Kάποιος παίζει με τα πλήκτρα. Πανδημία, καύσωνες, πλημμύρες, παρανάλωμα φωτιάς και τώρα Ταλιμπάν και Αφγανοί πρόσφυγες που απειλούν την Ευρώπη. Ο Ιούλιος ήταν ο πιο καυτός μήνας όλον των εποχών. Ο Ιούλιος Καίσαρας του Καύσωνα. Στο Ντουμπάι βομβαρδίζουν τα σύννεφα για να βρέξει. Η τεχνολογία έχει τον τρόπο της. Μπορεί να βομβαρδίσει τα σύννεφα για να προκαλέσει αφόρητο καύσωνα. Toν πιο καυτό μήνα όλων των εποχών.
Βy Team
Διαρκείς εναλλαγές τρόμου. Με χιλιάδες Αφγανούς να εγκαταλείπουν τους Ταλιμπάν και την πρεσβεία των ΗΠΑ υπό διαταγές εκκένωσης, φαντάσματα καταστροφών από το παρελθόν ανασύρουν από τη κόλαση το εφιαλτικό πρόσωπό και στη θέση των ματιών τινάζονται δυο φονικές κόμπρες σαν ελατήρια.
Είναι η Saigon all over again, με το εμβληματικό, απελπισμένο ελικόπτερο που διασώζει καθώς τα στρατεύματα του Βόρειου Βιετνάμ κατακλύζουν την πόλη; Η μήπως είναι η Καμπότζη (Cambodia), όπου ο Αμερικανός πρέσβης διέφυγε μαζί με άλλους 200 Αμερικανούς μόλις πέντε ημέρες πριν η Phnom Penh πέσει στα χέρια των δολοφονικών Khmer Rouge; Επιπλέον, οι Ταλιμπάν θα μοιάζουν περισσότερο με τους Βιετναμέζους κομμουνιστές, που τακτοποίησαν τον εχθρό τους χωρίς μαζικές εκτελέσεις ή τους φανατικού Khmer Rougeπου άδειασαν την Πνομ Πενχ και ξεκίνησαν μια γενοκτονική κάθαρση που εξολόθρευσε μεταξύ 1,3- 3 εκατομμύρια ανθρώπους;
Κάτι ανάμεσα στα δύο, ίσως, λένε μακροχρόνιοι παρατηρητές. Αλλά η ιστορία εκεί δεν έχει τελειώσει, παρά τα τρομερά σημάδια μιας επικείμενης κατάρρευσης.
«Οι συγκρίσεις με το Βιετνάμ θυμίζουν περισσότερο τη χαοτική αποχώρηση των ΗΠΑ μετά από μια φαινομενικά ατελείωτη στρατιωτική εμπλοκή των ΗΠΑ», δήλωσε σε ένα email ο Thomas Lum, επί χρόνια εμπειρογνώμονας της Ασίας στην Υπηρεσία Ερευνών του Κογκρέσου. «Αλλά η σύγκριση με την Καμπότζη μπορεί να μας οδηγήσει να σκεφτούμε τι μπορεί να αντικαταστήσει την κυβέρνηση που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ» στην Καμπούλ.
«Οι Βιετναμέζοι κομμουνιστές ήταν σχετικά ρεαλιστικοί – τιμώρησαν τους πολιτικούς τους εχθρούς, αλλά κυρίως σταμάτησαν εκεί (δεν είχαν στόχο να αλλάξουν εντελώς τον τρόπο που σκέφτονται οι άνθρωποι), οι Khmer Rouge ήταν φανατικοί, κατείχαν μια ακραία μορφή μαοϊκού αντι-διανοητισμού », είπε. Οι Ταλιμπάν «είναι θρησκευτικά ακραίοι».
Η αμερικανική πρεσβεία στην Kabul ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι «άκουσε πρόσθετες αναφορές για εκτελέσεις των Ταλιμπάν για παράδοση αφγανικών στρατευμάτων» που ήταν «βαθιά ανησυχητικές και θα μπορούσαν να συνιστούν εγκλήματα πολέμου». Οι Ταλιμπάν έχουν συλλάβει «πολλά μέλη της αφγανικής κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων πολιτικών ηγετών και αξιωματικών των αφγανικών δυνάμεων εθνικής άμυνας και ασφάλειας … σε πολλές τοποθεσίες», ανέφερε. Η Human Rights Watch ανέφερε στα τέλη Ιουλίου ότι οι δυνάμεις των Ταλιμπάν στην επαρχία Κανταχάρ «συνέλαβαν εκατοντάδες κατοίκους τους οποίους κατηγορούν ότι συνδέονται με την κυβέρνηση».
U.S. Secretary of State Hillary Rodham Clinton, center, visits the U.S. Embassy in Kabul, Afghanistan, Oct. 20, 2011. (U.S. Department of State photo by S.K. Vemmer/Released)
Μαχητές των Ταλιμπάν πήγαιναν από πόρτα σε πόρτα για να εντοπίσουν επαρχιακούς κυβερνητικούς αξιωματούχους, μέλη της αστυνομίας και του στρατού και τους συγγενείς τους και πυροβολούσαν μερικούς επιτόπου, ανέφερε το HRW.
Οι φόβοι είναι ότι οι ομάδες θανάτου των Ταλιμπάν, που στοχοποιούσαν διερμηνείς που συνεργάστηκαν με τις δυνάμεις των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, θα εμπλακούν σε τυχαίες ή ακόμη και μαζικές εκτελέσεις στην Kabul είναι εφιαλτικά αναμενόμενο.
Αυτή την εβδομάδα ένας Αμερικανός αξιωματούχος είπε στο ABC News ότι μια εσωτερική στρατιωτική ανάλυση προέβλεψε ότι η πόλη θα μπορούσε να απομονωθεί σε 30 έως 60 ημέρες και να καταληφθεί σε 90 ημέρες.
Η καταξιωμένη δημοσιογράφος και συγγραφέας Elizabeth Becker,, η οποία κάλυψε τον πόλεμο στην Καμπότζη για την Washington Post, λέει ότι οι Ταλιμπάν της θυμίζουν περισσότερο τους Ερυθρούς Χμερ παρά τους Βιετναμέζους κομμουνιστές έχοντας γραμμένα στις αιματοβαμμένες αρβύλες τους τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Αλλά εκεί τελειώνει η σύγκριση, προσθέτει. «Οι Ταλιμπάν έχουν μακρά εμπειρία στη διακυβέρνηση, όσο μεσαιωνική και φρικιαστική ήταν η διακυβέρνησή τους. Οι Khmer Rouge δεν είχαν σχεδόν κανέναν».
Πρόσθεσε ότι «κάτω από το δολοφονικό καθεστώς υπήρχε μια εκπληκτική ανικανότητα που πηγάζει από την ιδεολογία των Khmer Rouge ότι μόνο οι αγρότες, ιδιαίτερα οι αμόρφωτοι αγρότες, θα έπρεπε να ηγηθούν της επανάστασης. Εξ ου και η εξάλειψη – με εκτέλεση ή βασανιστική πείνα – των επαγγελματιών και μορφωμένων τάξεων, γιατρών, δασκάλων, δημοσιογράφων, γραφειοκρατών κλπ. Μόλις οι αγρότες ήταν επικεφαλής, συχνά δεν ήξεραν τι έκαναν. Οι σοδειές απέτυχαν, το σύστημα υγείας κατέρρευσε και η παράνοια εξερράγη οδηγώντας στον εφιάλτη του καθεστώτος με τα πεδία εξόντωσής του».
Αντίθετα, «Οι Βιετναμέζοι κομμουνιστές διοικούσαν το Βόρειο Βιετνάμ από το 1954 και δεν είχαν καμία προκατάληψη έναντι μορφωμένων, επαγγελματιών κ.λπ. Γνώριζαν τι έκαναν και ενήργησαν σαν πραγματική κυβέρνηση»-παρά τα κομμουνιστικά «στρατόπεδα επανεκπαίδευσης» και την καταστροφική κακοδιαχείριση της οικονομίας μαρξιστικού τύπου για πάνω από μια δεκαετία.
Ο Thomas Johnson, ο οποίος επισκέπτεται και γράφει για το Αφγανιστάν για περίπου 30 χρόνια, χαρακτήρισε την σύγκριση που κάνουν τα ΜΜΕ με το Βιετνάμ και την Καμπότζη γελοία. “Οι άνθρωποι αναζητούν απλοϊκές απαντήσεις σε μια εξαιρετικά περίπλοκη και αποχρωματισμένη κατάσταση”.
«Οι Ταλιμπάν υπάρχουν εδώ και αιώνες, περιπλανώμενοι στην ύπαιθρο ως ασκητές και κηρύττουν «τον αληθινό δρόμο προς τον Αλλάχ», όπως και οι αρχαίοι ευαγγελικοί Χριστιανοί, υποστηρίζει ο Johnson.
Η τρέχουσα δύναμη των Ταλιμπάν, με τα στρατιωτικά και πολιτικά συστατικά της, προέκυψε μέσω των υποστηριζόμενων από τις ΗΠΑ σουνιτικών ανταρτών εναντίον των σοβιετικών δυνάμεων στο Αφγανιστάν τη δεκαετία του 1980. Σήμερα, εξηγεί ο Τζόνσον, έχουν «30 με 40 τοις εκατό» του πληθυσμού στο πλευρό τους (περισσότερο από το διπλάσιο από αυτό που είπε ο Μάο Τσε Τουνγκ για να πετύχει μια εξέγερση) και ελέγχουν 17 από τις 34 πρωτεύουσες των επαρχιών. Οι Ερυθροί Χμερ, λέει, ήταν περισσότερο κάτι σαν τρομοκράτες παρά ως επαναστατική εξέγερση.
Είναι πιθανό οι διοικητές των Ταλιμπάν να πραγματοποιήσουν επίσης μαζικά αντίποινα, δηλώνει ο Johnson.
Αλλά αμφιβάλλει ότι κάτι τέτοιο θα εγκριθεί από το Quetta shura των Ταλιμπάν ή το συμβουλευτικό συμβούλιο.
«Τώρα δεν υποστηρίζω ότι οι Ταλιμπάν δεν θα ακολουθήσουν τρομοκρατικές ενέργειες, αλλά δεν είναι τρομοκρατική ομάδα. Τουλάχιστον όχι με τον τρόπο που ορίζω την τρομοκρατία »
Οι old guys in the shura είναι πολύ συντηρητικοί σε σύγκριση με μερικούς από τους ριζοσπαστικούς νέους διοικητές”, ειδικά εκείνοι που φυλακίστηκαν (και αφέθηκαν ελεύθεροι βάσει συμφωνίας του Αμερικανοαφγανού απεσταλμένου Ζαλμάι Χαλιλζάντ με τους Ταλιμπάν κατά τη διάρκεια “ειρηνευτικών συνομιλιών” στο Κατάρ ).
«Είναι οι άνθρωποι για τους οποίους δεν αμφιβάλλω ότι θα μπορούσαν να διαπράξουν θηριωδίες», λέει ο Τζόνσον. «Οι παλαιότεροι Ταλιμπάν δεν θέλουν να το κάνουν αυτό, πραγματικά δεν το θέλουν». Θα επιδιώξουν να επιβάλουν το σκληρό νόμο της σαρία και να αποκαταστήσουν το Ισλαμικό Εμιράτο του Αφγανιστάν, είπε, «αλλά θέλουν απεγνωσμένα διεθνή αναγνώριση. Γι ’αυτό έπαιξαν μαζί με αυτό το πολιτικό θέατρο που ονομάζεται διαπραγματεύσεις ειρήνης».
Εκεί που οι συγκρίσεις με τη Σαϊγκόν και την Πνομ Πεν φαίνεται να ταιριάζουν είναι ο αυξανόμενος πανικός στην Καμπούλ, και όχι μόνο μεταξύ των Αφγανών.
«Η κατάσταση στην αμερικανική πρεσβεία στην Καμπούλ είναι πιο τρομερή από ό, τι λέει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ», έγραψε στο Twitter ο Tom Bowman του NPR το απόγευμα της Παρασκευής. «Η αλληλογραφία σταμάτησε. Σχεδόν όλοι οι εργαζόμενοι μαζεύουν τα πράγματα και ένας πολύ μικρός αριθμός θα κατευθυνθεί σε άλλη τοποθεσία. Το προσωπικό ετοιμάζεται να καταστρέψει ευαίσθητα χαρτιά, υπολογιστές, τηλέφωνα».
Το Πεντάγωνο στέλνει 3.000 στρατιώτες για να βοηθήσουν στην εκκένωση. Θα τα καταφέρουν;
“Τα προβλήματα στο Αφγανιστάν φέρνουν στο επίκεντρο ζητήματα με τα οποία έπρεπε να ζήσω πριν από περισσότερα από 40 χρόνια στο Βιετνάμ”, δηλώνει ο πρώην αξιωματικός της CIA, Frank Snepp. Το αναδυόμενο χάος μοιάζει το ίδιο, αλλά η κατάσταση είναι διαφορετική τουλάχιστον σε έναν βασικό τομέα: Ανώτεροι Αμερικανοί αξιωματούχοι έπεσαν στη παγίδα ενός κομμουνιστικού ψυχολογικού τεχνάσματος ότι θα υπάρξει ειρηνική μεταφορά της εξουσίας.
Έστω καθυστερημένα και τυχαία, οι ΗΠΑ έχουν τουλάχιστον ένα σχέδιο εξόδου για το Αφγανιστάν, με ημερομηνία σίγουρη για την ολοκλήρωσή του, 11 Σεπτεμβρίου. «Δεν το είχαμε τότε», εξηγεί ο Snepp. «Επομένως, η καθυστέρηση και η αποτυχία προετοιμασίας [εκ των προτέρων] για εκκένωση είναι ασυγχώρητη ακόμη περισσότερο στο Αφγανιστάν».
Υπάρχει ένας άλλος λόγος για κάποια αισιοδοξία σχετικά με τη μοίρα των Αφγανών που συνεργάστηκαν μαζί μας, σε αντίθεση με τους Βιετναμέζους μας το 1975 : Οι φυλετικές ομάδες θα μπορούσαν να αμβλύνουν την δίψα των μεμονωμένων διοικητών των Ταλιμπάν για εκδίκηση.
«Οι μεμονωμένες φυλές, οι Παστούν και ούτω καθεξής, θα προστατεύσουν τους δικούς τους, ακόμη και αν είχαν στο μεταξύ συνεργαστεί με τους Αμερικανούς», σκέφτεται. «Δεν το είχαμε στο Βιετνάμ. Δεν υπήρχαν τέτοιες εκλογικές περιφέρειες, αυτόχθονες εκλογικές περιφέρειες, που θα μπορούσαν να προστατεύσουν εκείνους που αφήσαμε πίσω. Ήταν μια φρικτή κατάσταση. Και η μόνη παρηγοριά έναντι του Αφγανιστάν είναι ότι αυτά τα φυλετικά δίκτυα θα μπορούσαν να τους προσφέρουν κάποια ασπίδα ».
Τουλάχιστον οι Ταλιμπάν δεν έχουν πολεμικά αεροσκάφη για να βομβαρδίσουν τα αεροδρόμια της Καμπούλ, όπως έκαναν οι Βορειοβιετναμέζοι τις τελευταίες ημέρες της κατάρρευσης της Σαϊγκόν. Ή μια στρατιωτική δύναμη πεζικού και τανκ για να εισβάλει στην πρωτεύουσα και να συντρίψει κάθε αντίσταση. (Αργά την Παρασκευή κυκλοφόρησε ότι οι Ταλιμπάν άρπαξαν άρματα μάχης και τεθωρακισμένα οχήματα που εγκαταλείφθηκαν από τις ΗΠΑ ή τις κυβερνητικές δυνάμεις.)
“Αυτό είναι αρκετά αναίμακτο” σε σύγκριση με το Βιετνάμ, λέει ο Jason
Amerine, ο οποίος διοικούσε μια από τις πρώτες μονάδες των Green Beret
που εισήλθαν στο Αφγανιστάν τον Οκτώβριο του 2001 . “Αυτό δεν είναι το
NVA.” Όσον αφορά τις θηριωδίες, θα έρθουν «μετά τη συνθηκολόγηση» των
αφγανικών μονάδων, λέει. «Παραδίδονται και μετά πυροβολούνται».
Το τέλος είναι κοντά. Αλλά οι ΗΠΑ προφανώς σχεδιάζουν να πολεμήσουν,
τουλάχιστον από αέρος, με πολεμικά αεροσκάφη, drones και ίσως πυραύλους
κρουζ.
Η CIA και οι μονάδες ειδικών επιχειρήσεων είναι σχεδόν σίγουρα απασχολημένες με την οργάνωση διχτυών παραμονής.
«Νομίζω ότι στο μεταπολεμικό μετα-Αφγανιστάν, θα έχετε ένα πολύ ενεργό πρόγραμμα εξάλειψης του εχθρού-όσο αντιπαθητικό είναι να μιλάμε για αυτό», λέει ο Snepp, «αλλά θα είναι πολύ πιο αποτελεσματικό από οτιδήποτε θα μπορούσαμε να έχουμε στο Βιετνάμ ».
Τα τελευταία αμερικανικά στρατεύματα και πολίτες στο Βιετνάμ εκκενώθηκαν τόσο χαοτικά, αφήνοντας πίσω τους τόνους ενοχοποιητικών αρχείων, ώστε η συνέχιση του αγώνα ή η οργάνωση μιας μεταπολεμικής αντίστασης ήταν ουσιαστικά αδύνατη. Και η Ουάσιγκτον είχε κουραστεί.
Αυτό δεν συμβαίνει στο Αφγανιστάν, εφόσον η κυβέρνηση Biden βλέπει απειλή από την Αλ Κάιντα ή το ISIS. Η τύχη τους θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τους Ταλιμπάν. Αλλά ο «αιώνιος πόλεμος» μπορεί να μην τελειώσει πολύ σύντομα, ανεξάρτητα από το τι θα συμβεί στη Καμπούλ τις επόμενες 30 ημέρες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου