Την Πέμπτη 10/8 η συνάντηση των κρατών της δυτικής Αφρικής για το τελεσίγραφο στη στρατιωτική χούντα του Νίγηρα.
Ελαχιστοποιούνται τα περιθώρια διαπραγματεύσεων στο Νίγηρα έτσι ώστε να μπει ένα τέλος στο στρατιωτικό πραξικόπημα και να επιστρέψει στην εξουσία ο πρόεδρος Mohamed Bazoum καθώς απομένουν λίγα 24ωρα έως τη νέα συνάντηση της ECOWAS, της Οικονομικής Κοινότητας των Κρατών της Δυτικής Αφρικής που είχε απευθύνει τελεσίγραφο προς τους πραξικοπηματίες, απειλώντας τους ακόμα και με χρήση στρατιωτικής βοήθειας, εάν δεν επέστρεφε στα καθήκοντα του ο ανατραπείς πρόεδρος Bazoum.
Το τελεσίγραφο έληξε τα ξημερώματα της Δευτέρας 8/8 και πλέον οι ηγέτες της δυτικής Αφρικής θα συνέλθουν εκ νέου την Πέμπτη 10/8 για να αποφασίσουν τις επόμενες κινήσεις τους, τη στιγμή που οι πραξικοπηματίες του Νίγηρα υποστηρίζουν πως τουλάχιστον δύο αφρικανικά κράτη προετοιμάζονται για την αποστολή στρατευμάτων.
Για αυτό το λόγο οι πραξικοπηματίες έχουν κλείσει τον εναέριο χώρο του Νίγηρα ενώ φέρονται να έχουν ζητήσει και τη συνδρομή της ρωσικής ιδιωτικής εταιρείας Wagner σε περίπτωση που δεχθούν κάποιου είδους επίθεση, τη στιγμή που το Μάλι και η Μπουρκίνα Φάσο έχουν καταστήσει σαφές πως οποιαδήποτε επίθεση στο Νίγηρα θα είναι κήρυξη πολέμου και για τις ίδιες.
Πρόκειται για ιδιαίτερα λεπτές ισορροπίες που όμως καθοριστικό αντίκτυπο στο διεθνές γεωπολιτικό σκηνικό, καθώς ο Νίγηρας αν και αποτελεί μια από τις πιο φτωχές χώρες του πλανήτη, έχει τεράστια πολιτική και οικονομική σημασία τόσο για τις ΗΠΑ και την ΕΕ όσο και για τη Ρωσία και την Κίνα, εξαιτίας των πλούσιων κοιτασμάτων του σε ουράνιο, χρυσό και πετρέλαιο αλλά και του ρόλου του στην αντιμετώπιση των Ισλαμιστών τζιχαντιστών στην περιοχή του Sahel.
Προειδοποίηση: Καταστροφή στρατιωτική επέμβαση στο Νίγηρα
Μια στρατιωτική επέμβαση της ECOWAS στο Νίγηρα θα ήταν καταστροφή προειδοποίησε ο υπουργός Εξωτερικών του Μάλι, Abdoulaye Diop, έχοντας στο πλευρό του και την ομόλογό του από τη Μπουρκίνα Φάσο, Olivia Rouamba.
«Στρατιωτική ισχύς χρησιμοποιήθηκε και σε άλλες χώρες, γειτονικές και μη, είδαμε τα αποτελέσματα.
Είναι καταστροφή.
Στο Ιράκ, έγινε εισβολή για να έρθει δημοκρατία.
Είκοσι χρόνια μετά, η χώρα αυτή την ψάχνει.
Στη Λιβύη... το ίδιο.
Mπορούμε να αναφέρουμε κι άλλες» χώρες.
Η Μπουρκίνα Φάσο και το Μαλί εναντιωνόμαστε σε κάθε ιδέα εξωτερικής ανάμιξης ή στρατιωτικής επέμβασης για να επιλυθούν εσωτερικά πολιτικά προβλήματα» υποστήριξε ο Diop.
Το τελεσίγραφο της ECOWAS
Την ίδια στιγμή, κρίσιμη θα είναι η σύνοδος που θα έχουν την Πέμπτη 10 Αυγούστου οι ηγέτες των δυτικών κρατών της Αφρικής που είχαν στείλει τελεσίγραφο – που εξέπνευσε – προς τους πραξικοπηματίες προκειμένου να αποκαταστήσουν τη δημοκρατική τάξη.
Το τελεσίγραφο καλούσε τους πραξικοπηματίες να κάνουν πίσω το αργότερο έως τα μεσάνυχτα της Κυριακής 7/8 διαφορετικά είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν μια πιθανή στρατιωτική επέμβαση.
Αφού εξέπνευσε το τελεσίγραφο και οι πραξικοπηματίες παραμένουν στη θέση τους, το ερώτημα είναι τι θα κάνουν τώρα οι ηγέτες της δυτικής Αφρικής, οι οποίοι μέχρι στιγμής δεν έχουν απαντήσει ούτε στο κλείσιμο του εναέριου χώρου του Νίγηρα ούτε στις δηλώσεις του επικεφαλής των πραξικοπηματιών, Abdourahamane Tiani, ότι θα υπερασπιστεί την χώρα του.
Πάντως, είναι χαρακτηριστικό πως αν και η Νιγηρία έχει ζητήσει την επιστροφή του προέδρου Bazoum στην εξουσία, Νιγηριανοί γερουσιαστές κάλεσαν τον πρόεδρο να προκρίνει «την πολιτική και διπλωματική επιλογή».
Nuland (ΗΠΑ): Δύσκολες συνομιλίες, δεν κάνουν πίσω
Μπροστά στον κίνδυνο ενός γενικευμένου πολέμου σε μια από τις πλέον ευαίσθητες περιοχές του πλανήτη, οι ΗΠΑ υποστηρίζουν πως δεν έχουν ακόμα εξαντληθεί τα περιθώρια των διαπραγματεύσεων.
Σε δηλώσεις της η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Victoria Nuland, η οποία συναντήθηκε με κάποιους από τους πραξικοπηματίες του Νίγηρα, υποστήριξε πως είχε δύσκολες αλλά ειλικρινείς συνομιλίες, οι οποίες όμως δεν οδήγησαν σε κάποια λύση.
Σύμφωνα με τη Nuland, οι πραξικοπηματίες αψήφησαν την προτροπή της κυβέρνησης των ΗΠΑ να αποκαταστήσουν τη συνταγματική τάξη, ενώ είπε ότι το αίτημά της να συναντηθεί με τον ανατραπέντα πρόεδρο Bazoum και με τον επικεφαλής του στρατιωτικού καθεστώτος δεν ικανοποιήθηκαν.
Όπως είπε η Nuland, πρότεινε «επιλογές» για να τερματιστεί το πραξικόπημα, προσφέροντας τις «καλές υπηρεσίες» των ΗΠΑ «αν υπάρχει η βούληση για την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης», ωστόσο έσπευσε να συμπληρώσει πως «δεν θα έλεγα πως η προσφορά φάνηκε να λαμβάνεται υπόψη καθ’ οιονδήποτε τρόπο».
«Ελπίζω πως θα κρατήσουν ανοικτή την πόρτα στη διπλωματία.
Τους κάναμε αυτή την πρόταση.
Θα δούμε» ανέφερε η Nuland, επισημαίνοντας μάλιστα ότι «οι άνθρωποι που έλαβαν αυτή την απόφαση να προχωρήσουν στο πραξικόπημα κατανοούν πολύ καλά τους κινδύνους που ενέχει για την εθνική κυριαρχία τους μια πρόσκληση στη Wagner».
Σημειώνεται πως εκπρόσωπος του State Department είχε αναφέρει χθες πως είναι ακόμα εφικτό να τερματιστεί με διπλωματικά μέσα το πραξικόπημα στο Νίγηρα.
Περιθώριο βλέπει και η ΕΕ
Εν τω μεταξύ, εκπρόσωπος της ΕΕ ανέφερε πως οι Βρυξέλλες θεωρούν πως υπάρχει ακόμη κάποιο περιθώριο μεσολάβησης και διαπραγμάτευσης όσον αφορά τον Νίγηρα.
«Η ΕΕ θεωρεί ακόμη πως υπάρχει κάποιο περιθώριο μεσολάβησης ως την Πέμπτη 10η Αυγούστου, όταν η Οικονομική Κοινότητα των Κρατών της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS στα αγγλικά, CEDEAO στα γαλλικά) θα διεξαγάγει ακόμη μια έκτακτη σύνοδο για την κατάσταση στον Νίγηρα», ανέφερε εκπρόσωπός της ΕΕ.
Πεδίο μάχης Δύσης με Ρωσία
Πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι ο Νίγηρας είναι το νέο πεδίο μάχης του συνεχιζόμενου ανταγωνισμού μεταξύ του δυτικού και του ανατολικού μπλοκ στη Δυτική Αφρική.
Πιστεύουν ότι το δυτικό μπλοκ με επικεφαλής τη Γαλλία θα είναι ο χαμένος στον Νίγηρα αυτή τη φορά, όπως και στις προηγούμενες «αναμετρήσεις» σε Μπουρκίνα Φάσο και Μάλι.
Αν και η εποχή της γαλλικής αποικιοκρατίας στην Αφρική τελείωσε τη δεκαετία του 1960 με τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας μεγάλου αριθμού αφρικανικών χωρών, η γαλλική επιρροή εξακολουθεί να παραμένει σε ολόκληρη την ήπειρο.
Η Δυτική Αφρική και η περιοχή του Sahel, παρά το γεγονός ότι διαθέτουν τεράστιους και πολύτιμους ορυκτές και ορυκτές πηγές, όπως ο χρυσός και το ουράνιο, βρίσκονται στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο όσον αφορά τον ρυθμό ανάπτυξης τους.
Είναι χαρακτηριστικό πως το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού αυτής της περιοχής ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, αποτέλεσμα της χρόνιας αποικιοκρατίας της Δύσης και της Γαλλίας.
Επομένως, η συνεχιζόμενη λεηλασία από τη Γαλλία και το δυτικό μπλοκ και η αύξηση του ποσοστού ανεργίας και φτώχειας ωθούν σταδιακά τους ανθρώπους της περιοχής του Sahel προς την ανεξαρτησία και την απελευθέρωση από τους καταπιεστές τους.
Επιχείρηση Barkhane
Το 2014, η Γαλλία ξεκίνησε μια επιχείρηση που ονομάζεται «Επιχείρηση Barkhane» με το πρόσχημα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας στην περιοχή του Sahel, αλλά αυτή η επιχείρηση δεν ήταν επιτυχής.
Η Γαλλία έχει περίπου 5.000 στρατιώτες που έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή Sahel και τα Ηνωμένα Έθνη ανέπτυξαν 15.000 ειρηνευτικές δυνάμεις στο Μάλι στο πλαίσιο της επιχείρησης που ονομάζεται «Πολυδιάστατη Αποστολή Ολοκληρωμένης Σταθερότητας στο Μάλι».
Η δημόσια δυσαρέσκεια με τη Γαλλία και οι εσωτερικές εντάσεις οδήγησαν τελικά στο τρίτο πραξικόπημα του Μάλι μέσα σε μια δεκαετία, το 2021.
Στη συνέχεια, μια σειρά από συγκρούσεις και εντάσεις μεταξύ της νέας κυβέρνησης του Μάλι και της Γαλλίας ανάγκασαν τη Γαλλία να αποσύρει τον στρατό της από τη χώρα.
Στην πραγματικότητα, τα γαλλικά στρατεύματα εκδιώχθηκαν από την πίεση και τις διαμαρτυρίες του λαού του Μάλι.
Το στρατιωτικό πραξικόπημα στη Μπουρκίνα Φάσο το 2022 οδήγησε επίσης τελικά στην ταπεινωτική απέλαση των γαλλικών στρατευμάτων από αυτήν την αφρικανική χώρα.
Η νέα κυβέρνηση της Μπουρκίνα Φάσο και ο λαός πίστευαν ότι η γαλλική στρατιωτική παρουσία στη Μπουρκίνα Φάσο δεν είχε βελτιώσει την ασφάλεια, αλλά αντίθετα, οι Γάλλοι παρεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας, τροφοδοτώντας την ανασφάλεια.
Η τρίτη εκδίωξη της Γαλλίας
Τώρα, οι πραξικοπηματίες στο Νίγηρα ακύρωσαν τη στρατιωτική συνεργασία με τη Γαλλία και απαίτησαν τη διάλυση των γαλλικών στρατιωτικών βάσεων και την απέλαση των γαλλικών στρατευμάτων από τη χώρα.
Επομένως, εάν το πραξικόπημα στον Νίγηρα είναι επιτυχές, ο Νίγηρας θα γίνει η τρίτη χώρα στην περιοχή του Sahel που θα ξεσηκωθεί κατά της γαλλικής κατοχής και τα γαλλικά στρατεύματα θα εκδιωχθούν από άλλη αφρικανική χώρα.
Ας σημειωθεί ότι μετά την απέλαση της Γαλλίας από το Μάλι και την Μπουρκίνα Φάσο, ο Νίγηρας είχε γίνει ένας από τους σημαντικότερους στρατιωτικούς και εταίρους ασφαλείας της Γαλλίας στη Δυτική Αφρική και η γαλλική βάση στο Niamey ήταν μια από τις κύριες στρατιωτικές βάσεις στην περιοχή του Sahel.
Η εκδίωξη της Γαλλίας από τον Νίγηρα θα μειώσει προφανώς τη γαλλική στρατιωτική κυριαρχία σε μεγάλο βαθμό και θα αποδυναμώσει τη γαλλική αποικιακή κυριαρχία.
Ωστόσο, αυτή δεν είναι η μόνη πτυχή των πρόσφατων εξελίξεων στον Νίγηρα και την περιοχή του Sahel.
Επιρροή Ρωσίας
Η αυξανόμενη επιρροή της Ρωσίας στην Αφρική και την περιοχή του Sahel είναι ένα άλλο σημαντικό ζήτημα που έχει προκαλέσει θεμελιώδεις αλλαγές στις γεωπολιτικές εξελίξεις αυτής της περιοχής.
Τα επιτυχημένα αποτελέσματα της επιρροής της Ρωσίας και του έργου της Wagner στη Λιβύη και την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, η στρατιωτική παρουσία στο Μάλι, καθώς και η λαϊκή υποστήριξη προς τη Ρωσία στις αναφερόμενες χώρες, είναι πολύ σημαντικά.
Κατά τη διάρκεια των πρόσφατων πραξικοπημάτων τα τελευταία τρία χρόνια, οι δημόσιες διαμαρτυρίες συνοδεύτηκαν από δήλωση υποστήριξης στη Ρωσία.
Σηκώνοντας τη ρωσική σημαία, οι ταραχοποιοί τράβηξαν και πάτησαν τη γαλλική σημαία.
Αυτό έχει προκαλέσει φήμες για τη συμμετοχή της Ρωσίας σε πραξικοπήματα και πολιτικές αλλαγές στην περιοχή του Sahel.
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών χαρακτήρισε αβάσιμους τους ισχυρισμούς για εμπλοκή της Ρωσίας στο πραξικόπημα του Νίγηρα.
Η τρέχουσα θέση της Ρωσίας ισχυρίζεται ότι τα γεγονότα στον Νίγηρα είναι το εσωτερικό ζήτημα της χώρας και καμία ξένη χώρα δεν πρέπει να παρέμβει εκεί.
Από την άλλη πλευρά, ο Prigozhin, ο επικεφαλής της Wagner, σε φωνητικό μήνυμα του στο Telegram περιέγραψε αυτή την ενέργεια ως προσπάθεια του λαού του Νίγηρα να αποκτήσει ανεξαρτησία ενάντια στην αποικιοκρατία.
Κίνδυνος και για ΗΠΑ
Το πραξικόπημα στον Νίγηρα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου όχι μόνο για τη Γαλλία αλλά και για τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η Ουάσιγκτον είναι μια άλλη πλευρά της ιστορίας.
Για χρόνια, οι Ηνωμένες Πολιτείες αυξάνουν τη στρατιωτική τους παρουσία και χτίζουν στρατιωτικές βάσεις σε ολόκληρη την Αφρική υπό την USAFRICOM προκειμένου να επιτύχουν τους πολιτικούς, στρατιωτικούς και οικονομικούς τους στόχους και να αποκτήσουν κυριαρχία στην ήπειρο.
Στην περιοχή του Sahel, οι ΗΠΑ έχουν στρατιωτικές βάσεις στη Μπουρκίνα Φάσο, τον Νίγηρα και το Τσαντ, και η αύξηση της ρωσικής επιρροής στην περιοχή αυτή απειλεί σοβαρά την ισχύ της Αμερικής στη Δυτική Αφρική.
Η Ρωσία έδειξε νωρίτερα στη Λιβύη πόσο αποτελεσματική μπορεί να είναι και πόσο μπορεί να αμφισβητήσει τα συμφέροντα των ΗΠΑ.
Επιπλέον, η μυστική βάση drone της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών των ΗΠΑ (CIA) βρίσκεται στα βορειοανατολικά του Νίγηρα.
Αυτή η βάση θεωρείται η πηγή κακόβουλων επιχειρήσεων της κυβέρνησης των ΗΠΑ στην αφρικανική ήπειρο και η απώλεια του Νίγηρα θα μειώσει σημαντικά την επιχειρησιακή ισχύ της CIA στο κέντρο της Αφρικής.
Ως εκ τούτου, είναι εύκολο να καταλάβουμε γιατί οι ΗΠΑ είναι κατά του πραξικοπήματος στον Νίγηρα και υποστηρίζουν τον Macron σε αυτό το θέμα.
Σημειώνεται πως ο Macron χαρακτήρισε παράνομο το πραξικόπημα στον Νίγηρα και ανακοίνωσε την ετοιμότητα της Γαλλίας να συνεργαστεί με περιφερειακές οργανώσεις για να επιβάλει κυρώσεις στους ηγέτες του πραξικοπήματος.
Σύνθετος περιφερειακός πόλεμος με τεράστια οικονομικά και ενεργειακά κέρδη
Εκτιμάται πως εάν πραγματοποιηθεί η στρατιωτική επέμβαση, μπορεί να ξεκινήσει ένας μεγάλος σύνθετος περιφερειακός πόλεμος, αλλά αυτή τη φορά το δυτικό μπλοκ πιθανότατα θα αντιμετωπίσει μια ομάδα αφρικανικών χωρών που έχουν την υποστήριξη της Ρωσίας.
Από οικονομικής άποψης, υπάρχουν ορυχεία ουρανίου υψηλής ποιότητας στον Νίγηρα.
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, αυτή η χώρα είναι ο έβδομος παραγωγός ουρανίου παγκοσμίως, με μερίδιο 5% της παγκόσμιας παραγωγής ουρανίου.
Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής ουρανίου του Νίγηρα εξήχθη στη Γαλλία και την Ευρώπη σε χαμηλή τιμή και το ουράνιο του Νίγηρα έχει σημαντικό μερίδιο στην προμήθεια καυσίμων για τους αντιδραστήρες πυρηνικής ενέργειας στη Γαλλία και την Ευρώπη.
Ένα μέρος του έργου μεταφοράς νιγηριανού φυσικού αερίου στην Ευρώπη με την ονομασία TSGP (Trans-Saharan Gas Pipeline) διέρχεται από τον Νίγηρα.
Επομένως, η αλλαγή της διακυβέρνησης στον Νίγηρα, μαζί με τον σχηματισμό ενός νέου αφρικανικού συνασπισμού ενάντια στο δυτικό μπλοκ, θα αλλάξει επίσης τις γεωπολιτικές εξισώσεις της ενέργειας στην περιοχή της Δυτικής Αφρικής και η Ευρώπη, η οποία εξαρτάται περισσότερο από ποτέ από τους αφρικανικούς ενεργειακούς πόρους λόγω του δαπανηρού πολέμου στην Ουκρανία, θα αντιμετωπίσει προβλήματα.
Τρεις τεράστιες γεωπολιτικές αλλαγές
Σε περίπτωση επιτυχίας του πραξικοπήματος στον Νίγηρα ή έναρξης ενός ολοκληρωτικού πολέμου, το παζλ των πρόσφατων εξελίξεων στην αφρικανική ήπειρο θα οδηγήσει σε τρεις μεγάλες αλλαγές στον πολιτικό, στρατιωτικό και οικονομικό τομέα στην περιοχή.
Στον πολιτικό τομέα, στην Αφρική θα εμφανιστεί ένας νέος συνασπισμός χωρών με έντονα αντιδυτική στάση, που θα ανοίξει το δρόμο για ήδη υπάρχοντα ή νέα αντιδυτικά κινήματα στο μέλλον.
Στον στρατιωτικό τομέα, που συμπληρώνει τον πολιτικό, η απελευθέρωση του Νίγηρα θα οδηγήσει στη δημιουργία ενός νέου στρατιωτικού συνασπισμού κατά της Δύσης και στην πτώση ντόμινο ξένων βάσεων στην περιοχή του Sahel και φυσικά στην απώλεια της ηγεμονίας για το δυτικό μπλοκ.
Αυτό θα κόψει τα χέρια των αποικιών από τους πολύτιμους πόρους του Sahel.
Οι συνέπειες του πολέμου θα είναι τρομερές για την οικονομία της Δύσης και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα υποφέρει περισσότερο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου