Είναι γνωστό πως, οι αρχαίες πυραμίδες της Αιγύπτου, χτίστηκαν ως τάφοι και μνημεία των Φαραώ, των οικογενειών τους και άλλων μελών της ελίτ κοινωνίας, καθώς η Αίγυπτος είχε αυστηρή κοινωνική διαστρωμάτωση.
Ωστόσο, τα “προφανή γεγονότα”, ενδέχεται να είναι εντελώς εσφαλμένα, καθώς μια νέα μελέτη, ωθεί σε επανεξέταση της αντίληψης των αιγυπτιολόγων για τις ταφικές πρακτικές της Αιγύπτου.
Όπως φαίνεται, τουλάχιστον σε ορισμένες περιπτώσεις, οι πυραμίδες αποτελούσαν τους τάφους Αιγυπτίων από την εργατική τάξη, κάτι που ανοίγει την πιθανότητα, τουλάχιστον σε ορισμένες περιόδους της Αιγυπτιακής ιστορίας, η κοινωνία να ήταν πιο ισόνομη από ό,τι θεωρούταν μέχρι πρότινος. Αυτά τα ευρήματα, τα οποία δημοσιεύτηκαν στο Journal Of Anthropological Anthropology , θα μπορούσαν να αναδιαμορφώσουν τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε αυτά τα αρχαία μαυσωλεία.
«Νομίζω ότι έχουμε υποθέσει για πάρα πολύ καιρό ότι οι πυραμίδες ήταν μόνο για τους πλούσιους», δήλωσε η συγγραφέας της μελέτης Sara Schrader, καθηγήτρια αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Leiden, στην Ολλανδία, σύμφωνα με το New Scientist.
Εργάστηκε για πάνω από μια δεκαετία στην περιοχή ανασκαφής Tombos στο Νότιο Σουδάν, όπου οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τουλάχιστον πέντε πυραμίδες από τούβλα λάσπης που περιείχαν κεραμική μαζί με τα προαναφερθέντα ανθρώπινα λείψανα.
Αυτή η περιοχή ήταν υπό αιγυπτιακό έλεγχο πριν από 3.500 χρόνια, όταν ο πολιτισμός βρισκόταν στο ζενίθ του, αλλά εκείνη τη στιγμή, η αριστοκρατία τους δεν ευνοούσε πλέον τις πυραμίδες ως μεταθανάτιες συνοικίες – παρόλο που οι Αιγύπτιοι ευγενείς εξακολουθούσαν να τις προτιμούν.
Η Schrader και οι συνάδελφοί της ανέλυσαν τα υπολείμματα σε κάθε πυραμίδα, εστιάζοντας συγκεκριμένα σε διακριτικά σημάδια στα οστά όπου κάποτε είχαν προσκολληθεί μύες, τένοντες και σύνδεσμοι, ώστε να μπορούν να καθορίσουν το επίπεδο σωματικής δραστηριότητας.
Η ανακάλυψη μπορεί να αναδιαμορφώσει ολόκληρη την ιστορία των αιγυπτιακών πυραμίδων
Κατά τη διάρκεια ανασκαφών σε πυραμίδες, στην αρχαία αιγυπτιακή αποικία στον Τόμπο, μία ομάδα Ολλανδών και Αμερικανών ερευνητών, έφερε στο φως αρκετούς σκελετούς που μαρτυρούν το είδος της φθοράς και της καταπόνησης στα σώματά τους, στοιχεία που συνδέονται στενά με την άσκηση σκληρής χειρωνακτικής εργασίας.
Δεν είναι αυτό το είδος της δραστηριότητας που θα περίμενε να δει κάποιος από τους πλούσιους και προνομιούχους της αιγυπτιακής κοινωνίας πριν από εκατοντάδες χρόνια, ενώ οι ερευνητές, έχουν οδηγηθεί στο συμπέρασμα πως, οι σκελετοί αυτοί, ανήκαν σε “χαμηλής κοινωνικής στάθμης” εργάτες που αποτέθηκαν κοντά τους ισχυρότερους πολίτες του οικισμού στον Τόμπο.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η αναπάντεχη ανακάλυψη, μπορεί να αναδιαμορφώσει ολόκληρη την ιστορία των αιγυπτιακών πυραμίδων.
Ισότιμες ταφές σε μια κοινωνία με αυστηρή κοινωνική διαστρωμάτωση: Τι σημαίνει αυτό;
Ευρήματα πολλών τάφων από τούβλα λάσπης έχουν βρεθεί στον Τόμπο, ορισμένα από τα οποία περιέχουν ανθρώπινα λείψανα μαζί με κτερίσματα, όπως μεγάλα κεραμικά αγγεία και βάζα.
Το μεγαλύτερο σύμπλεγμα πυραμίδας που έχει εξερευνήσει η ερευνητική ομάδα των Ολλανδών και των Αμερικανών, ανήκει στον Σιαμούν, τον έκτο φαραώ της Αιγύπτου, κατά τη διάρκεια της 21ης Δυναστείας, η οποία διήρκησε από το 1077 π.Χ. μέχρι το 943 π.Χ.
Η πυραμίδα περιείχε μία μεγάλη αυλή ναού και ήταν διακοσμημένη με πήλινους ταφικούς κώνους, οι οποίοι ίσως να είχαν τοποθετηθεί εκεί, ως προσφορά προς τους θεούς.
Οι μελετητές, ανέλυσαν προσεκτικά τα σκελετικά ευρήματα, στα οποία βρήκαν σημάδια στα οστά όπου κάποτε ήταν κολλημένοι οι μύες, οι τένοντες και οι σύνδεσμοι. Με την προσέγγιση αυτή, οι επιστήμονες μπόρεσαν να καταλάβουν ποιοι έκαναν λίγη ή καθόλου χειρωνακτική εργασία, ποιοι συχνά και, το ενδιαφέρον είναι πως, ανάμεσα στα λείψανα, υπήρχαν άτομα και από τους δύο πληθυσμούς.
Αυτό μαρτυρά πως, τα λείψανα ανήκουν τόσο σε άτομα της ανώτερης τάξης που ζούσαν στην πολυτέλεια, όσο και από χειρώνακτες που εργάζονταν σκληρά.
Αυτή, ήταν μια εντελώς απροσδόκητη ανακάλυψη, καθώς στην αρχαία Αίγυπτο, η συνήθης πρακτική, τουλάχιστον όσο γνωρίζουν οι ειδικοί, ήταν να θάβουν τις σορούς των ελίτ στις πυραμίδες, ενώ οι Αιγύπτιοι της κατώτερης τάξης ή οι ξένοι, θάβονταν αλλού, σε κοινούς τάφους, χωρίς περίτεχνες διακοσμήσεις. Κάτι διαφορετικό συνέβαινε ωστόσο στο Τόμπο, ένα οχυρό κοντά στα νότια σύνορα της Αρχαίας Αιγύπτου.
Σύμφωνα με τους Ολλανδούς και τους Αμερικανούς επιστήμονες, η ανακάλυψη αυτή, “αμφισβητεί μία καθιερωμένη υπόθεση στον τομέα της Αιγυπτιολογίας”.
“Αν πράγματι, αυτοί οι σκληρά εργαζόμενοι χειρώνακτες, είναι από τη χαμηλότερη κοινωνικό – οικονομική στάθμη, κλονίζεται το παραδοσιακό αφήγημα, σύμφωνα με το οποίο, οι ελίτ θάβονταν αποκλειστικά σε μνημειώδεις τύμβους”, καταλήγουν στο άρθρο τους.
“Δεν λέμε πως, οι τάφοι αυτοί σχεδιάζονταν, χτίζονταν και χρηματοδοτούνται από τους χειρώνακτες”, συμπληρώνουν.
“Ωστόσο, υποθέτουμε πως, οι άνθρωποι υψηλής κοινωνικό – οικονομικής στάθμης με επίσημους τίτλους, όπως οι Σιαμούν, προόριζαν τις πυραμίδες αυτές για τους εαυτούς τους, τα στενά μέλη της οικογένειας και υπηρέτες τους υπαλλήλους τους”.
Ένας ασυνήθιστος αιγυπτιακός οικισμός.
Με πολλούς τρόπους, το χωριό Τόμπος ήταν ο πιο ασυνήθιστος αιγυπτιακός οικισμός.
Στον Τρίτο Καταρράκτη του Νείλου, στο σημερινό βόρειο Σουδάν, κατοικημένο από την εποχή της 18ης Δυναστείας του Νέου Βασιλείου μέχρι την Ύστερη Περίοδο ( 1.400 – 650 π.Χ.), ο Τόμπος ιδρύθηκε ως αιγυπτιακή αποικία στο έδαφος της Νούβια, μετά την εισβολή της Αιγύπτου στη Νούβια και την αρπαγή της γης.
Από την αρχή, φαίνεται πως, οι Αιγύπτιοι άποικοι αλληλεπιδρούσαν ελεύθερα με τους ντόπιους, καθώς δεν αντιμετώπιζαν σκληρή συμπεριφορά, ούτε υποβάλλονταν σε κάποιο υπολογίσιμο μέτρο καταπίεσης.
Βάσει αρχαιολογικών στοιχείων, φαίνεται ότι, ο Τόμπος ήταν μια ειρηνική κοινότητα όπου όλοι τα πήγαιναν αρκετά καλά.
“Προγενέστερες μελέτες, υποδηλώνουν ότι, οι κάτοικοι της Νούβιας και οι Αιγύπτιοι, ζούσαν μαζί σε αυτή την αποικία και, η κοινωνική και βιολογική τους ζωή, ήταν συνυφασμένες”, αναφέρουν οι συγγραφείς της μελέτης. “Οστεολογικά στοιχεία, μαρτυρούν πως, ο πληθυσμός ήταν σχετικά υγιής, με περιορισμένες ενδείξεις φυσιολογικού στρες στα σκελετικά υπολείμματα. Επίσης, ποσοστά διαπροσωπικής βίας, φαίνεται να είναι ιδιαίτερα χαμηλά, όταν συγκρίνονται με προγενέστερες κοινότητες της Νούβιας”.
Αυτό ίσως να αποτελούσε επιρροή της σύστασης του αιγυπτιακού πληθυσμού που είχε εποικίσει στον Τόμπο.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι Αιγύπτιοι απαρτίζονταν από χαμηλόβαθμους αξιωματικούς, επαγγελματίες, τεχνίτες και γραφείς, οι οποίοι, ναι μεν ήταν σχετικά πιο προνομιούχοι, όμως αναπαριστούσαν μια εκδοχή της μέσης ανώτερης τάξης της Αιγύπτου, και όχι την πολύ πλούσια ελίτ.
Η ομάδα αυτή, δεν ένιωθε τόσο μακριά από τον μέσο εργάτη, αν και οι δικές τους δουλειές, δεν απαιτούσαν τόση σωματική καταπόνηση.
Η κατάσταση στον Τόμπο, πιθανώς να είχε διαμορφωθεί από τις πολιτικές των φαραώ του Νέου Βασιλείου, οι οποίοι κυβερνούσαν τις αποικίες τους και τους αποίκους με διακριτά ελαφρύτερη πυγμή σε σχέση με τα έθιμα από το παρελθόν, ακολουθώντας την ειρηνική συνύπαρξη και όχι τη στυγνή καταπίεση και την ίδρυση ένοπλων στρατοπέδων για την επιβολή του νόμου και της τάξης.
Σε αυτό το πλαίσιο, μπορεί να επικρατούσαν αντιλήψεις ισοτιμίας, και σε ορισμένες περιπτώσεις, είχαν υιοθετηθεί και προαχθεί από τις ελίτ.
Ενώ είναι πιθανό οι Αιγύπτιοι της εργατικής τάξης που θάφτηκαν στις πυραμίδες του χωριού Τόμπος, να ήταν απλών υπηρετών που συνέχιζαν να προσφέρουν το έργο τους στον άλλο κόσμο, αλλά μπορεί να ήταν και άνθρωποι που έχαιραν του σεβασμού και του θαυμασμού των ελίτ, όπως οι Σιαμούν, για διαφορετικούς λόγους.
Όποια και αν είναι η εξήγηση, η ανακάλυψη των ταφικών πυραμίδων της εργατικής τάξης στον Τόμβο, είναι αποκαλυπτική, καθώς αναδεικνύει την ύπαρξη μιας απροσδόκητης πρακτικής που εναντιώνεται σε όλες τις υποθέσεις σχετικά με τη λειτουργία της αρχαίας Αιγυπτιακής κοινωνίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου