Υπήρξε ένα σαφές μήνυμα που εκπέμφθηκε από τους δυτικούς φορείς χάραξης πολιτικής κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου: ο κόσμος βρίσκεται αντιμέτωπος με το τέλος της εποχής της παγκοσμιοποίησης. Η Isabel Schnabel της ΕΚΤ το επισήμανε σε ομιλία της προς επιχειρηματίες στην Ιταλία το Σάββατο, όταν είπε ότι «η Ημέρα της Απελευθέρωσης δεν ήταν απελευθερωτική, αλλά φαίνεται ότι σηματοδότησε το τέλος του παγκόσμιου ελεύθερου εμπορίου».
Παρομοίως, ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Keir Starmer πρόκειται να εκφωνήσει ομιλία αργότερα σήμερα, όπου θα πει ότι η παγκοσμιοποίηση έχει «αποτύχει» ως οικονομικό μοντέλο και ότι η εποχή της έχει φτάσει στο τέλος της.
Τέτοια σχόλια είναι συγκλονιστικά για την ειλικρίνεια και τη σοβαρότητά τους, αν όχι για το απροσδόκητό τους. Οι αγορές μετοχών βρέθηκαν σε ελεύθερη πτώση την Πέμπτη και την Παρασκευή της περασμένης εβδομάδας, καθώς η ανακοίνωση των δασμών που είχαν επισημανθεί εδώ και καιρό ξετύλιξε γρήγορα τις συναλλαγές που έγιναν με βάση την ελπίδα του Τραμπ και οι αγορές κατέληξαν στην ψυχρή συνειδητοποίηση ότι δεν είναι όλα απλώς ένα διαπραγματευτικό τέχνασμα και ότι οι δασμοί όντως γίνονται.
Η κινεζική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα προβεί σε αντίποινα με την επιβολή δασμών 34% σε όλες τις εισαγωγές από τις Ηνωμένες Πολιτείες και οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι θα υψώσουν νέους δικούς τους εμπορικούς φραγμούς για να αποτρέψουν το καταστροφικό για τη βιομηχανία ντάμπινγκ φθηνών προϊόντων, ενώ προετοιμάζουν επίσης «αντίμετρα» κατά των αμερικανικών δασμών.
Τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου του Τραμπ δεν έκαναν τίποτα το Σαββατοκύριακο για να καθησυχάσουν τους φόβους για περαιτέρω πτώση της αγοράς. Ο υπουργός Εμπορίου Λούτνικ επέμεινε απλώς ότι «οι δασμοί έρχονται» και ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο σήκωσε τους ώμους για τις απώλειες της αγοράς λέγοντας: "Δεν νομίζω ότι είναι δίκαιο να πούμε ότι οι οικονομίες καταρρέουν. Οι αγορές καταρρέουν επειδή οι αγορές βασίζονται στη χρηματιστηριακή αξία εταιρειών που σήμερα είναι ενσωματωμένες σε τρόπους παραγωγής που είναι κακοί για τις Ηνωμένες Πολιτείες". Το TLDR σε αυτό είναι: «δεν μας ενδιαφέρει το χαρτοφυλάκιό σας, κάνουμε την Αμερική ξανά μεγάλη». Όπως σημείωσα στα τέλη της περασμένης εβδομάδας, το «Making America Great Again» σημαίνει να ξανακάνουμε την Αμερική μια οικονομία βασισμένη στην παραγωγή.
Χωρίς κυβερνητικούς ιππότες με πανοπλία που θα καβαλήσουν το λόφο για να σώσουν τις αγορές μετοχών, τα futures σήμερα το πρωί είναι βαθιά στο κόκκινο. Ο S&P500 φαίνεται να ανοίγει με πτώση 3,8%, και τα futures του NASDAQ δείχνουν απώλειες 4,9% στο άνοιγμα. Οι ασιατικές αγορές φαίνονται επίσης άσχημες. Ο Nikkei υποχωρεί κατά 8% και ο ιδιαίτερα κοντινός στην Κίνα ASX200 έχει χάσει 5,90% την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές. Μήπως η Fed θα μπορούσε να βοηθήσει αυτή την εβδομάδα με φθηνή ρευστότητα;
Το αργό μπρεντ υποχωρεί κατά 3,40% σήμερα το πρωί στα 63,33 δολάρια, μετά από πτώση 6,42% την Πέμπτη και περαιτέρω 6,50% την Παρασκευή. Παρά την ιδιότητά του ως περιουσιακό στοιχείο ασφαλούς καταφυγίου, ο χρυσός πωλήθηκε κάτω από το επίπεδο των $3000/ουγγιά (ρευστοποιώντας για να ανταποκριθεί σε κλήσεις περιθωρίου αλλού;), αλλά έπιασε μια μικρή προσφορά νωρίς τη Δευτέρα μετά την είδηση ότι η Κίνα πρόσθεσε στα κρατικά αποθέματα χρυσού της για πέμπτο συνεχόμενο μήνα. Οι αποδόσεις των 10ετών κρατικών ομολόγων των ΗΠΑ έχουν πλέον υποχωρήσει στο 3,92% (και πέφτουν). Αυτό θα έπρεπε να αποτελεί ευπρόσδεκτη είδηση για τον υπουργό Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, ο οποίος έχει αναλάβει την αναχρηματοδότηση χρέους των ΗΠΑ αξίας περίπου 25 τρισεκατομμυρίων δολαρίων για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Ο Μπέσεντ επανέλαβε τη φράση του Ρούμπιο «η αγορά δεν είναι η οικονομία» το Σαββατοκύριακο, λέγοντας ότι δεν αναμένει ύφεση στις Ηνωμένες Πολιτείες φέτος και υποδηλώνοντας ότι τα χαμηλότερα επιτόκια και οι τιμές της ενέργειας είναι στην πραγματικότητα πολύ καλά νέα για τις αμερικανικές επιχειρήσεις. Έκανε επίσης μερικά ενδιαφέροντα σχόλια σε μια εμφάνιση στο podcast του Tucker Carlson, όπου είπε ότι το 88% της αμερικανικής χρηματιστηριακής αγοράς ανήκει στο κορυφαίο 10% των Αμερικανών, το 12% ανήκει στο επόμενο 40% και ότι το κατώτερο 50% των νοικοκυριών ουσιαστικά δεν κατέχει τίποτα από αυτό και αντ' αυτού έχει χρέος (συζητήθηκε για πρώτη φορά στο ZH στο "The US Is Officially A Banana Republic: The Top 1% Now Own More Wealth Than The Entile Middle Class").
Ο Bessent είπε ότι είναι αυτοί οι άνθρωποι στο κάτω 50% που χρειάζονται βοήθεια, οπότε, και πάλι, το υπονοούμενο εδώ φαίνεται να είναι: "Δεν μας ενδιαφέρει το χαρτοφυλάκιό σας. Μας ενδιαφέρει η ανοικοδόμηση της παραγωγικής βάσης της Αμερικής, και μαζί της η μεσαία τάξη των εργατών".
Ο διαχειριστής κεφαλαίων αντιστάθμισης κινδύνου Bill Ackman γίνεται σήμερα πρωτοσέλιδο χαρακτηρίζοντας τους δασμούς ως «οικονομικό πυρηνικό χειμώνα» και ζητώντας ένα «χρονοδιάγραμμα» 90 ημερών για την εφαρμογή τους. Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ φέρονται να υποστηρίζουν ότι περισσότερες από 50 χώρες έχουν απευθυνθεί προσφέροντας να μεταρρυθμίσουν τις εμπορικές τους πρακτικές με αντάλλαγμα τη μείωση των δασμών που έχουν ανακοινωθεί.
Η Ταϊβάν προσφέρθηκε να μηδενίσει όλους τους δασμούς στις εισαγωγές αμερικανικών αγαθών και να αρχίσει να επενδύει περισσότερα χρήματα στις ΗΠΑ. Το Βιετνάμ έχει επίσης προσφερθεί να μηδενίσει τους δασμούς του στις αμερικανικές εισαγωγές, αλλά ο σύμβουλος του Λευκού Οίκου για θέματα εμπορίου Πίτερ Ναβάρο απέρριψε την προσφορά λέγοντας ότι δεν είναι αρκετή για να κλείσει η επίμονη εμπορική ανισορροπία λόγω όλων των μη δασμολογικών «εξαπατήσεων» που συνεχίζονται.
Βέβαια, πολλοί οικονομολόγοι και παγκόσμιοι ηγέτες έχουν εξοργιστεί με την ωμή απλότητα των αμοιβαίων δασμών, οι οποίοι φαίνεται ότι υπολογίστηκαν παίρνοντας το εμπορικό ισοζύγιο αγαθών κάθε χώρας με τις ΗΠΑ, διαιρώντας το με τις εξαγωγές και στη συνέχεια διαιρώντας το δια δύο. Αρκετοί οικονομολόγοι έχουν επισημάνει ότι οι δασμοί δεν είναι «μεγιστοποιητικοί για την ευημερία» επειδή δημιουργούν νεκρές απώλειες και ότι η ρικαρδιανή εμπορική θεωρία λέει ότι η ευημερία θα μεγιστοποιηθεί αν κάθε οικονομία δεν έχει εμπόδια στο εμπόριο και ειδικεύεται σύμφωνα με το συγκριτικό πλεονέκτημα.
Το πρόβλημα με αυτό είναι ότι η ρικαρδιανή εμπορική θεωρία λέει επίσης ότι οι επίμονες εμπορικές ανισορροπίες δεν θα έπρεπε να συμβαίνουν (επειδή οι συναλλαγματικές ισοτιμίες θα έπρεπε να προσαρμόζονται για να τις αποτρέψουν) και υποθέτει ότι τόσο η εργασία όσο και το κεφάλαιο δεν είναι διεθνώς κινητά. Προφανώς, αυτό δεν ισχύει στον πραγματικό κόσμο, και η ιδιότητα του δολαρίου ΗΠΑ ως αποθεματικό νόμισμα το έχει κάνει να παραμένει υπερτιμημένο σε σχέση με τα ομοειδή του, δυσχεραίνοντας έτσι την ανταγωνιστικότητα του εμπορίου των ΗΠΑ. Δεν είναι τυχαίο ότι η τεχνητή υποτίμηση διαφόρων νομισμάτων έναντι του δολαρίου ΗΠΑ είναι ένα από τα σημαντικότερα παράπονα του Navarro και του Trump, οπότε παρακολουθήστε το USDCNY αυτή την εβδομάδα και τυχόν ανακοινώσεις της PBOC για μείωση του αντίστροφου επιτοκίου επαναφοράς.
Από τη σκοπιά των Αμερικανών, αυτό που συμβαίνει τώρα είναι ότι οι χώρες σε όλο τον κόσμο που ασκούσαν αθόρυβα μεγάλο προστατευτισμό όπου τους βόλευε, γίνονται ξαφνικά θνησιγενείς προσηλυτιστές στο ελεύθερο εμπόριο. Ο Άνταμ Σμιθ είναι και πάλι στη μόδα, αλλά δεδομένου ότι οι ΗΠΑ υιοθετούν αυτές τις προστατευτικές πολιτικές για να ξαναχτίσουν την παραγωγική τους βάση σε περίπτωση που χρειαστεί να ξανακάνουν έναν μεγάλο πόλεμο, οι πρόσφατοι προσηλυτιστές φαίνεται να ξεχνούν αυτό το μικρό διαμαντάκι του Σμιθ: «η άμυνα έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία από τη χλιδή».
Δεδομένης της επικαιρότητας, αυτός ο αναλυτής της χιλιετίας των χρηματοπιστωτικών αγορών αναρωτιέται ξαφνικά αν θα ήταν καλύτερα να μάθει να συγκολλάει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου