Το αρχαιότερο επιβεβαιωμένο κρούσμα πανούκλας εκτός της Ευρασίας, ανιχνεύτηκε σε μια αρχαία Αιγυπτιακή μούμια. Χρονολογείται πριν από 3.290 χρόνια και τα βαλσαμωμένα της λείψανα ανήκουν σε άνδρα ο οποίος πιθανόν να υπέφερε από σοβαρά συμπτώματα κατά τον φρικτό του θάνατο.
Η βουβωνική πανώλη, γνωστή και ως Μαύρος Θάνατος, προκαλείται από ένα επικίνδυνο βακτήριο, τον Βάκιλο του Γερσίν. Η νόσος εμφανίστηκε τον 14ο αιώνα, όταν διαδόθηκε στην Ευρώπη, σκοτώνοντας εκατομμύρια ανθρώπους.
Αρχαιότερη από ό,τι πίστευαν οι επιστήμονες η πανούκλα.
Πρόσφατα, αρκετές μελέτες βρήκαν ίχνη του DNA του Βάκιλου του Γερσίν σε σορούς της προϊστορικής εποχής, υποδηλώνοντας ότι ο παθογόνος οργανισμός – και η νόσος, κυκλοφορούσαν για χιλιάδες χρόνια πριν από την περιβόητη πανδημία.
Μέχρι στιγμής όλα αυτά τα αρχαία δείγματα, προέρχονται από την Ευρώπη και την Ασία, με στοιχεία της μόλυνσης να έχουν καταγραφεί σε σκελετούς 5.000 ετών στη Ρωσία. Ωστόσο, έπειτα από ανάλυση μιας αρχαίας μούμιας που βρισκόταν στο Μουσείο Egizio, στο Τορίνο της Ιταλίας, μια ομάδα ερευνητών αποκάλυψε ότι η τρομερή πανούκλα, υπήρχε και στη Βόρειο Αφρική στις αρχές της Εποχής του Χαλκού.
Χρονολόγηση με ραδιενεργό άνθρακα, ανάγει την μούμια στα τέλη της Δεύτερης Μεταβατικής περιόδου ή τις αρχές του Νέου Βασιλείου. Η μούμια περιείχε ίχνη DNA από τον βάκιλο του Γερσίν, τόσο στον ιστό των οστών, όσο και το περιεχόμενο των εντέρων, υποδηλώνοντας πως, η νόσος ήταν ήδη σε προχωρημένο στάδιο όταν τελικά, το μολυσμένο από αυτή άτομο, υπέκυψε.
«Πρόκειται για το πρώτο καταγεγραμμένο γονιδίωμα του βακίλου του Γερσίν εκτός της Ευρασίας, το οποίο παρέχει μοριακά στοιχεία για την παρουσία της πανώλης στην αρχαία Αίγυπτο, αν και δεν μπορούμε να συνάγουμε πόσο διαδεδομένη μπορεί να ήταν η νόσος την περίοδο αυτή», αναφέρουν οι ερευνητές στην Ευρωπαϊκή Συνάντηση της Παλαιοντολογικής Εταιρείας, αρχές του 2024.
Αναφορές για Μαύρο Θάνατο στην αρχαία Αίγυπτο.
Παρά την απουσία σαφήνειας σχετικά με την εξάπλωση του Μαύρου Θανάτου στην αρχαία Αίγυπτο, προγενέστερες μελέτες, υποδηλώνουν ότι, πιθανές εξάρσεις της νόσου, κατά μήκος του Νείλου, έχουν καταγραφεί σε διάφορες ιστορικές περιόδους. Για παράδειγμα, πριν από περισσότερα από 20 χρόνια, μελετητές βρήκαν ψύλλους σε ένα αρχαιολογικό χωριό στην Αμάρνα, εκεί όπου ζούσαν κάποτε οι εργάτες που έχτισαν τον τάφο του Τουταγχαμών.
Καθώς οι ψύλλοι είναι ο κυριότερος φορέας του βακτηρίου, οι μελετητές άρχισαν να υποπτεύονται πως, η βουβωνική πανώλη ίσως να υπήρχε και στην αρχαία Αίγυπτο. Η υπόθεση αυτή, κερδίζει έδαφος από ένα ιατρικό κείμενο 3.500 ετών, το Ebers Papyrus, στο οποίο η νόσος περιγράφεται ως μια ασθένεια «που βρίσκεται στη βουβωνική χώρα και πετρώνει μέσα της το πύον».
Έτσι, ορισμένοι ερευνητές πιστεύουν ότι, η πανούκλα μπορεί να διαδόθηκε από ψύλλους που παρασιτούσαν σε αρουραίους του Νείλου, προτού ανέβουν στους μαύρους αρουραίους οι οποίοι ανέβηκαν «λαθραία» στα πλοία με μετέφεραν τον Μαύρο Θάνατο σ’ ολόκληρο τον κόσμο.
Ωστόσο, η θεωρία αυτή δεν βρήκε ποτέ ισχυρό έρεισμα ώστε να αποδειχθεί ότι η νόσος υπήρχε πράγματι στην αρχαία Αίγυπτο. Ενώ μία νέα μελέτη ολόκληρου του χειρόγραφου είναι ακόμη σε αναμονή, οι υποψίες δεν ήταν ποτέ πιο έντονες από σήμερα σχετικά με το DNA της μούμιας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου