Γράφει ο
Παναγιώτης Νάστος
Σχης (ε.α)-Αναλυτής-Συγγραφέας-Μέλος ΕΛΙΣΜΕ
Αυτό είναι το δυνητικό ερώτημα στο οποίο
καλούμαστε να απαντήσουμε, αφού πάρα πολλά αναφορικά με την εξέλιξη των
ελληνοτουρκικών σχέσεων θα εξαρτηθούν από την απάντηση του.
Προκειμένου να απαντήσουμε στο συγκεκριμένο ερώτημα με
υψηλή πιθανότητα η εκτίμησή μας να αποτυπώνει αυτό που τελικά θα
πράξουν οι ΗΠΑ, θα επιχειρήσουμε να καταγράψουμε επιγραμματικά ορισμένες
«σταθερές» συνιστώσες των ΗΠΑ αναφορικά με τα συμφέροντα τους σε σχέση
με Ελλάδα και Τουρκία.
Η Ελλάδα και η Τουρκία ανήκουν στο ΝΑΤΟ
και συγκεκριμένα στη νοτιοανατολική του πτέρυγα. Οι ΗΠΑ επιθυμούν να
υπάρχει ηρεμία στις σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας , και να συνεχίσουν να ανήκουν και οι δύο χώρες στη σφαίρα επιρροής τους προκειμένου να εξυπηρετούνται τα συμφέροντά τους.
Οι ΗΠΑ θέλουν την Τουρκία στο ΝΑΤΟ και δεν επιθυμούν με τίποτε να την αφήσουν να πέσει στα χέρια της Ρωσίας. Συνεπώς οι ΗΠΑ είναι διατεθειμένες να πράξουν οτιδήποτε περνάει από το χέρι τους για
να κρατήσουν την Τουρκία στο άρμα τους. Παράλληλα η Τουρκία φιλοξενεί
στο έδαφός της τη βάση του Ιντσιρλίκ και το ραντάρ του Κιουρετσίκ. Και
οι δύο παραπάνω στρατιωτικές εγκαταστάσεις , έχουν πολύ μεγάλη σημασία για τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ τόσο όσο αφορά την διεξαγωγή αεροπορικών επιχειρήσεων τους στην περιοχή της Μ. Ανατολής , όσο και για την αντιπυραυλική προστασία των ευρωπαικων κρατών του ΝΑΤΟ.
Ο Erdogan γνωρίζει πολύ καλά ότι έχει απέναντί του το σύνολο σχεδόν του πολιτικοστρατιωτικού κατεστημένου των ΗΠΑ , εκτός από τον Πρόεδρο Trump, ο οποίος όπου σταθεί και όπου βρεθεί λέει ότι είναι καλός φίλος με τον τούρκο Πρόεδρο. Σημειωτέον ότι οι
αμερικανικές εκλογές πρόκειται να διεξαχθούν τον Νοέμβριο και παρόλο
που ο Trump χαίρει δημοφιλίας μεταξύ των αμερικανών ψηφοφόρων , τίποτε
δεν προδικάζει την άνετη επικράτησή του. Τα παραπάνω συνηγορούν υπέρ της
άποψης ότι το χρονικό διάστημα από τώρα μέχρι τις αμερικανικές εκλογές
,είναι κατάλληλο για τον Erdogan προκειμένου να προωθήσει τα επεκτατικά
του σχέδια.
Το τελευταίο χρονικό διάστημα οι σχέσεις
Ρωσίας-Τουρκίας είναι σε κρίση ,λόγω της προέλασης του Συριακού στρατού
για την απελευθέρωση της περιοχής του Ildib και της στρατιωτικής
εμπλοκής του με φιλότουρκους ισλαμιστές μισθοφόρους αλλά και με τις
ίδιες τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις. Από στρατιωτικής άποψης ο Συριακός
στρατός συνεχίζει την απελευθέρωση εδαφών της εν λόγω επαρχίας με την
υποστήριξη της ρωσικής πολεμικής αεροπορίας. Η τουρκική
πολεμική αεροπορία δεν έχει εμπλακεί ακόμη, αλλά οι τουρκικές ένοπλες
δυνάμεις έχουν προωθήσει μέσα στο συριακό έδαφος τουλάχιστον 3
Μηχανοκίνητες Ταξιαρχίες, δυνάμεις καταδρομών , πυροβολικού και μέσων
ηλεκτρονικού πολέμου (CORAL). Εκτιμώμενη δύναμη του τουρκικού στρατού
στον θύλακα του Ilbid ανέρχεται σε 12000 περίπου άνδρες. Σε αυτές αν
προσθέσουμε και τους 78000 περίπου φιλότουρκους ισλαμιστές μισθοφόρους,
θα μιλάμε για μία δύναμη περίπου 90000 ανδρών. Παράλληλα η Τουρκία
ζήτησε αντιαεροπορική βοήθεια από το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ , με την παροχή Α/Α
συστοιχιών PATRIOT προκειμένου να εγκατασταθούν οι τελευταίοι στα
σύνορα με την Συρία. Τα παραπάνω παραπέμπουν σε μία προσπάθεια από
πλευράς Τουρκίας επανασύνδεσης των τουρκοαμερικανικών σχέσεων , χωρίς
όμως η Άγκυρα να επιθυμεί να έρθει σε ρήξη με την Ρωσία. Είναι
χαρακτηριστική η δήλωση του τούρκου ΥΠΑΜ Ακάρ, σύμφωνα με τον οποίο οι ρωσικοί αντιαεροπορικοί πύραυλοι S-400 θα ενεργοποιηθούν σε κάθε περίπτωση.
Υπενθυμίζω ,και αυτό έχει εξόχως
ιδιαίτερη σημασία , ότι τον Μάρτιο εκπνέει η προθεσμία που οι ΗΠΑ έχουν
δώσει στην Τουρκία, προκειμένου να μην ενεργοποιήσουν οι τούρκοι τους
S-400, γιατί αλλιώς η Τουρκία θα αποβληθεί οριστικά από το πρόγραμμα των
F-35.
Η παραπάνω κίνηση της Τουρκίας να ζητήσει
την αποστολή PATRIOT από το ΝΑΤΟ και κυρίως από τις ΗΠΑ είναι καθαρά
πολιτική, με σκοπό αφενός να πιέσει τη Ρωσία προκειμένου αυτή να αλλάξει τη στάση της στη Συρία και το Ildb, αφετέρου να «κλείσει το μάτι » προς τις ΗΠΑ κυρίως και την ΕΕ –ΝΑΤΟ δευτερευόντως.
Από στρατιωτικής άποψης, αν υποθέσουμε
ότι η Τουρκία προτίθεται να χρησιμοποιήσει τους PATRIOT και την πολεμική
της αεροπορία σε βάρος της Ρωσικής πολεμικής αεροπορίας στη Συρία, τότε
εκτιμώ ότι αυτό θα οδηγήσει σε ευθεία στρατιωτική αντιπαράθεση μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας , το οποίο φυσικά δεν συμφέρει καθόλου την Τουρκία, και γιαυτό δεν θα γίνει, αφού οι τούρκοι δεν επιθυμούν να αυτοκτονήσουν.
Προσωπικά η
Τουρκία εκτιμώ ότι προσπαθεί μέσω της στροφής της προς τις ΗΠΑ ,να
εκμαιεύσει χρονική παράταση προκειμένου να μην αποβληθεί τον Μάρτιο,
οπότε και λήγει η προθεσμία από το πρόγραμμα των F-35.
Αναφορικά δε με τη Συρία , η συσσώρευση τόσον τουρκικών και φιλοτουρκικών δυνάμεων
στο θύλακα του Ilbid , δείχνει ότι η Τουρκία δεν θα κάνει πίσω και θα
προσπαθήσει να επιβάλλει δια της φυσικής της παρουσίας, τον έλεγχο των
περιοχών που κατέχει, αφού τυχόν συνέχιση της προέλασης του Συριακού
στρατού θα ήταν πολύ αιματηρή και χρονοβόρα για αυτόν, ακόμη και με την
υποστήριξη της ρωσικής πολεμικής αεροπορίας. Έτσι η Τουρκία προσδοκά
αφενός να βελτιώσει τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ κρατώντας παράλληλα
ανοικτή την πόρτα για απόκτηση των F-35 στο μέλλον, αφετέρου να μην
έρθει σε στρατιωτική αντιπαράθεση με την Ρωσία, κρατώντας για λογαριασμό
της Συριακά εδάφη σε Ilbid αλλά και στο Afrin , ανατρέποντας με αυτό
τον τρόπο τη Συνθήκη της Λωζάνης, αναφορικά με τη Συρία.
Τελειώνοντας αναφορικά με την Τουρκία, θα λέγαμε ότι η υιοθέτηση του δόγματος της Γαλάζιας Πατρίδας και
του Μυστικού όρκου από το σύνολο σχεδόν του τουρκικού πολιτικού κόσμου
,παραπέμπουν σε μελλοντικές επεκτατικές κινήσεις της Τουρκίας σε
θαλάσσιους χώρους πρωτίστως της Ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου. Οι
κινήσεις αυτές από πλευράς Τουρκίας δεν θα έχουν ευκαιριακό χαρακτήρα όπως
νομίζουν πολλοί στην Ελλάδα, ούτε θα σταματήσουν με ένα συνυποσχετικό ή
παραπομπή στη Χάγη, αλλά θα συνεχιστούν ραγδαία και με ολοένα
αυξανόμενη ένταση. Η κατακόρυφη άλλωστε αύξηση των στρατιωτικών δαπανών
της Τουρκίας καθώς επίσης και της παραγωγικότητας της τουρκικής πολεμικής βιομηχανίας είναι βασικότατατοι και καταλυτικοί δείκτες των τουρκικών προθέσεων.
Απέναντι στους τουρκικούς επεκτατισμούς βρίσκονται πρωτίστως η Ελλάδα και η Κύπρος.
Αναφορικά με τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις θα λέγαμε ότι διανύουν μία golden period , και οι ΗΠΑ την τελευταία διετία έχουν αναβαθμίσει κατακόρυφα τη στρατιωτική τους παρουσία στην Ελλάδα (Σούδα, Λάρισα, Βόλος, Αλεξανδρούπολη), ενώ παράλληλα διεξάγουν πολλές μεσαίας κλίμακας στρατιωτικές ασκήσεις με τις Ένοπλες δυνάμεις μας.
Επίσης στα ναυπηγεία της Σύρου
δραστηριοποιείται αμερικανική εταιρεία, ενώ στην Δυτική Κρήτη έχει
εκχωρηθεί για έρευνα υδρογονανθράκων, θαλάσσιο
οικόπεδο στον αμερικανικό πετρελαικό κολοσσό της Exon Mobil. Οι ΗΠΑ σε
πολιτικό επίπεδο δια στόματος του ΥΠΕΞ τους , τάσσονται υπέρ της
ασφάλειας και εδαφικής ακεραιότητας της Ελλάδας, ενώ ο αμερικανός
Πρέσβης στη χώρα μας αναγνωρίζει το δικαίωμα της ΑΟΖ και της
υφαλοκρηπίδας στα ελληνικά νησιά, όπως ακριβώς προβλέπει το Διεθνές
Δίκαιο, αντιτιθέμενος ουσιαστικά στο παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Τα παραπάνω θα αποτελούσαν σημαντικότατα εχέγγυα ασφαλείας για τη χώρα μας από τις ΗΠΑ, αν δεν υπήρχαν πρωτίστως ο
πάντα αστάθμητος και φιλοερντογανικός παράγοντας που ακούει στο όνομα
Trump και δευτερευόντως η ολοένα αυξανόμενη τουρκική επιθετικότητα
παντού, σε Συρία, Λιβύη, Κύπρο, Αιγαίο. Η Τουρκία μάλιστα δεν διστάζει
πλέον ανοιχτά να αντιπαραβάλλεται στη βούληση των ΗΠΑ , Ρωσίας , ΕΕ.
Η Τουρκία δηλώνει σε όλους τους τόνους
ότι είναι διατεθειμένη να στείλει γεωτρύπανο στην ελληνική ΑΟΖ συνοδεία
πολεμικών πλοίων, προκαλώντας με αυτό τον τρόπο την ελληνική αντίδραση,
ενώ στην παρούσα φάση βρίσκονται σε εξέλιξη τα ΜΟΕ μεταξύ ελληνοτουρκικών επιτροπών, χωρίς όμως να εκτιμώ ότι μπορούν να δώσουν κάτι. Επίσης το μείζον του ελληνικού πολιτικού συστήματος επικουρούμενο από τα media , επιχειρεί να πείσει στην
Ελλάδα την εσωτερική κοινή γνώμη ,για την αναγκαιότητα της παραπομπής
των θεμάτων της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ στο Διεθνές Δικαστήριο της
Χάγης, έχοντας όμως απέναντι την Τουρκία η οποία θέτει επιπλέον των δύο
ανωτέρω θεμάτων και θέματα εθνικής μας κυριαρχίας-γκρίζες ζώνες, εύρος
ΕΕΧ, casus belli για τυχόν επέκταση των ΧΥ από 6 νμ σε 12 νμ σύμφωνα με
το Διεθνές Δίκαιο ,FIR, περιοχές έρευνας και διάσωσης. Τέλος οι
καθημερινές αερομαχίες στο Αιγαίο , οι υπερπτήσεις άνωθεν ελληνικών
κατοικημένων και ακατοίκητων νησιών είναι πλέον καθημερινότητα,
αυξάνοντας τον κίνδυνο θερμού επεισοδίου.
Η Ελλάδα οφείλει και πρέπει να προβεί ΑΜΕΣΟΤΑΤΑ μαζί με τουλάχιστον άλλες δύο, ή εάν είναι δυνατόν με όλες τις παρακάτω χώρες, όπως Γαλλία, Ισραήλ, Αίγυπτο, Ιταλία,Κύπρο στη δημιουργία TASK FORCE με έδρα την Κρήτη. Η εν λόγω στρατιωτική
δύναμη να διαθέτει Διοίκηση-Επιτελείο -μαχητικά αεροσκάφη-πολεμικά
πλοία και ειδικές δυνάμεις προερχόμενες από τις παραπάνω χώρες , οι
οποίες να περιπολούν μεταξύ Κύπρου-Κρήτης-Καστελορίζου , αποτρέποντας
οποιαδήποτε αυθαίρετη τουρκική ενέργεια στην υπόψη περιοχή εγγυόμενες
την ασφάλεια του μελλοντικού EAST MED. Αν το παραπάνω υλοποιηθεί η
Τουρκία θα βρεθεί στην πράξη απέναντι σε αυτές τις χώρες και το
πιθανότερο είναι να μην προβεί σε αυθαιρεσίες. Αν όμως η χώρα μας δεν
προβεί στην παραπάνω ενέργεια εκτιμώ ότι είναι πάρα πολύ πιθανό οι
εξελίξεις να είναι οι ακόλουθες:
Οι ΗΠΑ είναι πάρα πολύ πιθανόν να
ενθαρρύνουν την Τουρκία να εισαχθεί στον EAST MED.Η Ελλάδα θα
συνηγορήσει υπέρ αυτής, με γνώμονα πάντα το σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου
από την Τουρκία . Η Τουρκία τότε εκτιμώ ότι θα θέσει διαφορετικούς
όρους από αυτούς που επιτάσσει το Διεθνές Δίκαιο ,«κουρεύοντας» μέρος
της ελληνικής ΑΟΖ στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Καστελορίζου-Κρήτης,
εξαφανίζοντας παντελώς της ΑΟΖ του Καστελορίζου επιμένοντας έτσι εν μέρει στο τουρκολιβυκό μνημόνιο, διαφοροποιώντας το ελάχιστα. Η Ελλάδα θεωρώ
πολύ πιθανό να πιεστεί από τις ΗΠΑ κυρίως και δευτερευόντως από το ΝΑΤΟ
να ενδώσει στις τουρκικές απαιτήσεις. Παράλληλα και προκειμένου να
γίνει πειστικότερη και πιεστικότερη η
Τουρκία θεωρώ πολύ πιθανό να δώσει εντολή απόπλου σε γεωτρύπανό της
συνοδεία πολεμικών πλοίων της. Η χώρα μας θα προσπαθήσει πολιτικά και
διπλωματικά αρχικά να αποτρέψει την κίνηση αυτή των τουρκικών πλοίων .
Εάν δεν το πετύχει, κάτι το οποίο θεωρώ ως και το πιθανότερο να
επισυμβεί, τότε σε δεύτερο χρόνο μάλλον θα επιχειρήσει να παρεμποδίσει
την θαλάσσια κίνηση του τουρκικού γεωτρύπανου προς την ελληνική ΑΟΖ,
ακόμη και να του προκαλέσει βλάβη στους μηχανισμούς του. Εάν και τα
παραπάνω δεν πετύχουν να αποτρέψουν την κίνηση των τουρκικών πλοίων στην
ΑΟΖ μας τότε σε τρίτο χρόνο θα ληφθούν στρατιωτικά μέτρα από πλευράς
Ελλάδας στην περιοχή.
Επισημαίνω ότι είτε μεταξύ πρώτου και δεύτερου χρόνου , είτε μεταξύ δεύτερου και τρίτου χρόνου όπως ανέφερα παραπάνω, υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη πιθανότητα η Τουρκία ταυτόχρονα
να προκαλέσει πολλά μικρά θερμά επεισόδια κατά μήκος του Αιγαίου ,στα
οποία θα εμπεριέχονται το σύνολο σχεδόν των τουρκικών διεκδικήσεων σε
βάρος της χώρας μας και εξηγώ περαιτέρω ότι τα προαναφερθέντα θερμά επεισόδια μπορεί να είναι κάποια από τα παρακάτω:
Ταυτόχρονη σχεδόν κατάληψη ελληνικών
βραχονησίδων, κατάρριψη ελληνικού μαχητικού αεροσκάφους, προβοκατόρικες
ενέργειες σε Θράκη, Ρόδο, Κώ, έρευνα και διάσωση μεταναστών σε θαλάσσια
περιοχή πολύ κοντά σε ελληνικό νησί κλπ
Η αντίδρασή μας θα πρέπει να είναι
άμεση και αυτοματοποιημένη έχοντας επεξεργαστεί από τώρα αυτά τα
ενδεχόμενα , αφού εκτιμώ ότι ΗΠΑ και ΕΕ θα συστήσουν εγκράτεια και το
πιθανότερο να θελήσουν να μας την επιβάλλουν ,οδηγώντας μας έτσι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία ,από μειονεκτική θέση για το σύνολο των θεμάτων –διεκδικήσεων σε βάρος μας που η Τουρκία θέτει στο τραπέζι, εξισώνοντας θήτη και θύμα. Κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με Εθνική καταστροφή και μάλιστα χωρίς η Τουρκία να πολεμήσει .
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου