"Χύτρα που βράζει" η ΠΓΔΜ.

Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ είχε σπεύσει προ εβδομάδων να προειδοποιήσει τον Ντόναλντ Τραμπ πως κάθε παραίνεση προς τα μέλη της Ε.Ε. να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Brexit θα κατέληγε σε έναν πόλεμο στα δυτικά Βαλκάνια.
Λίγες εβδομάδες πριν και αμέσως μετά την αλλαγή διακυβέρνησης στις ΗΠΑ Αμερικανικοί διπλωματικοί κύκλοι εξέφραζαν μία διαφορετική πολιτική γραμμή που έδινε ένα τέλος στον κύκλο Κλίντον.
Τι είναι ο κύκλος Κλίντον;

Πρόκειται για την άποψη που κυριάρχησε από το 1993 και μετά όπου οι ΗΠΑ υποχωρώντας στις απαιτήσεις του Βερολίνου θα συναινούσαν στη διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας στην τιμωρία της Σερβίας, στην ανάδειξη του αλβανικού παράγοντα και στην ενσωμάτωση της ΠΓΔΜ στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Η Σλοβενία και η Κροατία είχαν ήδη περάσει τον νοητό «φράχτη» και είχαν προσκολληθεί στο γερμανικό άρμα.

Η νέα στροφή στην αμερικανική διπλωματία συνίσταται στον περιορισμό των επιδιώξεων του αλβανικού παράγοντα στα δυτικά βαλκάνια, ιδιαίτερα στο Κόσσοβο και την ΠΓΔΜ και στην ανάδειξη σε επίπεδο συνεταίρου της Σερβίας.

Η πληροφορία που έρχεται από το Βελιγράδι είναι ξεκάθαρη. Το σερβικό υπουργείο Εξωτερικών αποφάσισε τον διπλασιασμό του προσωπικού στην πρεσβεία της Σερβίας στην Ουάσινγκτον. Αυτά τα πράγματα δεν γίνονται τυχαία.

Οι πρόσφατες εκλογές στην ΠΓΔΜ κατέδειξαν το πολιτικό και το θεσμικό αδιέξοδο στη χώρα αυτή προκαλώντας την έντονη ανησυχία Αμερικανών και Ευρωπαίων οι οποίοι έσπευσαν στα Σκόπια ώστε να χαμηλώσουν οι τόνοι. Μέχρι στιγμής δεν κατάφεραν τίποτα. Μένει η προειδοποίηση Γιούνκερ η οποία προετοιμάζει ψυχολογικά τους παίκτες στη δυτικοβαλκανική σκακιέρα για τα μελλούμενα.

Τι έχει συμβεί στην ΠΓΔΜ του τελευταίους 4 μήνες
Η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, τέσσερις μήνες μετά τις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν (τον Δεκέμβριο) πρόωρα, βρίσκεται ακόμη αντιμέτωπη με το πολιτικό αδιέξοδο που την ταλανίζει τα δύο τελευταία χρόνια.

Κυβέρνηση στη βάση του εκλογικού αποτελέσματος δεν έχει συγκροτηθεί, η υπηρεσιακή που είχε σχηματιστεί για να διενεργήσει τις εκλογές και έκτοτε παρέμεινε δεν λαμβάνει - ούτε νομιμοποιείται πολιτικά να το κάνει - αποφάσεις για σημαντικά θέματα, η βουλή που προέκυψε από την κάλπη δεν έχει αποκτήσει ακόμα πρόεδρο, η οικονομία βυθίζεται, ενώ το διεθνοτικό χάσμα γίνεται όλο και πιο βαθύ.
Στο μεταξύ, στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου πρέπει να διεξαχθούν στη χώρα δημοτικές εκλογές, πλην όμως η βουλή, η οποία μπορεί να τις προκηρύξει και να τις οργανώσει ή και να τις μεταθέσει, αδυνατεί να εκλέξει πρόεδρο και να συγκροτηθεί σε Σώμα.

Έτσι υπάρχει κίνδυνος να λήξει η θητεία των δημάρχων και εκτός από την απουσία κυβέρνησης να μείνουν δίχως διοίκηση και οι δήμοι και να καταρρεύσει έτσι όλο το σύστημα εξουσίας.

Τα πλέον ανησυχητικό είναι ότι δεν διαφαίνεται άρση του αδιεξόδου. Ο πρόεδρος της βουλής Γκιόργκι Ιβανόφ αρνείται επίμονα να αναθέσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον συνασπισμό Σοσιαλδημοκρατών και αλβανικών κομμάτων, που συγκροτούν κυβερνητική πλειοψηφία, με το επιχείρημα ότι η υλοποίηση του κυβερνητικού προγράμματος στο οποίο έχουν συμφωνήσει οδηγεί στην καντονοποίηση του κράτους και μακροπρόθεσμα στην «αλβανοποίησή» του.

Από την πλευρά του ο ηγέτης του συνασπισμού κατηγορεί τον πρόεδρο Ιβανόφ για κατάφορη παραβίαση του Συντάγματος με το να του αρνείται την ανάθεση σχηματισμού κυβέρνησης.

Στον αντίποδα ο απερχόμενος πρωθυπουργός Νίκολα Γκρούεφσκι το κόμμα του οποίου πρώτευσε στις εκλογές, έλαβε τη διερευνητική εντολή αλλά δεν μπόρεσε να συγκροτήσει κυβερνητική πλειοψηφία με κάποιο από τα αλβανικά κόμματα, συντάσσεται με τις θέσεις του Ιβανόφ και ζητάει νέες εκλογές.
Στο μεταξύ, ούτε οι διαμεσολαβητικές προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέδωσαν, με τους αντιμαχόμενους να παραμένουν αμετακίνητοι στις θέσεις τους.

Τόσο η αρμόδια για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Άμυνας Φρεντερίκα Μογκερίνι, όσο και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, δεν φαίνεται να έπεισαν τον πρόεδρο Ιβανόφ να τηρήσει το Σύνταγμα της χώρας, εγγυητής του οποίου είναι εκ του ρόλου του.

Μάλιστα ο Ιβανόφ τούς το δήλωσε ανοιχτά κατά τις επισκέψεις τους στα Σκόπια, πως φοβάται ότι θα υπονομευθεί η ενότητα του κράτους εάν συγκυβερνήσουν σοσιαλδημοκράτες και Αλβανοί στη βάση του προγράμματος που έχουν εξαγγείλει και το οποίο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την καθιέρωση της αλβανικής γλώσσας ως δεύτερης επίσημης σε όλη την επικράτεια.

Με τις θέσεις πάντως των Γκρούεφσκι - Ιβανόφ έχει συνταχθεί το Κρεμλίνο που τόσο με δηλώσεις της εκπροσώπου του ΥΠΕΞ Μαρία Ζαχάροβα, όσο και του ίδιου του Σεργκέι Λαβρόφ, κατηγορούν τη Δύση για εμπλοκή στα εσωτερικά της ΠΓΔΜ, επισείοντας κινδύνους αποσταθεροποίησης της περιοχής.
Ούτως εχόντων των πραγμάτων, ουδείς βλέπει φώς στο τούνελ ούτε δύναται να προβλέψει τι μέλλει γενέσθαι ώστε να εξομαλυνθεί η κατάσταση και να αποφευχθεί η πολιτική ένταση που συσσωρεύεται και η οποία προκαλεί ανησυχίες στην ευρύτερη περιοχή, δεδομένου του κομβικού για τις ισορροπίες χαρακτήρα του κράτους της ΠΓΔΜ.

Ήδη οι σχέσεις της χώρας με τη γειτονική της Αλβανία εξελίσσονται από το κακό στο χειρότερο, με τα Σκόπια να κατηγορούν τα Τίρανα για ανεπίτρεπτες παρεμβάσεις στο εσωτερικό τους, με αφορμή δηλώσεις τού Αλβανού πρωθυπουργού Έντι Ράμα και του ΥΠΕΞ Ντμίτρι Μπουσάτι γύρω από την κατάσταση στην ΠΓΔΜ.

Η ατμόσφαιρα στο εσωτερικό παραμένει τεταμένη, με οπαδούς του Γκρούεφσκι, όχι πολλούς πάντως, να διαδηλώνουν καθημερινά στην κεντρική πλατεία των Σκοπίων και οι πάντες απεύχονται την κάθοδο στους δρόμους υποστηρικτών του Ζάεφ ή στο Τέτοβο μερικών χιλιάδων Αλβανών.

zougla.gr