Μπήκαμε στη Μεγάλη Μασονική Στοά Γυναικών:Οι μύθοι, τα σύμβολα και τι είναι πραγματικά ο Τεκτονισμός.

 Το Newsbomb βρέθηκε στη Μεγάλη Στοά της Ελλάδος Γυναικών, έναν χώρο γεμάτο ιστορία και συμβολισμούς, όπου η μυστηριώδης, και «ξένη», μυστηριακή, ή και εχθρική ακόμα για κάποιους, τεκτονική παράδοση, συναντά τη γυναικεία παρουσία. Η Μαρία Σωτηράκου, μας μίλησε για τον ρόλο των γυναικών στον Τεκτονισμό, τις αρχές που διέπουν τη Στοά, αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σε μια κοινωνία όπου η μυστικότητα, που ισχύει από τη φύση αυτής της συντεχνίας, γεννά συχνά ερωτήματα και μύθους.

Ο Τεκτονισμός ή Μασονία, ίσως η παλαιότερη και σίγουρα πιο μυστηριώδη αδελφότητα στον κόσμο, έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις, μύθους αλλά και παρανοήσεις τους τελευταίους αιώνες, από την αναγεννησιακή Ευρώπη από όπου ξεκίνησε μέχρι και τις μέρες μας, που διαδόθηκε σχεδόν σε όλο τον κόσμο.

Ακόμα και αυτή η πολύ αυστηρή στις παραδόσεις οργάνωση, πάντως, κατά κάποιον τρόπο έχει τάσεις «εκσυγχρονισμού», στις μέρες μας, και ως εκ τούτου έχουν ιδρυθεί και γυναικεία τάγματα, όπως λέγονται, ενώ μέχρι πρότινος μόνο οι άνδρες μπορούσαν να γίνουν μασόνοι.

Το Newsbomb.gr είχε τη σπάνια ευκαιρία να βρεθεί μέσα στη Μεγάλη Στοά της Ελλάδος Γυναικών, έναν χώρο που για πολλούς μοιάζει μυστήριος, γεμάτος σύμβολα και τελετουργίες που προκαλούν συναισθήματα από δυσφορία και περιέργεια, μέχρι και δέος.

Εισήλθαμε στον χώρο με απορίες και αρκετές από τις προκαταλήψεις που διακατέχουν την ελληνική κοινωνία, με όλα όσα –λίγο-πολύ– ακούγονται για τον τεκτονισμό, ωστόσο όταν ολοκληρώθηκε η επίσκεψή μας, είχαμε λάβει περισσότερες απαντήσεις απ’ όσες θα περιμέναμε. Δεν μάθαμε και τα «πάντα», φυσικά...

Συνομιλήσαμε με την ιδιαίτερα φιλόξενη για τους... «μη μυημένους», Μεγάλη Διδάσκαλο της Μεγάλης Στοάς, Μαρία Σωτηράκου, και με ακόμη δύο γυναίκες της συντεχνίας. Μας απάντησαν πρόθυμα σε όλες τις ερωτήσεις, μας έδειξαν αυτά που... επιτρεπόταν να μας δείξουν.

Δείτε το ρεπορτάζ και διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη που ακολουθεί, και, τα συμπεράσματα, δικά σας...

Newsbomb.gr: Πώς θα περιγράφατε τον Ελευθεροτεκτονισμό και τους σκοπούς του και πώς προέκυψε η ίδρυση της Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος Γυναικών;

Μαρία Σωτηράκου: Ο Ελευθεροτεκτονισμός είναι μια φιλοσοφική και ηθική οργάνωση, η οποία προάγει τη μόρφωση του ανθρώπου, την ενότητα την αλληλεγγύη και τον σεβασμό. Οι σκοποί του είναι να καλλιεργήσει την προσωπική αρετή, να υποστηρίξει την ανθρωπιά και την κοινωνική πρόοδο μέσω της πνευματικής εξέλιξης των μελών του. Όσον αφορά την ίδρυση της Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος Γυναικών, προέκυψε από την ανάγκη να δώσουμε φωνή και χώρο στις γυναίκες στο πλαίσιο του Ελευθεροτεκτονισμού. Παρά τις ιστορικές δυσκολίες, οι γυναίκες στον κόσμο του Ελευθεροτεκτονισμού κατάφεραν να κερδίσουν τη θέση τους και να δημιουργήσουν τη δική τους Στοά για να συνεχίσουν το έργο και τη φιλοσοφία του Τεκτονισμού.

Ποιες είναι οι βασικές διαφορές στη λειτουργία και τη φιλοσοφία των Γυναικείων Στοών σε σχέση με τις ανδρικές; Γιατί είναι ξεχωριστές;

Η βασική διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι οι γυναικείες Στοές λειτουργούν με βάση την προσήλωση στις ίδιες αρχές και αξίες που διέπουν τον Ελευθεροτεκτονισμό, αλλά είναι αποκλειστικά για γυναίκες. Παρόλο που οι τελετές και οι διαδικασίες είναι ανάλογες με αυτές των ανδρικών Στοών, ο ρόλος και η προσφορά των γυναικών σε αυτές τις διαδικασίες προσφέρει μια ιδιαίτερη δυναμική. Οι γυναίκες έχουν τη δυνατότητα να επικεντρωθούν στα ιδιαίτερα θέματα που αφορούν την ανάπτυξη και ενδυνάμωση τους, ενώ παράλληλα ενσωματώνουν και την υποστήριξη για την κοινωνία και τις οικογένειές τους.

Τι περιλαμβάνει η διαδικασία ένταξης μιας γυναίκας στη Μεγάλη Στοά της Ελλάδος Γυναικών;

Η διαδικασία ένταξης είναι σοβαρή και απαιτητική. Περιλαμβάνει μια σειρά από πνευματικές και ηθικές εξετάσεις, καθώς και τη δέσμευση να ακολουθήσει το νέο μέλος τις αξίες και τις αρχές του Ελευθεροτεκτονισμού. Τα μέλη επιλέγονται για την ηθική τους στάση, την αφοσίωση στο κοινωνικό έργο και την ικανότητά τους να αναπτύξουν την προσωπική τους ενέργεια προς την κατεύθυνση της αδελφοσύνης και της κοινωνικής προσφοράς.

Υπάρχει μέχρι και σήμερα, όμως, αυτός ο φόβος να κρατάτε αυτή την ταυτότητα κρυφή;

Εμείς δεν κρατάμε την ταυτότητα κρυφή, γιατί δεν έχουμε τίποτα να κρύψουμε. Όταν ήμουν μικρή, και εγώ άκουγα πολλά για τον Τεκτονισμό, αλλά είχα την τύχη να μεγαλώσω σε ένα οικογενειακό περιβάλλον ανοιχτόμυαλο, όπου ο πατέρας μου και η μητέρα μου με δίδαξαν να αποδέχομαι πολλά πράγματα και να σέβομαι τις διάφορες φιλοσοφίες. Σήμερα, με θλίβει το γεγονός ότι υπάρχουν ακόμα προκαταλήψεις γύρω από τον Τεκτονισμό, όμως δεν με στενοχωρεί που οι άνθρωποι αρνούνται τον Τεκτονισμό, αλλά με θλίβει η ημιμάθεια και ο φανατισμός που υπάρχουν στην κοινωνία μας.

Θα ήθελα η κοινωνία να αποτελείται από κριτικά σκεπτόμενους πολίτες, που δεν αφήνουν προκαταλήψεις να διαμορφώσουν την άποψή τους.

Ποιοι είναι οι μύθοι ή οι παρεξηγήσεις που σχετίζονται με τον Τεκτονισμό;

Ένα από τα πιο συχνά ακουσμένα λάθη είναι ότι κάποιοι συγχέουν τον Τεκτονισμό με τη θρησκεία. Πολλοί πιστεύουν ότι ο Τεκτονισμός είναι μια θρησκεία, αλλά δεν είναι.

Εγώ προσωπικά είμαι Χριστιανή Ορθόδοξη και σέβομαι τη θρησκεία μου και τις τελετουργίες της, πηγαίνω στην εκκλησία όποτε μπορώ και όποτε το νιώθω. Στους Τέκτονες, όμως, δεχόμαστε κάθε θρησκεία, και αυτό ισχύει και για τις αδελφές μας στη Μεγάλη Στοά της Ελλάδος. Έχουμε μέλη που είναι Ορθόδοξοι, Μουσουλμάνοι, Ινδουιστές, και γενικά δεχόμαστε οποιοδήποτε θρησκευτικό πιστεύω, το θέμα είναι ο σεβασμός και η αποδοχή του άλλου, ανεξαρτήτως πίστης.

Έχουν ακουστεί επίσης επικρίσεις από την Εκκλησία της Ελλάδος. Πώς το αντιμετωπίζετε;

Ναι, είναι αλήθεια ότι το 1933 η Εκκλησία της Ελλάδος εξέδωσε μια απόφαση που κατηγορούσε τον Τεκτονισμό. Αυτή η απόφαση προήλθε από ιεράρχες της εποχής, και για μένα δεν έχει σημασία να σχολιάσω την απόφαση αυτή. Σεβόμαστε την Εκκλησία και την πίστη μας ως Χριστιανοί, και δεν έχουμε κανένα πρόβλημα με αυτήν. Εμείς ανήκουμε στο Χριστιανικό θρήσκευμα, πηγαίνουμε στην εκκλησία, συμμετέχουμε στις θρησκευτικές τελετές, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να συμφωνούμε με την απόφαση της Εκκλησίας απέναντι στον Τεκτονισμό.

Θέλετε να μας εξηγήσετε τη σημασία κάποιων σημαντικών για εσάς συμβόλων ή τελετουργιών;

Τα σύμβολα που υπάρχουν στον ναό μας, όπως ο διαβήτης, ο γνώμονας και το ξίφος, δεν είναι απλά αντικείμενα, αλλά πνευματικά εργαλεία. Ο διαβήτης, για παράδειγμα, σχετίζεται με τη συνείδηση, την ευθύτητα, το δίκαιο και την τιμή. Ο γνώμονας μας υπενθυμίζει την ανάγκη για αλήθεια και ειλικρίνεια. Κάθε φορά που βλέπω ένα τέτοιο σύμβολο, ταξιδεύω πνευματικά, αναλογιζόμενη πόσο έχω βελτιώσει τον εαυτό μου και πόσο πιο αληθινή γίνομαι. Ο τεκτονισμός, άλλωστε, απαιτεί μια συνεχή πορεία προς την αλήθεια. Αποτελεί μια βιωματική διαδικασία, ένα δρώμενο. Οι εργασίες μας επαναλαμβάνονται τελετουργικά, αλλά κάθε φορά φεύγουμε πιο πλούσιες πνευματικά, καθώς προσθέτουμε νέες ερμηνείες και αποσυμβολισμούς στα όσα βιώνουμε. Αυτή η συνεχής αναζήτηση και κατανόηση είναι που δίνει βάθος και νόημα στη διαδρομή μας.

Μπορείτε να μας αναφέρετε κάποια θέματα τα οποία συζητάτε κατά τη διάρκεια των τεκτονικών εργασιών;

Οι εργασίες μας χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: τις δια ζώσης, που πραγματοποιούνται στον ναό μας και ακολουθούν συγκεκριμένο τελετουργικό, και τις διαδικτυακές, που καθιερώθηκαν κατά την περίοδο του COVID-19 ως ένας τρόπος να διατηρήσουμε την επαφή και να στηρίξουμε η μία την άλλη.

Οι συζητήσεις μας επικεντρώνονται στον αποσυμβολισμό των τεκτονικών εργαλείων και εννοιών. Για παράδειγμα, πρόσφατα μία αδελφή μίλησε για τον γνώμονα και τον διαβήτη, αναλύοντας τις έννοιες της ελευθερίας, της αλήθειας και της ανδρείας. Δεν είναι απλά σύμβολα, αλλά σημεία αναφοράς για την εσωτερική μας πορεία. Εξετάζουμε επίσης θέματα που σχετίζονται με την προσωπική ανάπτυξη και την κοινωνική ευθύνη. Συζητάμε, για παράδειγμα, την έννοια της εσωτερικής ελευθερίας, τη δυνατότητα της γυναίκας να εκφράζεται χωρίς φόβο και να έχει αυτοπεποίθηση. Ο γυναικείος τεκτονισμός στοχεύει στην ενδυνάμωση των γυναικών, ώστε να αναπτύξουν την ελευθερία βούλησης και σκέψης.

Στις διαδικτυακές μας συναντήσεις, το πλαίσιο είναι πιο ανοιχτό. Αναλύουμε την ιστορία του τεκτονισμού, τον ιπποτισμό, τα αρχαία μυστήρια, ιδιαίτερα τα Ελευσίνια, και τον τρόπο με τον οποίο η κρυφή γνώση μεταδιδόταν από γενιά σε γενιά. Ο τεκτονισμός είναι μια πορεία προς τη γνώση και την αλήθεια.

Κάποιες αδελφές επιθυμούν να εμβαθύνουν περισσότερο και αφιερώνουν χρόνο στη μελέτη, ενώ άλλες βρίσκουν αρκετή πνευματική ανάταση μέσα από τη συμμετοχή στις εργασίες. Η εξέλιξη είναι προσωπική και σεβαστή για κάθε μία ξεχωριστά.

Τι θα λέγατε σε όσους θεωρούν τον Τεκτονισμό μυστικοπαθή ή ακόμη και επικίνδυνο;

Μυστικοπαθής ο Τεκτονισμός; Και όμως, αυτή τη στιγμή βρίσκεστε μέσα στον Ναό μας, βλέπετε τον χώρο και συζητάμε ανοιχτά. Μπορείτε επίσης να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας, να δείτε τεκτονικά κείμενα ή να ενημερωθείτε από τα social media μας.

Αν υπάρχουν κάποια στοιχεία που δεν κοινοποιούμε προς τα έξω, αυτό συμβαίνει γιατί κάθε οργανισμός—είτε μια εταιρεία είτε ένας σύλλογος—έχει εσωτερικές διαδικασίες που διατηρεί εντός του. Ομοίως, κι εμείς ως αδελφότητα έχουμε κάποια στοιχεία που αφορούν τη λειτουργία μας. Αυτά, όμως, δεν είναι ούτε επικίνδυνα ούτε αντίθετα προς τη θρησκεία ή την κοινωνία. Είναι απλώς η δική μας ιδιαίτερη κουλτούρα.

Αν μιλήσουμε για την έννοια της «επικινδυνότητας», σας διαβεβαιώνω ότι στην εκτενή μελέτη μου δεν έχω βρει κανένα περιστατικό όπου ο Τεκτονισμός υπήρξε απειλή για άτομα ή θεσμούς. Αντιθέτως, μπορώ να σας αναφέρω πολλές περιπτώσεις όπου οι τέκτονες κινδύνευσαν οι ίδιοι για χάρη της κοινωνίας. Για παράδειγμα, αμέσως μετά το Ολοκαύτωμα των Ψαρών το 1824, σε πρακτικά γαλλικής στοάς αναφέρεται πως 70 αδελφοί μας έχασαν τη ζωή τους εκεί, θυσιάζοντας τον εαυτό τους για την πατρίδα. Το ίδιο συνέβη το 1825 στο Μεσολόγγι και σε πολλές άλλες στιγμές της ιστορίας. Ο Τεκτονισμός δεν είναι επικίνδυνος· είναι αφοσιωμένος στα ανθρώπινα ιδεώδη.

Μάλιστα, η Ελληνική Επανάσταση του 1821 στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό στους τέκτονες, τόσο στην προετοιμασία της όσο και στα πρώτα κρίσιμα χρόνια της. Όλα αυτά με κάνουν υπερήφανη που είμαι τέκτονας.

Ποια είναι η θέση του Ελευθεροτεκτονισμού στην κοινωνία της Τεχνητής Νοημοσύνης;

Η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν αφορά μόνο τον Τεκτονισμό αφορά ολόκληρη την ανθρωπότητα. Ζούμε πλέον στην εποχή της Μετανθρωπότητας, όπου η ταχύτατη εξέλιξη της τεχνολογίας επηρεάζει και μεταβάλλει το φυσικό γίγνεσθαι. Φτάνουμε σε ένα σημείο όπου η ανθρώπινη ύπαρξη μπορεί να διαμορφώνεται τεχνολογικά, ακόμα και να αλλοιώνεται, αντί να εξελίσσεται φυσικά όπως γινόταν μέχρι τώρα.

Προσωπικά, στέκομαι θετικά απέναντι στην πρόοδο, γιατί η εξέλιξη είναι στη φύση του ανθρώπου. Ωστόσο, διατηρώ έναν βασικό ενδοιασμό: αυτή η εξέλιξη πρέπει να συνοδεύεται από το πλαίσιο των πανανθρώπινων αξιών. Δεν μπορούμε να μιλάμε για μια ολοκληρωμένη ανθρώπινη υπόσταση, αν όσοι διαχειρίζονται την Τεχνητή Νοημοσύνη δεν ενσωματώνουν τις αξίες αυτές στη χρήση της.

Ο Τεκτονισμός, ως η μοναδική παγκόσμια αδελφότητα με περίπου 10 εκατομμύρια μέλη και έναν κοινό κώδικα επικοινωνίας, έχει τη δυνατότητα να συζητήσει, να προβληματιστεί και να συμβάλει σε μια νέα πνευματική θεώρηση της εποχής που έρχεται. Οφείλουμε να δημιουργήσουμε μια πνευματική ασπίδα που θα διατηρήσει την ανθρώπινη διάσταση και τις αξίες μας.

Δεν αρκεί να είμαστε περήφανοι για την κληρονομιά μας από την αρχαία Ελλάδα οφείλουμε να τη φέρουμε ξανά στην κοινωνία μας. Η Τεχνητή Νοημοσύνη πρέπει να βρίσκεται στα σωστά χέρια, να χρησιμοποιείται με υπευθυνότητα και να μην οδηγήσει σε απώλεια του ανθρώπινου στοιχείου. Δεν πρέπει να χαθεί η καλλιέργεια της ψυχής, η ανθρώπινη σχέση και η κοινωνική συνοχή.

Και τελικά, γιατί μια γυναίκα να γίνει Τέκτονας;

Ο Νίκος Καζαντζάκης είχε πει: «Μια αστραπή η ζωή μας, μα προφταίνουμε.» Η ζωή είναι φως. Ο τεκτονισμός, μέσα από τις διαδικασίες, τις τελετές, τα κείμενά του, αλλά και την εσωτερική αναζήτηση που καλλιεργεί, βοηθά τα μέλη του να γνωρίσουν τον εαυτό τους. Είναι αυτό που δίδαξε ο Σωκράτης με το «Γνώθι σαυτόν» ή ο Μάρκος Αυρήλιος. Ο στόχος είναι να βρούμε και να βελτιώσουμε τα αρνητικά μας στοιχεία, να αναδείξουμε το φως που κρύβουμε μέσα μας.

Ένας άνθρωπος με τέτοιες πνευματικές ανησυχίες μπορεί να βρει στον τεκτονισμό μια κοινότητα όπου τα μέλη ενισχύουν το ένα το άλλο. Είναι μια διαδικασία που ωφελεί όχι μόνο το άτομο, αλλά και την οικογένεια, την κοινωνία, την ανθρωπότητα. Χωρίς φως, υπάρχει σκοτάδι, και το σκοτάδι είναι αμάθεια. Ο τεκτονισμός δίνει νόημα στη ζωή μας και μια άλλη διάσταση στην καθημερινότητά μας.

Εσείς προσωπικά γιατί αποφασίσατε να μυηθείτε στον Τεκτονισμό και πώς φτάσατε σε αυτή τη θέση;

Όσον αφορά εμένα, μεγάλωσα δίπλα σε ανθρώπους που ήταν τέκτονες. Για περισσότερα από 30 χρόνια, έβλεπα τη συμπεριφορά τους, τον τρόπο σκέψης τους, το ήθος τους. Άρχισα να ενδιαφέρομαι και να ερευνώ διακριτικά. Παράλληλα, οι σπουδές μου στις φυσικές επιστήμες, αλλά και η αγάπη μου για τη φιλοσοφία, με οδήγησαν να αναζητήσω κάτι βαθύτερο.

Ξεκίνησα σε μια γυναικεία στοά που ανήκε σε ανδρικό τάγμα, αλλά δεν με ικανοποίησε. Έπειτα, έκανα εκτενείς συζητήσεις με τέκτονες της Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος των Ανδρών, και τελικά, το 2018, μαζί με άλλες γυναίκες που είχαν ήδη μυηθεί σε άλλα τάγματα, ιδρύσαμε τη Μεγάλη Στοά της Ελλάδος των Γυναικών. Επιλέξαμε να ακολουθήσουμε τα τυπικά και τους κανονισμούς της ανδρικής Μεγάλης Στοάς, ώστε να εξασφαλίσουμε ότι οι τελετουργίες και οι εργασίες μας κινούνται στο πλαίσιο του κανονικού τεκτονισμού.

Σήμερα, βλέπω πως η προσπάθειά μας έχει θετικό αντίκτυπο. Έρχονται γυναίκες που νιώθουν την ανάγκη να εξελιχθούν πνευματικά, γυναίκες ελεύθερες και ηθικές. Στον τεκτονισμό βρίσκουν χώρο και χρόνο αποκλειστικά για τον εαυτό τους, για την αυτοβελτίωση και την καλλιέργεια της ψυχής τους. Και αυτή είναι η μεγαλύτερη ικανοποίηση για μένα.

newsbomb.gr