Οι απόκριες και η Καθαρά Δευτέρα στη Σμύρνη.

Εκδήλωση χαράς, κεφιού και αστείρευτης πηγής γέλιου ήταν η γιορτή της αποκριάς στη Σμύρνη. Από την Κυριακή που άρχιζε η αποκριά, άρχιζαν οι διασκεδάσεις στα σπίτια, στις αυλές, στις πλατείες και στους δρόμους. Τραπέζια με αμέτρητες λιχουδιές στήνονταν σε κάθε σπίτι, με χαρακτηριστικά εδέσματα τις τυρόπιτες, το γαλακτομπούρεκο και τα παραδοσιακά σμυρναίικα γλυκά της αποκριάς, τα λεγόμενα αυγοκαλάμαρα.
Μικροί και μεγάλοι τριγυρνούσαν στα σοκάκια ντυμένοι μασκαράδες ή αλλιώς «Κουδουνάτοι», όπως λέγονταν εκείνη την εποχή, και χόρευαν τσιφτετέλια, βαλς και καντρίλιες.Κολομπίνες και καβαλιέροι με χειροποίητες στολές τραγουδούσαν σκορπίζοντας παντού νότες ενθουσιασμού και ευφορίας, ενώ κάποιοι πιο τολμηροί μεταμφιέζονταν σε αγωνιστές της επανάστασης του 1821 και μάλιστα μπροστά στα έκπληκτα μάτια των Τούρκων.

Ένα σωρό παρελάσεις πραγματοποιούνταν σε κάθε γειτονιά με σημαντικότερες εκείνες με τον ανθοπόλεμο και το σοκολατοπόλεμο επί της οδού Τρασών, της συνοικίας όπου ζούσαν κυρίως μεγαλοαστοί της Σμύρνης. Εκεί γινόταν και η παρέλαση με τις άμαξες, μέσα στις οποίες οι νεαροί άνδρες είχαν καλάθια με νόστιμα σοκολατάκια, μπουκετάκια από μενεξέδες και ζουμπούλια.

Σμυρναίικη εστουδιαντίνα το 1919

Έριχναν λοιπόν στις κοπέλες το περιεχόμενο του καλαθιού και τις «πολεμούσαν», δείχνοντας με αυτόν τον τρόπο τη συμπάθειά τους σε κάποιες από αυτές. Οι δε κοπέλες απαντούσαν με σερπαντίνες στο πρωτότυπο αυτό κάλεσμα, σε περίπτωση που υπήρχε το αντίστοιχο ενδιαφέρον.

Ταυτόχρονα σε μια άλλη πλευρά της Σμύρνης στηνόταν ένα είδος πανηγυριού για τους νέους στο δρόμο που ένωνε δύο συνοικίες, τον Αϊ-Δημήτρη και τον Αϊ-Τρύφωνα, όπου αντί για ανθοπόλεμο γινόταν ο πόλεμος με το «ντάρι», δηλαδή το καλαμπόκι.

Όταν έφτανε το πρωί της Καθαράς Δευτέρας, από άκρη σε άκρη της Σμύρνης ακούγονταν τσιγγάνοι που κρατούσαν διάφορα σκεύη και μάζευαν τα «Πασχαλινά», όλα δηλαδή τα φαγητά που είχαν να κάνουν με κρέας, γιατί η νηστεία τη Μεγάλη Εβδομάδα στη Σμύρνη ήταν κάτι παραπάνω από υποχρεωτική.
Οι παραδοσιακές όμως νηστίσιμες λιχουδιές δεν άφηναν κανέναν παραπονεμένο, αφού ήταν πεντανόστιμες και καταναλώνονταν από όλους με περισσή όρεξη. Από το τραπέζι που στρωνόταν για να φάει η οικογένεια σε κάθε μαχαλά αλλά και σε κάθε πλουσιόσπιτο δεν έλειπαν ποτέ η ταχινόπιτα, η ταραμοσαλάτα, η χαβιαροσαλάτα και το ρύζι, που το έβραζαν σε μεγάλα καζάνια με ζάχαρη και κρόκο ή χοσάφι από ξερά βερίκοκα, δαμάσκηνα, σταφίδες, ξύσμα πορτοκαλιού και λίγη ζάχαρη.

Αποκριάτικη ενδυμασία Σμυρνιοπούλας το 1905 (φωτ.: Αρχείο Ενώσεως Σμυρναίων)

Η Σμύρνη αυτή την περίοδο «φορούσε τα καλά της» και οι χοροί και οι εορταστικές εκδηλώσεις έδειχναν το κοσμοπολίτικο πρόσωπό της χωρίς ωστόσο να παραμελούνται και οι αντίστοιχες φιλανθρωπικές εκδηλώσεις, όπως ο φιλανθρωπικός χορός από την Ελληνική Λέσχη της Σμύρνης υπέρ του Νοσοκομείου «Άγιος Χαράλαμπος».
https://mikrasiatwn.wordpress.com/2015/02/10/%ce%bf%ce%b9-%ce%b1%cf%80%cf%8c%ce%ba%cf%81%ce%b9%ce%b5%cf%82-%ce%b7-%ce%ba%ce%b1%ce%b8%ce%b1%cf%81%ce%ac-%ce%b4%ce%b5%cf%85%cf%84%ce%ad%cf%81%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%b7-%cf%83%ce%bc%cf%8d%cf%81/