποψη», και εξηγεί:
«Το έθνος συνέπεσε εν τέλει με το κράτος, όχι γιατί το κράτος διευρύνθηκε, αλλά γιατί το έθνος ακρωτηριάστηκε και συρρικνώθηκε, γιατί αφανίστηκε ή εκτοπίστηκε ο ελληνισμός της Ρωσίας (μετά το 1919), της Μ. Ασίας (μετά το 1922), των Βαλκανίων και της Μέσης Ανατολής (ιδίως μετά το 1945). Ακολούθησε η εκδίωξη του ελληνισμού από την Κωνσταντινούπολη (1955) και την Βόρειο Κύπρο (1974).»
Πρόσθεσε δε ότι «η αποδεδειγμένη ανικανότητα του ελληνικού κράτους να υπερασπίσει το ελληνικό έθνος -δηλαδή να επιτελέσει την κατ’ εξοχήν αποστολή του- συνιστά το πιο δυσοίωνο σημάδι για το μέλλον», ενώ συμπέρανε ότι «η Ελλάδα μεταβάλλεται σταθερά σε χώρα με περιορισμένα κυριαρχικά δικαιώματα, δηλαδή δικαιώματα των οποίων η κυρίαρχη άσκηση εξαρτάται από τη βούληση και τις αντιδράσεις τρίτων, ενώ παράλληλα η στάση της γίνεται όλο και περισσότερο παθητική ή αντιφατική.»
«Υπ' αυτές τις συνθήκες» υποστήριζε «ό,τι στην πραγματικότητα θα συνιστά κάμψη της ελληνικής αντίστασης κάτω από την πίεση του υπέρτερου τουρκικού δυναμικού, οι Έλληνες θα συνηθίσουν σιγά-σιγά να το ονομάζουν «πολιτισμένη συμπεριφορά», «υπέρβαση του εθνικισμού» και «εξευρωπαϊσμό».» «Συναινετική» θα έλεγε κανείς, υιοθετώντας την αγαπημένη ορολογία συγκεκριμένων κύκλων της Αθήνας (1, 2, 3).
Εκπληρώθηκε λοιπόν ο διορατικός λόγος του Νεοκλή Σαρρή που υποστήριζε ότι «σε λίγα χρόνια οι Τούρκοι θα κάνουν τους Έλληνες να σκέφτονται σαν Τούρκοι και αυτή θα είναι η μεγαλύτερη μας ήττα». Το πατριωτικό φρόνημα του λαού βάλλεται από το πνεύμα του αντιπατριωτικού μακαρθισμού με το οποίο εμφορείται μεγάλη μερίδα του πολιτικού προσωπικού, τους στρατηγικούς ομφαλοσκόπους και γεωπολιτικούς υπνοβάτες της οικογενειοκρατίας και του κομματικού σωλήνα που λυμαίνονται την χώρα.
Διαφωνεί κανείς; Ο Ελληνισμός εν συνόλω (Ελλάδα και Κύπρος, στην οποία η «ομηρία εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων» συνιστά «αβάστακτη στρατηγική παγίδευση της Ελλάδας» κατά τον καθηγητή Παναγιώτη Ήφαιστο) οδεύει ταχέως προς την μεγαλύτερη κρίση μετά την Μικρασιατική καταστροφή. Οι μήνες που έρχονται θα καθορίσουν την πορεία του και το μέλλον των επόμενων γενεών.
Ξεκινώντας από το Αιγαίο, αν θέλαμε να είμαστε πιο συγκεκριμένοι, θα λέγαμε ότι δεν μιλάμε για «επαναχάραξη» αλλά για «απάλειψη» των υφιστάμενων συνόρων και δημιουργία ενός διαδρόμου που θα θεωρηθεί ως «Διεθνές Θαλάσσιο Στενό» και όχι ως «Θάλασσα» στην οποία εξασκούν δικαιώματα και τα δύο παράκτια κράτη.
Ο καθηγητής Ιωάννης Μάζης, τον Ιούνιο του 1997, υποστήριζε ότι «το Αιγαίο δεν θα ανήκει ως Περιοχή Ευθύνης στην Ελλάδα, θα είμαστε όμως αρμόδιοι [μόνο] για την άμυνα των νησιών μας και των χωρικών μας υδάτων» και πρόσθεται, «είναι εμφανές ότι η έννοια της Περιοχής Ευθύνης με τη μορφή διοικήσεως και ελέγχου που έχουμε γνωρίσει και που το ΝΑΤΟ, βασιζόμενο στις τουρκικές εμπλοκές, μας εμπόδισε να αποκτήσουμε, υποβαθμίζεται σημαντικά με τη νέα αρχιτεκτονική της Συμμαχίας. Στις θαλάσσιες επιχειρήσεις θα εφαρμοσθεί το λεγόμενο Task Forces Concept σύμφωνα με το οποίο οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ θα δρουν κυριαρχικά στο κεντρικό Αιγαίο, επί του οποίου θα έχουν και τον επιχειρησιακό έλεγχο. Στα ζητήματα αεραμύνης και ανταλλαγής πληροφοριών (Cross Tel) είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι Τούρκοι θα προσπαθήσουν να προωθήσουν το γεωγραφικό όριο Ανταλλαγής πληροφοριών στο μέσον του Αιγαίου! Κάτι τέτοιο θα σήμαινε, εάν θα γίνει αποδεκτό φυσικά, την απώλεια του Αιγαίου.»
Ο καλά ενημερωμένος Μανώλης Κοττάκης έγραφε στην «Εστία» τον Αύγουστο του 2020 (αναδημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 2022):«Έγκυρη πηγή μου από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού με ενημέρωσε σε χρόνο ανύποπτο, δεν είχε καν υπογραφεί η Συμφωνία τμηματικής οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος-Αιγύπτου, για την εμπιστευτική συνομιλία της με υψηλόβαθμο μέλος του Κογκρέσου των ΗΠΑ. Η δοκιμασμένη για την αξιοπιστία της πηγή μου ανέφερε ότι ο Congressman συνομιλητής της μετέφερε την εκτίμηση, πως κυοφορείται μια Συμφωνία Ειρήνης μεταξύ Ελλάδος Τουρκίας με την οποία η Ελλάς θα κληθεί:1. Να εγκαταλείψει ρητώς με διεθνή συνθήκη το δικαίωμά της για επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 μίλια στο Αιγαίο. Η διακήρυξη της Μαδρίτης που οδήγησε στην αδρανοποίηση της άσκησης του ελληνικού κυριαρχικού δικαιώματος επί 23 χρόνια, δεν αρκεί πλέον. Ζητείται η θεσμοποίησή της. Οι Αμερικανοί υποστηρίζουν μάλιστα πως και να ήταν δυνατή η επέκτασή μας στα 12 μίλια η Ελλάς δεν διαθέτει ικανό αριθμό δυνάμεων για να πραγματοποιεί νηοψίες είτε σε πολεμικά είτε σε εμπορικά πλοία (υποβρύχια, πολεμικά πλοία). Άρα ας συμβιβαστεί με την «επιλεκτική επέκταση» κατά Σημίτη. Αλλού 10, αλλού 8, αλλού 6.2. Θα κληθεί με διμερή συμφωνία ή διαιτησία να αποσύρει τα στρατεύματά της από τα νησιά του Αιγαίου με ταυτόχρονη υποχώρηση και της Τέταρτης Στρατιάς από την Σμύρνη στα εγγύτερα της τουρκικής ενδοχώρας.
Στόχος μιας τέτοιας συμφωνίας θα είναι σύμφωνα με το μέλος του Κογκρέσου η δημιουργία μιας «ουδέτερης ζώνης» δυτικά των 28 αφοπλισμένων, υποτίθεται, νησιών μας. Ουδέτερης για την εξυπηρέτηση της διεθνούς ναυσιπλοΐας μεταξύ Σουέζ και Δαρδανελίων.»
Οι πιέσεις για τα 12 ναυτικά μίλια.
Το militaire.gr έγραφε στις 21/03/22: «Η κυνική ομολογία του Γερουσιαστή, επιβεβαιώνεται εν μέρει και από τον Ναύαρχο ε.α Χρήστο Λυμπέρη ο οποίος έχει δηλώσει δημοσίως ότι: «Αυτό που το εβίωσα τόσο τον Νοέμβριο 1994 [όταν τέθηκε σε ισχύ η διεθνής σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας που επιτρέπει την επέκταση της χωρικής θάλασσας στα 12ν.μ.] όσο και τον Ιανουάριο 1996 [σσ. Ίμια] ήταν η φορτική πίεση εκ μέρους των ΗΠΑ για ΜΗ άσκηση του δικαιώματος επέκτασης της Αιγιαλίτιδας Ζώνης. Έτσι η Αθήνα παραιτείτο της χρήσης ενός στρατηγικού όπλου, τόσο στην ενεργό φάση της κρίσης κατά τη διαμεσολάβηση όσο και στον πολιτικό διάλογο που ακολούθησε την αποκλιμάκωση». Ο Ναύαρχος, τότε αρχηγός ΓΕΕΘΑ, στην ενημέρωσή του προς το ελληνικό ΥΠΕΞ ανέφερε μάλιστα ότι: «Οι Αμερικανοί προβάλλουν το επιχείρημα ότι η επέκταση των χωρικών μας υδάτων θα επηρεάσει αρνητικά τις αμερικανικές ναυτικές επιχειρήσεις, διότι η Ελλάδα αρνείται να δεχθεί όλα τα σχηματιζόμενα στενά ως υπαγόμενα στο καθεστώς Free Transit Passage και θα διατηρηθεί σε ισχύ το καθεστώς της αβλαβούς διελεύσεως. Τι θα σημαίνει αυτό για τους Αμερικανούς; Πρώτον, τα αμερικανικά υποβρύχια θα πλέουν εν επιφάνεια στα στενά που δεν χαρακτηρίζονται ως διεθνή. Δεύτερον, στα αμερικανικά αεροσκάφη θα απαγορεύεται υπερπτήση πάνω από τα στενά αυτά και έτσι θα υποχρεώνονται να ζητούν τη συγκατάθεση της Αθήνας… έλαβα γνώση αμερικανικών οδηγιών προς τα υποβρύχιά τους, με τις οποίες προσδιόριζαν συγκεκριμένα πέντε στενά στο Αιγαίο ως «στενά ελεύθερης διέλευσης»».»
Διευκρινίζεται εδώ ότι η γεωστρατηγική αξία του Αιγαίου βασίζεται στον έλεγχο των «ελληνικών στενών». Πέραν την προφανή αξία τους ως εμπορευματική/ενεργειακή δίοδος, ο Βρετανός Μάικλ Μακ Γκουάιερ είχε γράψει κάποτε ότι «σε περίοδο πολέμου, η Μαύρη Θάλασσα γίνεται μια χειροβομβίδα στα σωθικά της Ρωσίας» και υπό αυτήν την έννοια, τα «ελληνικά στενά» αποτελούν την περόνη.
 |
| Χάρτης ελληνικής Αιγιαλίτιδας Ζώνης με 6 και 12 ν.μ.: Έγινε προσθήκη κόκκινων τόξων στα «στενά» που δημιουργούνται με την επέκταση στα 12 ν.μ.. Πηγή: Enid C.B. Schoettle «Law of the Sea: The End Game», 1996, σσ. 26. Πηγή: ethnos.gr |
Στις ως άνω αποκαλύψεις ήρθε να προστεθεί και η κυνική αναφορά του Κυριάκου Μητσοτάκη ο οποίος «ανακάλυψε» εν έτη 2023 την ύπαρξη «Νατοϊκών νησιών» (1, 2), και εμμέσως υπονόησε την διαφαινόμενη εκχώρηση κυριαρχίας («ζωτικού χώρου») στο Αιγαίο. Πρόκειται για ξεκάθαρη υποδαύλιση της Συνθήκης της Λωζάνης που μετ' επιτάσεως ο Ταγίπ Ερντογάν βάζει στο δημόσιο διάλογο εργαλειοποιώντας το επιθετικό και ρεβιζιονιστικό δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας» -του οποίου τα θεμέλια τέθηκαν από τη δεκαετία του '70-, μαζί με τους εν Ελλάδι προθύμους (1, 2, 3) και την γνωστή πέμπτη φάλαγγα της «ελληνοτουρκικής φιλίας» (1, 2, 3). Πολλοί μάλιστα, την κυοφορούμενη ελληνοτουρκική συμφωνία την χαρακτηρίζουν ως «Πρέσπες του Αιγαίου - Αν. Μεσογείου», για τις οποίες το μεγαλύτερο μέρος του πολιτικού συστήματος φέρει ευθύνη και ειδικά όσοι κυβέρνησαν την χώρα στη μεταπολίτευση.
Η Ανατολική Μεσόγειος.
Αφού σκιαγραφήθηκε η εικόνα για το τι μέλλει γενέσθαι στο Αιγαίο θα μεταφερθούμε στην Ανατολική Μεσόγειο, για την οποία έχει διαρρεύσει ήδη απο το 2019 ο εκτρωματικός χάρτης Μπάιντεν ο οποίος:-καταλύει τον χάρτη της Σεβίλλης, -αποτυπώνει διεκδικήσεις του υποδείχθηκαν από την Τουρκία στους Αμερικανούς, και -βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο εφαρμογής.
 |
| Χάρτης Μπάιντεν. Πηγή: mcclatchydc.com |
Πιο αναλυτικά, σε προηγούμενο άρθρο (15/10/22) γράφαμε: «Ο «προφητικός» χάρτης Μπάιντεν (πρώτος τον ανέδειξε ο Μάριος Πούλλαδος «Σημερινή Κύπρου», 11/06/2019), χαρτογραφήθηκε από κρατικούς χαρτογράφους και διπλωμάτες ειδικούς σε θέματα ενέργειας υπό τις οδηγίες του τότε αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν, από την Υπηρεσία Ενεργειακών Πόρων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ (Bureau of Energy Resources). Μεταξύ των πολλών παραδοξοτήτων που παρουσιάζει είναι και οι εξής:
-Αποτυπώνει λεπτομερώς τα νοτιοανατολικά όρια της υποτιθέμενης «τουρκικής υφαλοκρηπίδας» όπως αυτά κατατέθηκαν στον ΟΗΕ (18/05/2020), πλην των προβλέψεων του τουρκολιβυκού ψευδομνημονίου.
-Δεν αποτυπώνει τον αγωγό EastMed (βλ. λεπτομερή ανάλυση του iEpikaira) αλλά προβλέπει αγωγό φυσικού αερίου μέσω Τουρκίας που αποτελεί πάγιο αίτημα/επιδίωξη της γείτονος.
-Εξαφανίζει την επήρεια του συμπλέγματος Μεγίστης στην ΑΟΖ, χαρίζει δηλαδή στην Τουρκία όλη την ΑΟΖ ανατολικά του 28ου Μεσημβρινού που τέμνει την Ρόδο [περιοχή στην οποία το Oruc Reis προέβη σε παράνομες έρευνες επι 4,5 μήνες και δεν συμπεριλήφθηκε στην ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία τμηματικής οριοθέτησης ΑΟΖ. Σημειώνεται ότι η Τουρκία είχε αδειοδοτήσει έρευνες στην TPAO από την δεκαετία του '70 στην εν λόγω περιοχή.
-Παρουσιάζει ισχυρές ενδείξεις προσάρτησης των κατεχομένων.»
 |
| Αντιπαραβολή του χάρτη Μπάιντεν (με απάλειψη του υπομνήματος για λόγους ευκρίνειας) με τις παράνομες τουρκικές Navtex ερευνών του Oruc Reis και την Ελληνοαιγυπτιακή τμηματική οριοθέτηση ΑΟΖ (A,B,C,D,E). Πλησίον του σημείου Α' ο 28ος Μεσημβρινός. |
Το Δόγμα Ενιαίου Αμυντικού Χώρου.
Σε αυτό το σημείο επισημαίνεται ότι το Δόγμα Ενιαίου Αμυντικού Χώρου (ΔΕΑΧ) αντιτίθεται στις προβλέψεις του χάρτη Μπάιντεν και γι' αυτό αποτελεί «κόκκινο πανί». Η σταδιακή εγκατάλειψή του έγινε με παρότρυνση των Αμερικανών και μετά από πιέσεις των Τούρκων όπως θα διαπιστώσετε στο παρακάτω απόρρητο τηλεγράφημα (topontiki.gr, 31/08/23) του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών (18 Σεπτεμβρίου 2001). Εκεί οι Αμερικάνοι βάζουν προσκόμματα στην κατεξοχήν άσκηση παγίωσης/εμπέδωσης του Δόγματος μεταξύ Ελλάδας-Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία είχε την κωδική ονομασία «Νικηφόρος».
«Α7 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
Θέμα: Άσκηση Νικηφόρος
Κατά τη σημερινή επίσκεψη του Αμερικανού Επιτετραμμένου προς τον κ. Υφυπουργό, ο κ. Cleverly ανέφερε ότι εδόθησαν οδηγίες να τεθεί στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο στην Αθήνα, τη Λευκωσία και την Άγκυρα ο αμερικανικός προβληματισμός για ενδεχόμενο τυχαίο και χωρίς πρόθεση ατύχημα κατά τη διάρκεια της επικείμενης άσκησης ‘‘Νικηφόρος’’. Ο κ. Cleverly ανέφερε ότι στο παρελθόν είχε καταβληθεί προσπάθεια να οικοδομηθούν μέτρα εμπιστοσύνης μεταξύ Ελλάδος – Τουρκίας για την αποφυγή δυσάρεστων συνεπειών. Υπό τις παρούσες συνθήκες, πρόσθεσε, όταν η προσοχή όλων μας είναι εστραμμένη στη συντονισμένη προσπάθεια για την καταστολή της τρομοκρατίας και απαιτείται ‘‘cohesion’’, τυχόν ατύχημα θα δημιουργήσει δυσάρεστες επιπτώσεις. Ο κ. Cleverly έδωσε ακόμη μια πιθανή δυσμενή διάσταση. Είπε ότι στην περίπτωση απευκταίου ατυχήματος, ο Denktash θα εκμεταλλευθεί το γεγονός για να κωλυσιεργήσει έτι πλέον τις προσπάθειες των Η.Ε.
Ο παριστάμενος Πολιτικός Σύμβουλος κ. Kiesling διευκρίνισε ότι οι ΗΠΑ δεν προτείνουν τη ματαίωση της ασκήσεως, αλλά παροτρύνουν για την επίδειξη ‘‘moderation’’ και ότι οι Τούρκοι είναι διατεθειμένοι να ανταποκριθούν ‘‘in a restrained and reciprocated manner’’, γεγονός το οποίον μαρτυρεί ότι η ενημέρωση των Τούρκων προηγήθηκε.»
Με την σταδιακή εγκατάλειψη του ΔΕΑΧ, η κυβέρνηση Σημίτη υπονόμευσε την ασφάλεια του Καστελλόριζου ως συνδετικού κρίκου του ελληνικού με τον κυπριακό θαλάσσιο χώρο, επιτρέποντας στην Τουρκία το 2012 να προβεί σε συγκεκριμένες διεκδικήσεις στην περιοχή, οι οποίες εισακούστηκαν από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και λήφθηκαν υπόψη και στον χάρτη Μπάιντεν (2015-2017).
Ταυτόχρονα με την αδρανοποίηση του ΔΕΑΧ, το ΝΑΤΟ διέγραψε από τους χάρτες του και τα σύνορα στην ελληνοτουρκική θαλάσσια μεθόριο, όπως διαπιστώνεται από άλλο απόρρητο τηλεγράφημα (topontiki.gr, 31/08/23) του ελληνικού ΥΠΕΞ (Δεκέμβριος του 2001), το οποίο επιβεβαιώνει την έμμεση πρόθεση επαναχάραξής τους:
«Διεύθυνση Τμήμα Αεροναυτιλιακό
Θέμα: Απάλειψη θαλασσίων συνόρων Ελλάδας – Τουρκίας σε νατοϊκούς χάρτες
Όπως μας γνώρισε το ΓΕΕΘΑ, η χώρα μας, μετά την υπογραφή σχετικής συμφωνίας 1996, με τη Γεωγραφική Υπηρεσία των ΗΠΑ (National Imagery and Mapping Agency/NIMA/USA) συμμετέχει στο πρόγραμμα κατάρτισης ψηφιακών / διανυσματικών χαρτών (VMAP) κλίμακας 1:250.000. Στο εν λόγω πρόγραμμα συμμετέχει και η Τουρκία.
Στους χάρτες αυτούς έχει συμφωνηθεί να απεικονίζονται τα στοιχεία που περιέχονται στους ισχύοντες στα πλαίσια του ΝΑΤΟ αναλογικούς (χάρτινους) χάρτες, πολλοί εκ των οποίων έχουν καταρτιστεί το 1973 από τη ΝΙΜΑ. Πέντε (5) από τους εν λόγω χάρτες (δύο εκδόσεων 1973 και τρίτης έκδοσης 1983) αποτυπώνουν το ελληνικό και τουρκικό έδαφος, απεικονίζουν δε τη γραμμή των θαλασσίων συνόρων Ελλάδας – Τουρκίας.
Κατά τη σύνοδο της Διευθύνουσας Επιτροπής VMAP, τον Μάιο 2001, η αμερικανική προεδρία πρότεινε στην ελληνική πλευρά να μην εμφανίσει τα θαλάσσια σύνορα Ελλάδας – Τουρκίας στον ψηφιακό χάρτη που έχει αναλάβει να καταρτίσει. Ανέφερε, δε, ότι προσανατολίζεται στην αναθεώρηση των κοινών χαρτών, ώστε να μην απεικονίζονται τα εν λόγω θαλάσσια σύνορα, μετά από σχετική υπόδειξη του State Department.
Μετά την αντίδραση της ελληνικής πλευράς (σύμφωνα και με οδηγίες από πλευράς ΥΠΕΞ), η ΝΙΜΑ προχώρησε, τον Ιούνιο 2001, μονομερώς και χωρίς την τήρηση των προβλεπομένων διαδικασιών από την Γεωγραφική Πολιτική του ΝΑΤΟ, χωρίς δηλαδή προηγούμενη ενημέρωση του ΝΑΤΟ, ούτε και προηγούμενη συνεργασία με τις χώρες που έδαφός τους απεικονίζεται, σε αναθεώρηση, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, τεσσάρων αναλογικών (χάρτινων) χαρτών Συνδυασμένων Επιχειρήσεων Αέρος (Joint Operations Graphic-Air/JOG-A), απαλείφοντας τα θαλάσσια σύνορα Ελλάδας – Τουρκίας, όπως αυτά απεικονίζονται στους χάρτες του 1973.
Σύμφωνα με την επιχειρηματολογία της Αμερικανικής πλευράς, η αναθεώρηση των χαρτών αυτών έγινε κατόπιν εντολής του State Department, το οποίο δεν γνωρίζει δήθεν την ύπαρξη συνθηκών που καθορίζουν τα θαλάσσια σύνορα Ελλάδος – Τουρκίας αποδεκτές και από τις δύο χώρες. Επιπλέον, ως αμερόληπτος τρίτος δεν επιθυμεί να λάβει θέση επί των διισταμένων εν προκειμένω απόψεων Ελλάδας και Τουρκίας. Τέλος, η προαναφερθείσα αναθεώρηση οφείλεται σε απόφαση των ΗΠΑ να μην απεικονίζουν στους χάρτες του είδους αυτού θαλάσσια σύνορα γενικώς.
Σύμφωνα με όσα μας εγνώρισε προφορικώς το ΓΕΕΘΑ, η διαδικασία που ακολουθείται προκειμένου να γίνει χρήση χαρτών στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, είναι η επίσημη κυκλοφορία τους από τη ΝΙΜΑ στις χώρες του Οργανισμού. Παράλληλα, οι ΗΠΑ τους περιλαμβάνουν σε ετήσια έκδοσή τους, την ‘‘Geostar A’’, την οποία αποστέλλουν σε όλες τις νατοϊκές αρχές. Αφ’ ης στιγμής οι χάρτες κυκλοφορήσουν και δημοσιευθούν ως ανωτέρω, ενδεχόμενες αντιρρήσεις μιας χώρας είναι δυνατόν να προβληθούν στην Geographic Conference του ΝΑΤΟ, η οποία συνεδριάζει άπαξ του έτους (Ιούνιος), και στην οποία μετέχουν όλες οι χώρες – μέλη, ενώ οι αποφάσεις λαμβάνονται με ομοφωνία. Ως εκ τούτου, η εκ των υστέρων διαμαρτυρία μας στην Geographic Conference του ΝΑΤΟ, όχι μόνον θα είναι χωρίς αποτέλεσμα (λόγω της αρχής της ομοφωνίας), αλλά επιπλέον θα αποτελέσει και ευκαιρία για την Τουρκία να θέσει θέμα ‘‘ελληνοτουρκικών συνοριακών διαφορών’’, στα πλαίσια νατοϊκού οργάνου. Πιθανότατα δε, το ζήτημα θα παραπεμφθεί προς επίλυση σε διμερές επίπεδο, μεταξύ ελληνικής και τουρκικής πλευράς.
Από τα ανωτέρω καθίσταται προφανές ότι η καθιέρωση των εν λόγω χαρτών στα πλαίσια του ΝΑΤΟ θα πλήξει καίρια τα εθνικά μας συμφέροντα και θα δημιουργήσει ζήτημα ‘‘συνοριακών διαφορών μας’’ με την Τουρκία και προηγούμενο αμφισβήτησης για άλλες παρόμοιες ή συναφείς ενέργειες στο μέλλον.»
Συνοψίζοντας, η Γεωγραφική Υπηρεσία των ΗΠΑ (National Imagery and Mapping Agency/NIMA) μετά από υπόδειξη του Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξαφάνισε τα ελληνοτουρκικά θάλασσα σύνορα το 2001. Τί μήνυμα δόθηκε άραγε στους Τούρκους με την ενέργεια αυτή; Ας πάμε όμως πιο πίσω χρονικά, ώστε να συμπληρωθεί το παζλ του αμερικανικού σχεδίου. Στις 15/10/22 το παρόν βήμα δημοσίευσε άρθρο υπό τον τίτλο: «Ο χάρτης Μπάιντεν αποτελεί μετεξέλιξη του «σχεδίου Άτσεσον» και βρίσκεται στο τελικό στάδιο υλοποίησης!», από το οποίο αντιγράφουμε ένα απόσπασμα:
Η παγίδα Άτσεσον.
«Στο βιβλίο του καθηγητή Θεόδωρου Καρυώτη «ΑΟΖ Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη» (2019), επισημαίνεται ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο Ελληνισμός είναι η στάση των ΗΠΑ σχετικά με το θέμα συνεκμετάλλευσης-συνδιαχείρισης των υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς προσπαθούν διαχρονικά να βρουν την κατάλληλη φόρμουλα ώστε να εκχωρηθεί ένα τμήμα της στην Τουρκία. Ακριβώς σε αυτό αποσκοπούσε και η παρέμβαση Άτσεσον. [Διευκρινίζεται ότι δεν πρόκειται για συγκεκριμένο «Αμερικανικό Σχέδιο» καίτοι συνηθίζεται να αποκαλείται έτσι, αλλά στην πραγματικότητα ήταν μια σειρά από διερευνητικές προτάσεις, υπό την εποπτεία του Φόρεϊν Όφις]. Σύμφωνα με τον καθηγητή, η πρόταση του Άτσεσον ήταν πολύ προσεκτικά μελετημένη. Οι Αμερικανοί γνώριζαν ότι το Καστελλόριζο αποτελεί κομβικό πρόβλημα αλλά και «χρυσόμαλλο δέρας». [Έτσι η πρόταση Άτσεσον περιλάμβανε την μακροχρόνια μίσθωση του συμπλέγματος Μεγίστης από τους Τούρκους. Οι Αμερικάνοι] διαπίστωσαν από νωρίς ότι χωρίς το Καστελλόριζο η Τουρκία αποκόπτεται τελείως από την Αν. Μεσόγειο αλλά και τα πλούσια κοιτάσματα της περιοχής τα οποία από τότε είχαν εκτιμήσει και μεθοδεύονταν τον διαμοιρασμό τους (1, 2, 3, 4, 5). Μετά ακριβώς από 50 χρόνια από τον Άτσεσον, η αμερικανική διπλωματία επανήλθε επί του ζητήματος και εξέδωσε τον γνωστό χάρτη Μπάιντεν. [...]
Ομοιότητες χάρτη Μπάιντεν με πρόταση Άτσεσον.
-Είναι πρόδηλο ότι ο χάρτης Μπάιντεν εκχωρεί στην Τουρκία τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα ανατολικά του 28ου Μεσημβρινού ή ακόμη και το ίδιο το σύμπλεγμα Μεγίστης, με την φόρμουλα που πρότεινε ο Άτσεσον.
-Ο χάρτης Μπάιντεν έχει ενδείξεις προσάρτησης των κατεχομένων οι οποίες είναι κάτι παραπάνω από εμφανείς στην Καρπασία, όπως προέβλεπε και η πρόταση Άτσεσον (σε μικρότερη κλίμακα μεν αλλά η πρόταση έγινε 10 χρόνια πριν το 1974). Δεν είναι τυχαίο επίσης ότι η Τουρκία εμμένει πλέον στη λύση των δύο κρατών, η οποία ενδεχομένως θα αποτελέσει προστάδιο της προσάρτησης. Διευκρινίζεται ότι ο χάρτης Μπάιντεν γνωστοποιήθηκε στον τούρκο Πρόεδρο Ρ.Τ.Ερντογάν μεταξύ 2015-2017 [-ή λιγότερο πιθανό στο τέλος του 2014].»
 |
| Eνδείξεις προσάρτησης κατεχομένων στον χάρτη Μπάιντεν. Με κόκκινη σκίαση η «δυνάμει» ΑΟΖ των κατεχομένων (χωρίς αιγιαλίτιδα ζώνη!). Με κίτρινο κύκλο ένας νοητός διάδρομος/γέφυρα που την ενώνει με την ακτογραμμή/γραμμή βάσης της ηπειρωτικής Τουρκίας. Πηγή: slpress.gr |
Πριν την πρόταση Άτσεσον όμως προηγήθηκε το 1957 η εξαίρεση της Λέρου από τους Νατοϊκούς σχεδιασμούς από τον πρώτο Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Χάστινγκς Ισμέι, μετά από τουρκική απαίτηση. Εν συνεχεία, ο Ντίν Άτσεσον το 1964 έδωσε πάτημα για τις παράνομες αδειοδοτήσεις της τουρκικής TPAO από το 1973 που συνεχίστηκαν μέχρι το τέλος του 2012 (σημειώστε ότι οι αδειοδοτήσεις του 2012 έχουν δυτικό όριο τον 28ο Μεσημβρινό, όπως και ο χάρτης Μπάιντεν) αλλά και την εισβολή του 1974. Το 1980, ο Γιόσεφ Λούνς, εξέδωσε τις περίφημες «Οδηγίες Πολιτικής για τα Νησιά του Αιγαίου» που επέβαλαν την εξαίρεση της Λήμνου από την κατασκευή έργων υποδομής του ΝΑΤΟ. Το επόμενο βήμα ήταν η απάλειψη των ελληνοτουρκικών θαλάσσιων συνόρων από τους Νατοϊκούς χάρτες το 2001. Το 2006, ο Ανώτατος Στρατιωτικός Διοικητής της Συμμαχίας Στρατηγός, Τζέιμς Τζόουνς, εξαιρεί το σύνολο των «αποστρατιωτικοποιημένων» -σύμφωνα με το τουρκικό αφήγημα- νησιών από τις Νατοϊκές ασκήσεις.
 |
| Χάρτης παράνομων αδειοδοτήσεων της τουρκικής TPAO από το 1973 έως το τέλος του 2012. Οι αδειοδοτήσεις του 2012 έχουν δυτικό όριο τον 28ο Μεσημβρινό, όπως και ο χάρτης Μπάιντεν. Πηγή Ελληνικό ΥΠΕΞ: mfa.gr |
Και αφού εμπεδώθηκε η πρόθεση, εν συνεχεία αποτυπώθηκαν τα νέα θεωρητικά θαλάσσια σύνορα στον χάρτη Μπάιντεν (2015 - 2017), γκριζάροντας με κάθε επισημότητα όλη την Αν. Μεσόγειο. Περιοχή την οποία το 2020 το Oruc Reis όργωσε, πετυχαίνοντας ένα τετελεσμένο επί του πεδίου που δύσκολα θα αναιρεθεί, με τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις να έχουν λάβει εντολή να παρακολουθούν διακριτικά και από απόσταση. Υπενθυμίζεται ότι οι παράνομες έρευνες διεξάχθηκαν στην θαλάσσια περιοχή που αποκόπτει/παρεμβάλλεται στο κοινό θαλάσσιο σύνορο Ελλάδας-Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και στην όδευση του EastMed (αυτόν που οι ΗΠΑ «άδειασαν» με το non-paper το οποίο -για την ιστορία- διέρρευσε τον Ιανουάριο του 2022 αλλά εικάζεται ότι είχε διανεμηθεί τον Οκτώβριο-Νοέμβριο του 2021 και είχε έντονο τουρκικό άρωμα [1, 2, 3]).
Η ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ τότε, έκανε λόγο πρώτη φορά για έρευνες σε «αμφισβητούμενα ύδατα», η οποία ήρθε να συμπληρώσει την από τις 14/05/19 δήλωση του τέως υφυπουργού Εξωτερικών της Βρετανίας σερ Άλαν Ντάνκαν, σχετικά με τις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ όπου είπε: «Οι διερευνητικές γεωτρήσεις δεν πρέπει να διεξάγονται σε οποιαδήποτε περιοχή στην οποία η κυριαρχία είναι υπό αμφισβήτηση.»
Πού αποσκοπεί η αλλαγή συνόρων.
Η επαναχάραξη των συνόρων στη θάλασσα, προφανώς επηρεάζει και τον αέρα -χωρίς να μπούμε σε λεπτομέρειες για οικονομία χώρου-, όπως το παρόν βήμα ήδη εξήγησε (20/03/24), δεν είναι τυχαία η καινοφανής προσθήκη «Ουράνια» στο δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας». Στην ερώτηση πού αποσκοπεί η αλλαγή συνόρων σε Αιγαίο και Αν. Μεσόγειο, η απάντηση δόθηκε με την ανακοίνωση της διαδρομής ζεύξεως της Ευρώπης με τον Ινδικό, διαμέσου της Αν. Μεσογείου και του Αιγαίου, τον Οικονομικό Διάδρομο Ινδίας-Μ. Ανατολής-Ευρώπης (IMEC).
 |
| IMEC: Οικονομικός Διάδρομος Ινδίας - Μέσης Ανατολής - Ευρώπης |
Καίτοι η ανακοίνωση αναφέρεται στο λιμάνι του Πειραιά ως πύλη εισόδου στην ΕΕ, δεν αποκλείεται τελικά να επιλεχθεί η Αλεξανδρούπολη. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που μιλάνε για δημιουργία ΕΟΖ στον Έβρο (1, 2, 3), κάτι που αφενός θα επέτρεπε τον ευχερέστερο έλεγχο του οικονομικού διαδρόμου από τρίτους και αφετέρου θα συνέδεε τον IMEC με το αμερικανονατοϊκής εμπνεύσεως «Three Seas Initiative» που καταλήγει στην Βαλτική η οποία πλέον έχει μετατραπεί σε «Νατοϊκή λίμνη». Όλα αυτά συναποτελούν επιμέρους κομμάτια της «Υψηλής Στρατηγικής των ΗΠΑ» -δεν θα αναλυθεί εδώ- η οποία υλοποιείται βαθμηδόν, με την Ελλάδα και την Κύπρο να βρίσκονται στο μάτι του παγκόσμιου γεωπολιτικού κυκλώνα.
 |
| Πρωτοβουλία Three Seas με 12 κράτη μέλη της ΕΕ στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη μεταξύ της Βαλτικής, της Μαύρης και της Αδριατικής Θάλασσας. Με την συμμετοχή της Ελλάδας αποκτά πρόσβαση και στο Αιγαίο. |
Διαπιστώσεις.
Ο Παναγιώτης Κονδύλης, ένας από τους μεγαλύτερους στοχαστές και θεωρητικούς του πολέμου, στο εμβληματικό του έργο «Θεωρία του Πολέμου» (1997), κάνει την ζοφερή διαπίστωση ότι ο Ελληνισμός συρρικνώνεται συνεχώς τον τελευταίο αιώνα. Γράφει: «πρόκειται για μιαν εξαιρετικά πυκνή αλυσίδα εθνικών καταστροφών μέσα σε διάστημα ελάχιστο από ιστορική άποψη», και εξηγεί:
«Το έθνος συνέπεσε εν τέλει με το κράτος, όχι γιατί το κράτος διευρύνθηκε, αλλά γιατί το έθνος ακρωτηριάστηκε και συρρικνώθηκε, γιατί αφανίστηκε ή εκτοπίστηκε ο ελληνισμός της Ρωσίας (μετά το 1919), της Μ. Ασίας (μετά το 1922), των Βαλκανίων και της Μέσης Ανατολής (ιδίως μετά το 1945). Ακολούθησε η εκδίωξη του ελληνισμού από την Κωνσταντινούπολη (1955) και την Βόρειο Κύπρο (1974).»
Πρόσθεσε δε ότι «η αποδεδειγμένη ανικανότητα του ελληνικού κράτους να υπερασπίσει το ελληνικό έθνος -δηλαδή να επιτελέσει την κατ’ εξοχήν αποστολή του- συνιστά το πιο δυσοίωνο σημάδι για το μέλλον», ενώ συμπέρανε ότι «η Ελλάδα μεταβάλλεται σταθερά σε χώρα με περιορισμένα κυριαρχικά δικαιώματα, δηλαδή δικαιώματα των οποίων η κυρίαρχη άσκηση εξαρτάται από τη βούληση και τις αντιδράσεις τρίτων, ενώ παράλληλα η στάση της γίνεται όλο και περισσότερο παθητική ή αντιφατική.»
«Υπ' αυτές τις συνθήκες» υποστήριζε «ό,τι στην πραγματικότητα θα συνιστά κάμψη της ελληνικής αντίστασης κάτω από την πίεση του υπέρτερου τουρκικού δυναμικού, οι Έλληνες θα συνηθίσουν σιγά-σιγά να το ονομάζουν «πολιτισμένη συμπεριφορά», «υπέρβαση του εθνικισμού» και «εξευρωπαϊσμό».» «Συναινετική» θα έλεγε κανείς, υιοθετώντας την αγαπημένη ορολογία συγκεκριμένων κύκλων της Αθήνας (1, 2, 3).
Εκπληρώθηκε λοιπόν ο διορατικός λόγος του Νεοκλή Σαρρή που υποστήριζε ότι «σε λίγα χρόνια οι Τούρκοι θα κάνουν τους Έλληνες να σκέφτονται σαν Τούρκοι και αυτή θα είναι η μεγαλύτερη μας ήττα». Το πατριωτικό φρόνημα του λαού βάλλεται από το πνεύμα του αντιπατριωτικού μακαρθισμού με το οποίο εμφορείται μεγάλη μερίδα του πολιτικού προσωπικού, τους στρατηγικούς ομφαλοσκόπους και γεωπολιτικούς υπνοβάτες της οικογενειοκρατίας και του κομματικού σωλήνα που λυμαίνονται την χώρα.
Διαφωνεί κανείς; Ο Ελληνισμός εν συνόλω (Ελλάδα και Κύπρος, στην οποία η «ομηρία εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων» συνιστά «αβάστακτη στρατηγική παγίδευση της Ελλάδας» κατά τον καθηγητή Παναγιώτη Ήφαιστο) οδεύει ταχέως προς την μεγαλύτερη κρίση μετά την Μικρασιατική καταστροφή. Οι μήνες που έρχονται θα καθορίσουν την πορεία του και το μέλλον των επόμενων γενεών.
i-epikaira.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου