Άγγελος Συρίγος: Ο Ερντογάν επιδιώκει «θερμό» επεισόδιο – Ψάχνει σωσίβιο για ήττες./ “Είμαστε σε τροχιά πολέμου με την Τουρκία;”

Ο Ερντογάν έχει υποστεί δύο απανωτές ήττες σε Συρία και Έβρο και αναζητεί σωσίβιο για να μη θεωρηθεί πως έχει αποτύχει η πολιτική του και στο πλαίσιο αυτό ένα επεισόδιο ακόμη και θερμό θα αποτελέσει αντίβαρο για τον ίδιο στο εσωτερικό και στο εξωτερικό τονίζει στον liberal.gr ο Άγγελος Συρίγος με αφορμή τα επεισόδια που λαμβάνουν χώρο στα χερσαία και θαλάσσια σύνορα. Ταυτόχρονα σημειώνει η όποια προβοκάτσια επιχειρήσει θα αποτύχει αφού έχει χάσει το στοιχείο του αιφνιδιασμού.

Σύμφωνα με τον βουλευτή της ΝΔ και καθηγητή Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ο πρόεδρος της Τουρκίας δεν θα επιλέξει την αποκλιμάκωση εν όψει της τριμερούς στην Κωνσταντινούπολη αφού θέλει να δείξει ότι παραμένει ισχυρός και να πιέσει την Ευρώπη με την απειλή του μεταναστευτικού παρότι έχει χάσει αυτή τη δυνατότητα.

Επίσης αναφέρει ότι θα συνεχίσει την πίεση στον Έβρο με στόχο την καταπόνηση της ελληνικής πλευράς ενώ αντιθέτως στα νησιά θα τηρήσει στάση ανάλογη με αυτή που ήδη τηρεί με ελεγχόμενες ροές προκειμένου να δείξει οτι τηρεί τη συμφωνία του Μαρτίου του 2016 για το προσφυγικό μεταναστευτικό. Και αυτό διότι η συγκεκριμένη συμφωνία αφορούσε μόνο τα νησιά όπου τότε είχαν δεχθεί το βάρος των ροών.

Ο κ. Συρίγος αναφέρει ακόμη η ελληνική αντίδραση στον Έβρο ανέκοψε τις επιλογές του Ερντογάν και ως εκ τούτου θα στραφεί σε μεθόδους που για τον ίδιο είναι αποδεκτές όπως για παράδειγμα ένα θερμό επεισόδιο.

Συνέντευξη στον Τάσο Ευαγγελίου

Βλέπουμε μια κλιμάκωση στις κινήσεις της Τουρκίας. Ακταιωρός εμβολίζει σκάφος του λιμενικού, τουρκικά αεροσκάφη κάνουν υπέρπτηση στον Έβρο, ο Ερντογάν συνεχίζει να απειλεί. Δεν είναι λίγοι αυτοί που κάνουν λόγο ακόμη και για ενδεχόμενο θερμού επεισοδίου.

Ο Ερντογάν έχει υποστεί δύο ήττες. Η μια στον Έβρο που ήταν και διπλή αφού έχασε τη δυνατότητα να απειλεί την Ε.Ε. μέσω του μεταναστευτικού και απέτυχε στην προσπάθεια να αποσταθεροποιήσει την Ελλάδα. Η δεύτερη ήταν στη Συρία όπου απειλούσε να κάνει πόλεμο, λέγοντας πως οι Σύροι στρατιώτες θα χάσουν τα κεφάλια τους αν αρχίσει η επίθεση και τελικά υποχρεώθηκε να αποδεχθεί όλες τις περιοχές που ο Άσαντ είχε κερδίσει αλλά και να «καθαρίσει»

μια μεγάλη ζώνη στις περιοχές που ελέγχουν τζιχαντιστές και η Τουρκία από βαριά όπλα. Επομένως οι δύο βαριές ήττες σημαίνουν πως ο Ερντογάν αναζητεί εναγωνίως κάποιο σωσίβιο στο να δείξει ότι δεν έχει αποτύχει η πολιτική του. Φοβούμαι ότι αναζητεί το σωσίβιο σε επιθετικές ενέργειες έναντι της Ελλάδας ή και της Κύπρου.

Ενόψει της τριμερούς, ίσως και τετραμερούς στην Κωνσταντινούπολη θα περίμενε κανείς ότι θα αποκλιμακώσει τις ενέργειές τους;

Αυτή είναι η παραδοσιακή σκέψη. Ο Ερντογάν αρέσκεται να πηγαίνει σε αυτές τις συναντήσεις από θέσεως ισχύος. Να επιδεικνύει τη δύναμή του και να δείχνει ότι είναι ο ισχυρός με τον οποίο οι άλλοι πρέπει να διαπραγματευθούν διότι αυτό είναι προς το συμφέρον τους.

Γι αυτό επέλεξε την Κωνσταντινούπολη.

Γι αυτό κάνει τη συνάντηση στην Τουρκία. Διότι αυτό που έγινε με τον Πούτιν, ο οποίος τον έσυρε στη Μόσχα – δεν είχε περιθώρια ο Ερντογάν – και τον έβαλε σε ένα σκηνικό γεμάτο συμβολισμούς. Σε έναν χώρο με το άγαλμα της Μεγάλης Αικατερίνης, με τους Ρώσους να νικούν τους Οθωμανούς. Και επειδή θέλει να ελέγχει το χώρο φρόντισε αυτή η συνάντηση να γίνει στην Κωνσταντινούπολη σε δικό του έδαφος.

Ολα αυτά τα επεισόδια που συμβαίνουν μπορεί να καταλήξουν σε κάποιο ατύχημα; να συμβεί δηλαδή αυτό που απευχόμαστε; Θα το πάει στα άκρα;

Πρέπει να έχουμε στο νου μας πάντα ότι μπορεί η Τουρκία να θέλει η μάλλον να αποδέχεται ότι η στάση της θα οδηγήσει σε θερμό επεισόδιο, αλλά δεν θέλει πόλεμο. Επομένως κινείται σε αυτή τη λογική: Απειλώ μέχρι εκεί που πιστεύω ότι μπορώ να ελέγξω την κατάσταση. Η παρούσα φάση η Τουρκία αποδέχεται τη λογική επεισοδίου μετά τις δύο τελευταίες ήττες που υπέστη και το οποίο κατά την άποψη της θα οδηγήσει σε μια διεθνή διάσκεψη.

Ειπώθηκε πως επεισόδιο ανάλογο με αυτό με τα δύο μαχητικά στον Έβρο δεν έχει ξανασυμβεί.

Νομίζω πως είχε συμβεί στις αρχές τη δεκαετία του 1990, σε κάθε περίπτωση έχει να συμβεί τουλάχιστον τα τελευταία 24 χρόνια. Κατά καιρούς έχουν περάσει πάντως φωτογραφικά αεροσκάφη.

Με δεδομένο ότι στον Έβρο η κατάσταση παραμένει έκρυθμη αν και έχει δείξει μια τάση αποκλιμάκωσης, υπάρχει ενδεχόμενο να δώσει ο Ερντογάν βάρος για να πιέσει περαιτέρω τις επόμενες ημέρες;

Σαφώς ο στόχος του είναι στον Έβρο να μας καταπονήσει όσο πιο πολύ γίνεται. Δηλαδή έχουμε περάσει στη φάση την οποία μάλλον δεν θα κινηθεί στα νησιά περαν των συνηθισμένων ροών, ώστε να εμφανίζεται πως σέβεται τη συμφωνία ΕΕ Τουρκίας του Μαρτίου του 2016. Η συμφωνία αφορά μόνο τα νησιά. Στον Έβρο λοιπόν θα έχει δυνατότητα να πιέζει και να καταπονεί την ελληνική πλευρά και αυτό θα κάνει.

Το ότι η συμφωνία αφορά μόνο τα νησιά και όχι και τον Έβρο έγινε ευρέως γνωστό αυτό το διάστημα. Και για ποιο λόγο δεν συμπεριελήφθη;

Όταν έγινε η συμφωνία το πρόβλημα ήταν στα νησιά. Έγινε τον Μάρτιο του 2016. Προηγήθηκαν ροές προσφύγων άνω των 1400000 από Τουρκία στα νησιά και από τα νησιά προς την Ευρώπη. Οπότε η συμφωνία έγινε για τα νησιά και μόνο. Οι ροές στον Έβρο ήταν υψηλές το 2011. Γι αυτό και χτίστηκε ο φράχτης. Πριν τον φράχτη από εκείνο το σημείο είχε περάσει το 90% των προσφύγων που κατευθύνθηκε τότε και στην Ευρώπη. Και θέλω να υπενθυμίσω ότι η κατασκευή του φράχτη δεν είχε υποστηριχθεί οικονομικά από την Ευρώπη η οποία δεν συμφωνούσε με αυτή την απόφαση.

Θεωρείτε πως η ελληνική πλευρά ανταποκρίθηκε;

Με εξέπληξε. Και ξεχνάω τη βουλευτική μου ιδιότητα. Οφείλω να επισημάνω πως ο Ερντογάν έκανε λάθος να επιλέξει τον Έβρο. Είναι το καλύτερα φυλασσόμενο σημείο. Επίσης η ελληνική πλευρά είχε ήδη πάρει τα μέτρα της, αφού δύο μήνες πριν είχε φτιαχτεί ένα κοινό στρατηγείο της ΕΛΑΣ με τον ελληνικό στρατό. Δυο ημέρες πριν ο Ερντογάν δώσει εντολή να ανοίξουν τα σύνορα είχε αποφασιστεί από την ελληνική πλευρά να γίνουν πιο «σφιχτοί» οι έλεγχοι στα σύνορα. Τέλος με το που άρχισε η έλευση των μεταναστών, που ήταν άμαχοι, η ελληνική πλευρά έστειλε αμέσως την ελληνική αστυνομία. Τι σημαίνει αυτό; ότι δεν θα υπάρχουν νεκροί. Και ένα συμπτωματικό στοιχείο ήταν το γεγονός πως δεν υπήρχε το εορταστικό χαλαρό κλίμα των εορταστικών εκδηλώσεων αφού εξ αιτίας του κορονοϊού είχαν ακυρωθεί οι καρναβαλικές εκδηλώσεις.

Το θέμα είναι να θα γίνει προβοκάτσια;

Ναι, πράγματι. Αλλά δεν θα είναι αιφνιδιασμός. Το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας η ελληνική κυβέρνηση απέφυγε τον αιφνιδιασμό. Ο στόχος του Ερντογάν ήταν να βάλει στην Ελλάδα κάποιες χιλιάδες πρόσφυγες για να μας αποσταθεροποιήσει πολιτικά και στη συνέχεια να μπούμε σε μια διαδικασία κατά τη οποία η Ελλάδα θα ήταν σε πολιτική περιδίνηση και να στείλει μήνυμα στην Ευρώπη με τους πολλούς μετανάστες που μπορώ να στείλω. Η αντίδραση μας είχε ως αποτέλεσμα και η χώρα να προστατευθεί και η Ευρώπη να μην γίνει έρμαιο στους εκβιασμούς του Ερντογάν. Έχασε ο Ερντογάν την απειλή του. Και εξ αιτίας αυτού έχει υποστεί ήττα.  

liberal.gr

“Είμαστε σε τροχιά πολέμου με την Τουρκία;”

Γράφει ο Σήφης Βαλυράκης

Η Ελλάδα χαρακτήρισε τα πρόσφατα επεισόδια στον Εβρο ως «ασύμμετρη απειλή», δηλαδή ασυμμετρία μέσων που χρησιμοποιούνται και αποτελεσμάτων που προκαλούνται. Η Τουρκία κατευθύνει παράνομους μετανάστες, ως τακτικό όπλο της αναθεωρητικής της στρατηγικής, με σκοπό την παραβίαση της ελληνικής συνοριογραμμής. Ως φορέας της ασύμμετρης απειλής, στοχεύει τόσο στην ψυχολογική αποδυνάμωση της ελληνικής κοινωνίας όσο και στην οργανωτική αποσύνθεση της Ελλάδας ως κράτους-στόχου. Είναι εμφανές επίσης πως η Τουρκία επιδιώκει περιφερειακή ηγεμονία στη Μέση Ανατολή και στην Ανατολική Μεσόγειο. Εισβάλλει σε Συρία, Ιράκ και επεμβαίνει στη Λιβύη. Επιμένει στα «τετελεσμένα» και επιδιώκει να κυριαρχήσει ολοκληρωτικά στην Κύπρο. Διενεργεί παράνομες έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο και εκτοξεύει δηλώσεις για αναθεώρηση συνθηκών όπως αυτή της Λωζάννης.

Το μνημόνιο με τη Λιβύη επιχειρεί να ακυρώσει την ελληνική ΑΟΖ. Η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα εάν αυτή εφαρμόσει το διεθνές δίκαιο επεκτείνοντας τα χωρικά της ύδατα και τον εθνικό της εναέριο χώρο στα 12 μίλια. Οι τουρκικές στοχεύσεις είναι δεδομένο ότι κινούνται σε βάση μακρόπνοου σχεδιασμού. Το ερώτημα σήμερα είναι κατά πόσο οι τουρκικές πρακτικές εντάσσονται στο πλαίσιο των στρατηγικών σχεδιασμών των υπερδυνάμεων και άλλων εμπλεκόμενων κρατών και αν αυτό διαμορφώνει επιπλέον αρνητικούς συσχετισμούς σε βάρος μας. Ο πόλεμος αποτελεί εξέλιξη που ξεκινά από προθέσεις και κλιμακώνεται με απειλές, κρίσεις χαμηλής έντασης και έτσι καταλήγει τελικά σε ένοπλη σύρραξη. Τίθεται λοιπόν εύλογα το ερώτημα: είμαστε άραγε ήδη «σε τροχιά πολέμου με την Τουρκία;» Η Ελλάδα βρίσκεται σε θέση άμυνας. Το ενδεχόμενο πολέμου με την Τουρκία και η αποτυχία αποτροπής του αποτελεί απειλή απέναντι στην κυριαρχία της και στοιχίζει με απώλειες σε ανθρώπινες ζωές.

Ψίθυροι και κραυγές για «συνεκμετάλλευση» και φρούδες ελπίδες ότι θα «αποφύγουμε» τον πόλεμο με λογικές «παραχωρήσεις» δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Υποχωρητικές λογικές κατευνασμού είναι αναποτελεσματικές, οδηγούν σε αδιέξοδα και αυξάνουν τις πιθανότητες ένοπλης σύρραξης. Η τουρκική απειλή χαρακτηρίζεται ως «απέραντη απειλή», δεν έχει σαφή προσδιορισμό και όριο και ταυτόχρονα δεν περιορίζεται σ’ έναν μόνο στόχο. Οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις είναι αυτές που εξασφαλίζουν τη γενική αποτροπή. Όταν όμως ο αντίπαλος σχεδιάζει επίθεση, απαιτείται άμεση κινητοποίηση ώστε ως αμυνόμενοι να είμαστε πάντα σε θέση ανταπόδοσης για να αποτρέψουμε την πραγματοποίησή της.

Είναι σωστή η διεθνοποίηση του προβλήματος, καθώς και η επίκληση της ταύτισης ελληνικών εθνικών συνόρων με τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Παρ’ όλα αυτά, δεν επιτρέπονται όμως αυταπάτες και εφησυχασμός για την αποτροπή της τουρκικής απειλής από την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη ή την ανάσχεση του εφοδιασμού της Τουρκίας με πολεμικό υλικό από ευρωπαϊκές ή άλλες χώρες.

Η Ελλάδα πρέπει να ενισχύσει τις άμυνές της ανάλογα, ώστε να εξασφαλίσει τη μεγαλύτερη δυνατή εξασφάλιση ελέγχου μιας κλιμάκωσης και να οργανωθεί απέναντι στο ενδεχόμενο ελληνοτουρκικού πολέμου εάν η Τουρκία επιλέξει ανοικτή σύγκρουση.

Η Ελλάδα χρειάζεται ολοκληρωμένη στρατηγική με σαφή γνώση των δεδομένων και ξεκάθαρες εναλλακτικές τακτικές για να αντιμετωπιστούν πιθανές μελλοντικές ενέργειες ή δράσεις της Τουρκίας σε βάρος μας. Τα υπουργεία Αμυνας, Εξωτερικών, Προστασίας του Πολίτη καθώς και οι υπηρεσίες πληροφοριών οφείλουν ανά πάσα στιγμή να είναι σε ετοιμότητα με σχέδια που θα καλύπτουν κάθε ενδεχόμενο.

Πιστεύω πως οι τουρκικές ενέργειες υπερκέρασαν στην πράξη την αποτελεσματικότητα της όποιας αποτροπής εφαρμόσαμε μέχρι σήμερα. Πολύ φοβάμαι ότι βρισκόμαστε στο ξεκίνημα μιας κρίσης που ενδέχεται να κλιμακωθεί στο μέτωπο του Εβρου, στη συνέχεια να εξελιχθεί σε δυναμική αμφισβήτηση κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων μας στο Αιγαίο. Το ζητούμενο λοιπόν είναι ευρύτερη εθνική συνεννόηση για μια νέα επίκαιρη εθνική στρατηγική αποτροπής της κλιμακούμενης τουρκικής επιθετικότητας και διασφάλισης της ειρήνης στην περιοχή μας.

*Ο Σήφης Βαλυράκης είναι πρώην υπουργός 

Το Αρθρο δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ .

militaire.gr