Τους μήνες πριν ο Mohammed bin Salman γιορτάσει τα 30ά του γενέθλια, πριν από σχεδόν μια δεκαετία, ο χρισμένος διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας έλαβε ένα κρίσιμο κλειδί για να ξεκλειδώσει το μέλλον του βασιλείου: Την πλήρη αρμοδιότητα του Ταμείου Δημοσίων Επενδύσεων (PIF).
Από τον Hasan Chowdhury/Business Insider
Το 2015, ο Salman έγινε πρόεδρος του κρατικού επενδυτικού ταμείου, που ιδρύθηκε το 1971 από έναν πρώην βασιλιά, σε μια εποχή που ήταν έτοιμο να μεταμορφωθεί. Ήδη το PIF δεν αποτελούσε πλέον αργόστροφο γρανάζι του κράτους, και ήταν έτοιμο να γίνει δυναμικός επενδυτής με παγκόσμια παρουσία.
Ήταν ένα καθήκον το οποίο ο ραγδαία ανερχόμενος γαλαζοαίματος δεν απέφυγε. Το PIF, με επίσημα επικεφαλής τον Yasir Al-Rumayyan, έχει εντείνει την αποστολή του να επενδύει σε περιουσιακά στοιχεία υψηλού προφίλ παγκοσμίως τα τελευταία χρόνια για να βοηθήσει στην εκπλήρωση της αποστολής του για μείωση της οικονομικής εξάρτησης της Σαουδικής Αραβίας από το πετρέλαιο.
Αυτή η αποστολή, ένα θεμελιώδες μέρος ενός φιλόδοξου προγράμματος που ονομάζεται Vision 2030, το οποίο έχει αναλάβει ο Salman, εξαρτάται εν μέρει από το πόσο επιτυχημένο είναι το PIF στη δημιουργία αποδόσεων από τα μεγάλα στοιχήματά του στο εξωτερικό —και στην αξιοποίηση αυτών των στοιχημάτων για τη δημιουργία καυτών νέων βιομηχανιών πίσω στη χώρα.
«Η προσωπική φιλοδοξία του Mohammed bin Salman είναι να κάνει τη Σαουδική Αραβία μια ιδιαίτερα ορατή και διεθνώς σεβαστή οικονομία μετά το πετρέλαιο», δήλωσε στο Business Insider ο Steffen Hertog, αναπληρωτής καθηγητής στο London School of Economics. «Το PIF είναι μακράν το πιο σημαντικό όχημά του σε αυτή την προσπάθεια».
Αλλά καθώς το PIF ανοίγει τα φτερά του, γίνεται όλο και πιο ασαφές ως προς το πόσο επιτυχημένο μπορεί να είναι πέρα από τον Κόλπο. Μια απλή ματιά στο χαρτοφυλάκιο του PIF δείχνει να περιλαμβάνει μερικά από τα πιο παραγωγικά ονόματα στον κόσμο των επιχειρήσεων.
Στον τομέα της τεχνολογίας, έχει διοχετεύσει 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια στην Uber, έχει δώσει 45 δισεκατομμύρια δολάρια στο Vision Fund της SoftBank, έχει αποκτήσει μερίδιο 60% στην αντίπαλη της Tesla, Lucid, και έχει γίνει πλειοψηφικός ιδιοκτήτης της startup επαυξημένης πραγματικότητας Magic Leap.
Πέρα από αυτά, έχει διοχετεύσει δισεκατομμύρια δολάρια στο LIV Golf, καθοδήγησε την εξαγορά 415 εκατομμυρίων δολαρίων της Newcastle United, υποστήριξε ένα ταμείο υποδομής της Blackstone με 20 δισεκατομμύρια δολάρια και επένδυσε στην Carnival, τη μεγαλύτερη εταιρεία κρουαζιέρας στον κόσμο. Τον Ιούνιο, το PIF επέκτεινε το μερίδιό του στο αεροδρόμιο Heathrow του Λονδίνου.
Στοιχεία που δημοσιεύθηκαν τον Ιούλιο από την GlobalSWF, μια εταιρεία δεδομένων που παρακολουθεί τη δραστηριότητα των κρατικών επενδυτικών κεφαλαίων, διαπίστωσαν ότι το PIF ανέπτυξε περισσότερο κεφάλαιο το πρώτο εξάμηνο του 2024 από όλους τους άλλους κρατικούς επενδυτές, οι οποίοι επένδυσαν συλλογικά κοντά στα 100 δισεκατομμύρια δολάρια το εξάμηνο.
Σύμφωνα με τον Hertog του LSE, η έλξη του PIF για φίρμες υψηλού προφίλ δεν είναι μόνο να γίνει πιο ορατό στη Δύση. «Αυτές ως επί το πλείστον είναι εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε τομείς που το PIF και π Salman θεωρούν καθοριστικές για την εγχώρια οικονομική διαφοροποίηση της Σαουδικής Αραβίας».
Για να πραγματοποιηθούν αυτές οι συμφωνίες, το βασίλειο ήταν απασχολημένο για καιρό με πολλά… φλερτ.
Τον Φεβρουάριο, υποστήριξε μια διήμερη διάσκεψη στο Μαϊάμι, όπου ομιλητές -μεταξύ των άλλων- ήταν ο ηγέτης της Blackstone, Stephen Schwarzman και ο γαμπρός του Donald Trump, Jared Kushner. Τον Οκτώβριο, το βασίλειο θα προετοιμαστεί ώστε η παγκόσμια ελίτ να κατέβει στην πρωτεύουσα Ριάντ για το επενδυτικό συνέδριο «Davos in the desert».
Η εκδήλωση, η οποία στο παρελθόν έχει προσελκύσει τους CEO της JP Morgan και της BlackRock, Jamie Dimon και Larry Fink, έχει αποδειχθεί αμφιλεγόμενη στο παρελθόν. Ο υποτιθέμενος ρόλος του Salman στη δολοφονία του δημοσιογράφου Jamal Khashoggi το 2018, στον οποίο αρνείται ότι είχε ανάμειξη, προκάλεσε μια παύση σε ορισμένες διαπραγματεύσεις.
Τούτου λεχθέντος, η παγκόσμια εταιρική ελίτ φαίνεται να έχει αφήσει το περιστατικό στο παρελθόν καθώς περνά ο καιρός -κάτι που -επίσης φαίνεται ότι- γνωρίζουν οι Σαουδάραβες. Το φετινό θέμα, «Infinite Horizons», δίνει ένα νεύμα στην παγκόσμια εμβέλεια που έχουν στο μυαλό τους για το μέλλον τους.
Για τις παγκόσμιες εταιρείες, τους διαχειριστές κεφαλαίων και τους τραπεζίτες, ο πλούτος της Σαουδικής Αραβίας είναι ένας μεγάλος κλήρος σε μια κρίσιμη στιγμή. Ενώ άλλοι επενδυτές έχουν επιδείξει προσοχή ενόψει ενός περιβάλλοντος υψηλότερων επιτοκίων, το βασίλειο έχει διατηρήσει τα χρήματά του σε ροή.
Αυτό οφείλεται εν μέρει στο ότι το PIF έχει θέσει στόχο 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε περιουσιακά στοιχεία υπό διαχείριση μέχρι το τέλος της δεκαετίας και αγωνίζεται ενάντια στον χρόνο για να τηρήσει την προθεσμία για το φιλόδοξο πρόγραμμα Vision 2030.
Από την άλλη όμως η Σαουδική Αραβία βρίσκεται εγκλωβισμένη σε έναν έντονο ανταγωνισμό με άλλες οικονομικές δυνάμεις στην περιοχή, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, όπου κεφάλαια όπως το Mubadala και το G42 είναι απασχολημένα με την εξασφάλιση των δικών τους μεγάλων διεθνών συμφωνιών.
Επικίνδυνο παιχνίδι υψηλού ρίσκου
Ωστόσο, ενώ οι Σαουδάραβες προετοιμάζονται να συνεχίσουν να διακινούν τα μετρητά τους στο εξωτερικό, το PIF αντιμετωπίζει ορισμένους κινδύνους.
Πρώτον, το Ταμείο χρειάστηκε να μάθει τη σκληρή πραγματικότητα της μεγάλης ανάπτυξης, καθώς ορισμένες από τις επενδύσεις υψηλού προφίλ του στο εξωτερικό έχουν δυσκολευτεί οικονομικά. Νωρίτερα αυτό το μήνα, για παράδειγμα, το PIF έπρεπε να καλύψει ένα κενό χρηματοδότησης για τη Lucid, διοχετεύοντας επιπλέον 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η κατασκευάστρια ηλεκτρικών οχημάτων συγκέντρωσε για πρώτη φορά περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο δολάρια από τους Σαουδάραβες το 2018, μετά την αποτυχία των συνομιλιών του PIF με τον Elon Musk για την ιδιωτική εξαγορά της Tesla, αλλά δυσκολεύτηκε πολύ εξαιτίας της έλλειψης μετρητών και της μειωμένης ζήτησης για EV.
Το PIF χρειάστηκε επίσης να σταματήσει μια άλλη εταιρεία. Σύμφωνα με τα αρχεία που κυκλοφόρησαν στο Ηνωμένο Βασίλειο αυτόν τον μήνα, το Ταμείο έχει βάλει 750 εκατομμύρια δολάρια στην Magic Leap από τις αρχές του 2023, καθώς εκείνη αγωνίζεται να καθιερώσει τα καθηλωτικά ακουστικά επαυξημένης πραγματικότητας και να τα κάνει mainstream.
Για τον Hertog, αν και εταιρείες όπως η Lucid έχουν «πέσει σε δύσκολες στιγμές» -και άλλα στοιχήματα από το PIF όπως το Vision Fund της SoftBank «δεν τα πήγαν καλά»- είναι ακόμη πολύ νωρίς για να πούμε πώς θα εξελιχθεί η συνολική απόδοση. Το Ταμείο παρουσίασε ετήσια κέρδη το 2023 μετά από ζημία 11 δισεκατομμυρίων δολαρίων το προηγούμενο έτος, ανέφερε το Bloomberg, αν και πολλά επενδυτικά στοιχήματα βρίσκονται ακόμα στα πρώτα τους βήματα.
«Υπάρχουν εγγενείς κίνδυνοι στις επενδύσεις σε νέους τομείς, επομένως αυτό που έχει σημασία δεν είναι μεμονωμένες αποτυχίες αλλά η απόδοση ολόκληρου του χαρτοφυλακίου», είπε ο Hertog.
Ανησυχίες προκαλούν και τα μπερδέματα του PIF με πολιτικά πρόσωπα. Ο γαμπρός του Donald Trump, Kushner, ο οποίος ξεκίνησε την εταιρεία ιδιωτικών μετοχών Affinity Partners το 2021, έλαβε μια χρηματοδότηση 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων από το PIF για το ντεμπούτο του Ταμείο, με αυτή τη χρηματοδότηση να αντιμετωπίζει τώρα έρευνα από τον πρόεδρο της Επιτροπής Οικονομικών της Γερουσίας, γερουσιαστή Ron Wyden.
Σε μια επιστολή που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο, ο γερουσιαστής εξέφρασε ανησυχίες ότι το PIF και άλλα ταμεία της Μέσης Ανατολής «χρησιμοποιούν πληρωμές σε στελέχη του Affinity ως μέσο για να επηρεάσουν τον Kushner και άλλα πολιτικά ισχυρά άτομα».
Για τον Abdullah Alaoudh, διευθυντή στο Middle East Democracy Center, φαίνεται ξεκάθαρο ότι η αγορά «μεγάλης επιρροής» -ή «ασπρίσματος» όπως το αποκαλεί- είναι βασικό μέρος των συναλλαγών του Ταμείου στο εξωτερικό. Εάν οι πιθανοί εταίροι καταφέρουν να καλύψουν ορισμένες από τις πιο αμφιλεγόμενες δραστηριότητές του, όπως ο πόλεμος του Βασιλείου στην Υεμένη, θα είναι πιο εύκολο να επιτύχει τις συμφωνίες.
Όπως σημειώνει ο Hertog, αξίζει να θυμόμαστε ότι η κύρια προτεραιότητα του PIF παραμένει το εγχώριο χαρτοφυλάκιό του. «Ενώ ορισμένες εγχώριες επενδύσεις έχουν περικοπεί, η κύρια φιλοδοξία του Ταμείου είναι η εγχώρια διαφοροποίηση», είπε. Ωστόσο, η Σαουδική Αραβία φαίνεται ότι σκοπεύει να αφήσει το στίγμα της στην παγκόσμια σκηνή μέσω του PIF. Και ο κόσμος θα παρακολουθεί.
Η Τράπεζα Edmond de Rothschild as a hub for infrastructure debt στο «Vision 2030» της Σαουδικής Αραβίας
Η Τράπεζα Edmond de Rothschild στοχεύει να λειτουργήσει ως κόμβος για το χρέος των υποδομών-as a hub for infrastructure debt στο «Vision 2030» της Σαουδικής Αραβίας. Για να επιτευχθεί αυτό, η τράπεζα θα δημιουργήσει τοπική παρουσία και θα συνεργαστεί με έναν εξέχοντα τοπικό εταίρο.
Η Τράπεζα Edmond de Rothschild ενισχύει περαιτέρω τη συμμετοχή της στη Μέση Ανατολή. Πέρυσι, άνοιξε γραφείο στο Dubai και τώρα εγκαινιάζει μια «Στρατηγική χρέους υποδομής» στη Σαουδική Αραβία, σύμφωνα με δελτίο τύπου. Για αυτήν την πρωτοβουλία, η τράπεζα συνεργάζεται με την SNB Capital, τον μεγαλύτερο διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων της Σαουδικής Αραβίας, η οποία διαχειρίζεται πάνω από 66 δισεκατομμύρια δολάρια. Η SNB Capital είναι μέρος της Εθνικής Τράπεζας της Σαουδικής Αραβίας (SNB), γνωστή ως μέτοχος της Credit Suisse.
Επιπλέον, η Edmond de Rothschild σχεδιάζει να ανοίξει ένα υποκατάστημα στο Riyadh το δεύτερο εξάμηνο του έτους, σε συνεργασία με την Watar Partners, έναν πάροχο χρηματοοικονομικών υπηρεσιών που φέρνει τοπική τεχνογνωσία στην κοινή επιχείρηση. Αυτή η συνεργασία στοχεύει να καταστήσει την κατηγορία χρέους υποδομής-the infrastructure debt asset ελκυστική για τα οικογενειακά γραφεία της Σαουδικής Αραβίας και τους θεσμικούς επενδυτές.
Κορυφαίος παίκτης στην Ευρώπη
Σύμφωνα με τις δικές της δηλώσεις, η ομάδα χρέους υποδομών της τράπεζας με έδρα τη Γενεύη είναι ένας από τους κορυφαίους παίκτες στην Ευρώπη, διαχειριζόμενη πάνω από 5 δισεκατομμύρια ευρώ σε 18 χώρες.
Το πρώτο βήμα είναι η δημιουργία μιας νέας πλατφόρμας που θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη χρηματοδότηση έργων υποδομής στο πλαίσιο του «Vision 2030» του Βασιλείου, αναφέρει το δελτίο τύπου. Τα κεφάλαια που εισρέουν στη χώρα ως χρέος υποδομής- infrastructure debt μέσω της πλατφόρμας προορίζονται να συμπληρώσουν υφιστάμενους μετοχικούς τίτλους και τίτλους ανώτερης αξίας, συμβάλλοντας έτσι σε ένα διαφοροποιημένο μείγμα χρηματοδότησης.
«Επόμενο λογικό βήμα»
Για την Ariane de Rothschild, διευθύνουσα σύμβουλο της Edmond de Rothschild, η δημιουργία τοπικής παρουσίας και η συνεργασία με τις δύο σαουδαραβικές οντότητες είναι «το επόμενο λογικό βήμα για τον όμιλό μας, βασιζόμενο στις μακροχρόνιες επιχειρηματικές σχέσεις που έχουμε με τη χώρα».
Η τράπεζα χρειάζεται ακόμη να λάβει άδειες και εγκρίσεις από τις ρυθμιστικές αρχές προτού μπορέσει να εφαρμόσει τη στρατηγική και να ιδρύσει επίσημα την κοινοπραξία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου