“Μου λείπει ο τρόπος που έβλεπα τον κόσμο πριν μάθω πολλά γι’ αυτόν.”

Στο Facebook, στο Χ, σε Ελλάδα και εξωτερικό βλέπω συνεχώς ένα μιμίδιο με τον Σνούπι, όπου ο φίλος του τον ρωτάει “Τι σου λείπει;” Η απάντηση του Σνούπι είναι, “Μου λείπει ο τρόπος που έβλεπα τον κόσμο πριν μάθω πολλά γι’ αυτόν.”

Τι είναι αυτό που μας αγγίζει τόσο σε αυτό το μιμίδιο;

Πολλοί ήταν αυτοί που ισχυρίζονταν πως λείπει η αθωότητα, αν και καταλαβαίνω τι θέλουν να πουν, δεν θα συμφωνήσω μαζί τους. Μεγαλώνοντας, καταλαβαίνεις σιγά-σιγά ότι ο κόσμος δεν είναι αυτό που νόμιζες μικρός. Δεν είναι δίκαιος. Δεν είναι αγνός. Δεν είναι φτιαγμένος για να σε προστατεύει. Και κάποιοι είχαν την ατυχία αυτό να το καταλάβουν απο παιδιά.

Η αθωότητα εμπεριέχει και την αφέλεια και ο κόσμος μας δεν χρειάζεται και δεν πρέπει να είναι άλλο αφελείς. Η αφέλεια είναι επικίνδυνη. Σε κάνει να βλέπεις τα πράγματα όπως θα ήθελες να είναι, όχι όπως είναι. Και αν μείνεις εκεί, γίνεσαι ευκολόπιστος. Εύκολα πληγώνεσαι, εύκολα χειραγωγείσαι, εύκολα χάνεις το μέτρο. Δεν είναι αθώο να προσποιείσαι ότι ο κόσμος είναι καλός. Είναι απλά ψέμα.

Ο κόσμος που ζούμε είναι γεμάτος με παγίδες, πόνους και αντιφάσεις. Αν παραμείνουμε αφελείς απέναντί του, δεν θα μπορέσουμε να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας ούτε δίκαιοι στην προσέγγισή μας με τους άλλους. Από την άρνηση αυτής της πραγματικότητας, δεν προκύπτει αθωότητα αλλά ανωριμότητα και απάρνηση της αλήθειας. Αρνούμαστε να αποδεχτούμε μια δυσάρεστη ή απειλητική αλήθεια για να προστατεύσουμε τον ψυχισμό μας. Αυτό πλέον το βλέπω σε πολλούς ανθρώπους.

Κυνηγάμε έλεγχο και χάνουμε το νόημα

Στην προσπάθειά μας να επιβιώσουμε, κυνηγάμε τον έλεγχο και χάνουμε το νόημα. θωρακίζουμε τον εαυτό μας και απομακρυνόμαστε από το συναίσθημα. Αντιμετωπίζουμε τους άλλους ανθρώπους ως απειλή. Γινόμαστε ψυχροί για να φανεί ότι είμαστε «δυνατοί». Δεν είναι ότι δεν υπάρχει πια καλοσύνη. Είναι ότι δεν μπορούμε να τη νιώσουμε και να την εκφράσουμε γιατί έχουμε μάθει να μην εμπιστευόμαστε τίποτα που δεν μπορούμε να ελέγξουμε.

Στην εποχή μας συνήθως ακούμε συμβουλές όπως «μην λειτουργείς με το συναίσθημα», «Μη δίνεσαι πολύ, θα πληγωθείς» ή «να είσαι πιο λογικός», λες και το συναίσθημα είναι ελάττωμα και η έλλειψη του συναισθήματος αρετή. Ακόμη και η ψυχολογία, καταλήγει να προτρέπει στον έλεγχο και στην αποσύνδεση. Κι έτσι, αντί να μαθαίνουμε πώς να εκφραζόμαστε, μαθαίνουμε πως να κρυβόμαστε.

Ωστόσο, αυτοί που τα λένε, δεν έχουν απόλυτα άδικο γιατί απευθύνονται στον σύγχρονο άνθρωπο, ο οποίος ζει απομονωμένος… Όταν ζεις απομονωμένος με ελάχιστους ή καθόλου ανθρώπους γύρω σου, όταν δεν μπορείς να νιώσεις πραγματική σύνδεση και κατανόηση, είναι φυσικό να αισθάνεσαι ευάλωτος.

Μήπως όμως αυτό φταίει;

Σε έναν κόσμο όπου το σημαντικό είναι να πάρεις likes, να δείχνεις δυνατός και να φαίνεσαι πάντα «καλά», ό,τι δεν ταιριάζει στην εικόνα αυτή απορρίπτεται. Γιατί αυτό το σύστημα είναι σαφές: αν δεν είσαι εύπεπτος, δεν χωράς. Αν δεν είσαι αρεστός, δεν υπάρχεις. Άρα θέλοντας και μη, κάποια στιγμή θα πνίξεις το συναίσθημα αφού μόνο μπελάδες σου δημιουργεί.

Κι έτσι, μάθαμε να φτιαχνόμαστε. Να λέμε τα σωστά, να ποστάρουμε το σωστό, να χαμογελάμε την ώρα που μέσα μας κλαίμε. Μάθαμε να μετράμε την αξία μας με την επιβεβαίωση των άλλων. Μάθαμε να κοιτάμε τον εαυτό μας μέσα από τα μάτια των άλλων.

Η ανάγκη να είμαστε «αποδεκτοί» μάς έχει κάνει να μη ρισκάρουμε να είμαστε ο εαυτός μας. Πως ένας κόσμος που δεν ρισκάρει να είναι ο εαυτός του, θα σταθεί με θάρρος και δικαιοσύνη μπρος στην κοινωνία; Πως θα μιλήσει όταν βλέπει κάτι άδικο; Αυτό δεν είναι απλά καταστροφικό, είναι επικίνδυνο για τον ίδιο μας τον πολιτισμό: Margaret Mead: Το να βοηθάς κάποιον άλλον μέσα από δυσκολίες είναι εκεί που ξεκινά ο πολιτισμός

Χρειαζόμαστε ανθρώπους ειλικρινείς, ανθρώπους που δεν φοβούνται, ανθρώπους που νιώθουν τους άλλους και κυρίως ανθρώπους που δεν αφομοιώνονται. Ακριβώς το αντίθετο που επιτάσσει η εποχή μας.

Αυτές τις σκέψεις έκανα χθες στο άρθρο: Το σκάνδαλο του Jimmy Savile δεν είναι απλώς η ιστορία ενός παιδεραστή – είναι μια υπόθεση που αποκαλύπτει πώς η εξουσία, τα media, η υγεία, η αστυνομία και οι πολιτικοί – μπορούν να γίνουν ΟΜΕΡΤΑ.

Δεν είναι η φρίκη που μας πλήγωσε περισσότερο. Είναι η συνειδητοποίηση πως κανείς δεν θέλησε να δει. Ότι ένα ολόκληρο σύστημα προτίμησε να σωπάσει. Ότι η κοινωνία, όταν θέλει να προστατεύσει τις εικόνες της, μπορεί να θάψει την αλήθεια όσο βαθιά χρειαστεί. Αυτό μου δίδαξε και η φίλη μου Annie Alexui.

Άρα, δεν είναι η αθωότητα αυτό που μας λείπει. Δεν θέλουμε να επιστρέψουμε πίσω σε μια εποχή που δεν ξέραμε τίποτα. Δεν είναι προνόμιο το να αγνοείς — είναι παγίδα. Γιατί όσο πιο πολύ μαθαίνεις, τόσο πιο πολύ οφείλεις να δεις την πραγματικότητα.

Αν μπορούσα να πω μόνο μια λέξη για το τι λείπει στην εποχή μας, θα επέλεγα την “ωριμότητα”. Αυτό που λείπει είναι η ωριμότητα. Η εσωτερική σταθερότητα που σου λέει: «Ξέρω πού πατάω. Νιώθω αυτό που νιώθω, δεν φοβάμαι να το εκφράσω» και κυρίως έχω ευθύνες. Η ωριμότητα που δεν βρήκαμε στους μεγάλους, όταν γίναμε κι εμείς μεγάλοι.

anazitiseis.gr