Η τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς και άλλων ένοπλων ισλαμιστικών οργανώσεων, όπως η Χεζμπολάχ, εναντίον του Ισραήλ προκάλεσε μια κλιμάκωση βίας που είχαμε πάρα πολλά χρόνια να δούμε στη Μέση Ανατολή. Η σκληρή και κλιμακούμενη απάντηση του Ισραήλ σε δύο μέτωπα, Λωρίδα της Γάζας και Λίβανο, μπορεί να οδηγήσει σε μια γενικευμένη σύγκρουση με προεκτάσεις που εύκολα μπορούν να καταστούν μη διαχειρίσιμες. Δεν πρέπει, άλλωστε, να ξεχνάμε τον πόλεμο στην Ουκρανία που έχει ήδη προκαλέσει μεγάλη αστάθεια σε παγκόσμιο και περιφερειακό επίπεδο.
Το ενδεχόμενο η περιοχή να βυθιστεί, με εμπλοκή και του Ιράν, σε έναν πόλεμο που θα θυμίζει τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 αποτελεί ένα εφιαλτικό σενάριο.
Τριαντάφυλλος Καρατράντος.
Ενα από τα πολλά και δύσκολα ερωτήματα που προκύπτουν μέσα από αυτή την κατάσταση είναι πώς μπορεί να επηρεαστεί η Ελλάδα στον τομέα της ασφάλειας.
Η απάντηση μπορεί να προκύψει μέσα από δύο άξονες. Ο πρώτος είναι αυτός της ευρύτερης περιφερειακής ασφάλειας. Η Ελλάδα είναι μια χώρα status quo, που υποστηρίζει το διεθνές δίκαιο και την ανάγκη για ειρήνη και σταθερότητα στη Μέση Ανατολή. Επιπρόσθετα έχει επενδύσει σημαντικά στην ενίσχυση της συνεργασίας με το Ισραήλ, σε σειρά τομέων, μεταξύ των οποίων και η άμυνα, με τις δύο χώρες να είναι πλέον στρατηγικοί σύμμαχοι. Παράλληλα, η χώρα έχει δημιουργήσει και στενές σχέσεις με αραβικές χώρες της περιοχής, όπως η Σαουδική Αραβία. Στην εξίσωση πρέπει να προσθέσουμε και τη σχέση της Χαμάς με την Τουρκία. Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, η Ελλάδα όπως και άλλες χώρες της Δύσης έχουν να διαχειριστούν έναν πόλεμο και μια κατάσταση αστάθειας που θα ανατρέψουν ισορροπίες και θα επηρεάσουν συμμαχίες. Το ενδεχόμενο η περιοχή να βυθιστεί, με εμπλοκή και του Ιράν, σε έναν πόλεμο που θα θυμίζει τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 αποτελεί ένα εφιαλτικό σενάριο, το οποίο δυστυχώς δεν μπορεί να φύγει εύκολα από το τραπέζι.
Ο δεύτερος άξονας έχει να κάνει με τις διάφορες παράλληλες διαστάσεις αυτής της σύγκρουσης που είναι πιθανό να επηρεάσουν την ευρωπαϊκή ασφάλεια γενικότερα, αλλά και την ασφάλεια κρατών-μελών όπως η Ελλάδα ειδικότερα. Πρώτον, θα δούμε σίγουρα μετακινήσεις πληθυσμών, κάτι που θα αυξήσει τις αφίξεις προσφύγων από τις εμπόλεμες περιοχές προς τη Μεσόγειο. Ο δεύτερος τομέας που πρέπει να αναζητήσουμε πιθανές επιπτώσεις είναι η προσπάθεια της Χαμάς να κινητοποιήσει σε βίαιες ενέργειες και επιθέσεις κατά Ισραηλινών την παλαιστινιακή διασπορά στο εξωτερικό. Είναι χαρακτηριστικό το σχετικό κάλεσμα που έκανε ο εκπρόσωπος της οργάνωσης από τις πρώτες ώρες της επίθεσης.
Το τρίτο και σημαντικότερο στοιχείο έχει να κάνει με τη θρησκευτική διάσταση της σύγκρουσης, καθώς η Χαμάς τονίζει περισσότερο τη θρησκευτική-ισλαμιστική ταυτότητά της παρά την εθνικιστική. Ζήτημα που πρέπει να συνδυαστεί και με τη θέση που κατέχει διαχρονικά το Παλαιστινιακό στην προπαγάνδα των ισλαμιστικών τρομοκρατικών οργανώσεων. Μια κατάσταση που θα προκαλέσει έξαρση ριζοσπαστικοποίησης και αντισημιτισμού και μπορεί να θέσει ξανά σε κίνηση την ισλαμιστική τρομοκρατία κατά ισραηλινών ή και δυτικών στόχων, καθώς τόσο η Ευρωπαϊκή Ενωση όσο και οι Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και σχεδόν το σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών χαρακτήρισαν την επίθεση τρομοκρατική ενέργεια και υποστήριξαν το Ισραήλ.
Είναι λοιπόν προφανές πως η ετοιμότητα των υπηρεσιών πληροφοριών και ασφαλείας θα αυξηθεί κατακόρυφα, καθώς το Παλαιστινιακό και οι προεκτάσεις του σήμερα επηρεάζουν σημαντικά την ασφάλεια των χωρών της περιοχής και κυρίως αυτών της Δύσης.
* Ο κ. Τριαντάφυλλος Καρατράντος είναι διδάκτωρ Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών, κύριος ερευνητής ΕΛΙΑΜΕΠ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου