Παρασκευή 22 Μαΐου 2015

Πόλεμος, Ειρήνη ή Συμφωνία στην πΓΔΜ και τα Βαλκάνια; Τα Πιθανά Σενάρια.

Γράφει ο Χρήστος Βαλκάνιος
Έντονη παραμένει η ανησυχία ότι οι παράλληλες διαδηλώσεις που πραγματοποιούν υποστηρικτές της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης στα Σκόπια οδηγούν τη χώρα σε ακόμη βαθύτερη πολιτική κρίση, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε περιφερειακή αποσταθεροποίηση, με εμπλοκή του αλβανικού παράγοντα. Η στάση της Ελλάδας όσον αφορά την ευρωπαϊκή στασιμότητα της πΓΔΜ, έχει καταγραφεί, χωρίς ωστόσο να λαμβάνει αξιολογική θέση, όμως οι πιέσεις συνεχίζονται πόλεμος ειρήνη ή συμφωνία στη πγδμ και τα βαλκάνιαπαρασκηνιακά. Προβάλλονται επίσης προειδοποιήσεις αναλυτών για νέο Μαϊντάν όπως αναφέρθηκε και σε πρόσφατο άρθρο στο pendapostagma ή και επανάληψη του ουκρανικού δράματος στα Σκόπια, με παρέμβαση της Δύσης,  όπως και εκτιμήσεις περί της εξέλιξης της κατάστασης στην πΓΔΜ.

Έναντι των τελευταίων εξελίξεων οι Βρυξέλλες και η Ουάσιγκτον, επισημαίνουν ότι, η μακρά στασιμότητα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης της πΓΔΜ επηρεάζει και τη σταθερότητα της και με διακριτικά σχόλια υπέδειξαν ότι η Ελλάδα δεν επιτρέπει την πρόοδο της διαδικασίας αυτής, ασκώντας έτσι έντονες πιέσεις. Εντούτοις φαίνεται ότι οι Βρυξέλλες αποφάσισαν παράλληλα αντί να πιέζουν μόνο την Ελλάδα, να πιέσουν πλέον τις αλλαγές στα Σκόπια, με τους ΥΠΕΞ της Αυστρίας και της Σλοβακίας να προειδοποιούν ότι ενδέχεται να αποσυρθεί η σύσταση της Κομισιόν για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τα Σκόπια. Εμμέσως πλην σαφώς στις αλλαγές υπονοείται και η στάση τους στο θέμα της ονομασίας. Είναι μια εξέλιξη που δίνει μια ανάσα στην Ελλάδα και χρόνο να μπορέσει να διαχειριστεί καλύτερα το σύνολο των σύνθετων προβλημάτων που αντιμετωπίζει τόσο σε πολιτικό , οικονομικό τομέα αλλά και εθνικής Ασφάλειας. Σε ότι αφορά την Ουάσιγκτον, το ΥΠΕΞ των ΗΠΑ κάλεσε την κυβέρνηση των Σκοπίων να απαντήσει στις κατηγορίες για παράνομες ενέργειες των στελεχών της, που προκύπτουν από τις υποκλοπές τηλεφωνικών τους συνομιλιών.
Στην Πρίστινα διχασμό ως προς το θέμα της πΓΔΜ προκάλεσε η πληροφορία ότι μυστικές υπηρεσίες είχαν προειδοποιήσει για την ύπαρξη τρομοκρατικής ομάδας που σχεδίαζε επιθέσεις και πως είχαν ενημερωθεί σχετικά ορισμένοι αξιωματούχοι, όπως η Πρόεδρος Γιαχγιάγκα και ο Π/Θ Μουσταφά, όχι όμως και ο ΥΠΕΞ Σκεντέρ Χισένι, ο οποίος το ομολόγησε στη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής επιτροπής ασφαλείας. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα γιατί η Πρίστινα ενώ μπορούσε να έχει αποτρέψει την επίθεση στο Κουμάνοβο, εάν δεν είχε αγνοήσει την έκθεση των μυστικών υπηρεσιών της, δεν το έπραξε. Σαφώς δεν το έπραξαν κάτω από σαφείς οδηγίες, που προφανώς δεν είναι αυτές του Γκρουέβσκυ.
Μήπως όμως οι φιλοκυβερνητικές και αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στα Σκόπια επιστρέφουν την περιοχή μας στη δεκαετία του 1990 ή προαναγγέλλουν ένα νέο Μαϊντάν; Ομοιότητες ενδεχομένως να υπάρχουν με τις διαδηλώσεις κατά του Σλομπόνταν Μιλόσεβιτς στη Σερβία το 1996, ακόμη και το σύνθημά τους είναι ίδιο: ‘Δεν υποχωρούμε, δεν παραδινόμαστε’.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις δύο αναλυτών, του πρώην Πρέσβη της Σερβίας στην Άγκυρα, Ντούσαν Σπασόγεβιτς και του πολιτικού αναλυτή Ντράγκομιρ Αντζέλκοβιτς, δεν συμφωνούν ότι υπάρχουν πολλές ομοιότητες. Ο κ. Σπασόγεβιτς αναφέρει ότι οι εξελίξεις στην πΓΔΜ του θυμίζουν περισσότερο την υπόθεση των υποκλοπών του τότε Π/Θ Ερντογάν στην Τουρκία και τονίζει ότι οι ομοιότητες με την ανατροπή Μιλόσεβιτς περιορίζονται στον τρόπο με τον οποίο επιχειρείται η ανατροπή, ωστόσο υπάρχουν πολλές διαφορές σε σχέση με τη Σερβία το 1996 και κατ’ αρχάς το γεγονός ότι συγκεκριμένη αφορμή για τις διαδηλώσεις στο Βελιγράδι ήταν εκλογική νοθεία, όπως και το γεγονός ότι στη Σερβία δεν υπήρξε το διεθνοτικό στοιχείο, το οποίο είναι πολύ έντονο σήμερα στην πΓΔΜ, αλλά και το γεγονός ότι η εμπλοκή του διεθνούς παράγοντα στα Σκόπια είναι πολύ εμφανής, ενώ μέχρι και το 1996 ο Μιλόσεβιτς είχε τη στήριξη της διεθνούς κοινότητας, εκτιμάτο ως κρίσιμος παράγοντας της ειρήνης στα Βαλκάνια και για το λόγο αυτό η Δύση αγνόησε τις διαδηλώσεις στο Βελιγράδι.
Ο κ. Αντζέλκοβιτς, από την πλευρά του, τονίζει ότι τα Σκόπια αδιαμφισβήτητα θυμίζουν το Κίεβο, καθώς η Δύση βρίσκεται πίσω από τις προσπάθειες ανατροπής της κυβέρνησης Γκρούεβσκι. Η Μόσχα έχει πολύ μικρότερη δυνατότητα να βοηθήσει απ’ ότι έχουν οι ΗΠΑ να πιέσουν. Προσθέτει δε ότι το μόνο τους πρόβλημα είναι το γεγονός ότι η δημοφιλία του  Γκρούεβσκι είναι πολύ μεγαλύτερη από εκείνη του Μιλόσεβιτς το 1996 και του Γιανούκοβιτς στην Ουκρανία και επιπλέον το γεγονός ότι ο Γκρούεβσκι είναι πολύ ικανός πολιτικός.
Πόλεμος, ειρήνη ή συμφωνία, αυτά τα τρία είναι τα πιθανά σενάρια διευθέτησης της πολιτικής κρίσης στην πΓΔΜ. Σύμφωνα με το pentapostagma.gr, η παρούσα κρίση είναι μάχη για εξουσία, όμως, σε περίπτωση περαιτέρω κλιμάκωσής της, θα μπορούσε να αποτελέσει ευκαιρία για τους Αλβανούς να την μετατρέψουν σε διεθνοτική και να διεκδικήσουν ομοσπονδία ως βήμα προς την επίτευξη άλλων στόχων. Η καλύτερη δυνατή λύση θα ήταν μέσω των θεσμών του συστήματος, μέσω εκλογών και όχι στους δρόμους. Γενικά πρέπει να είμαστε ανήσυχοι, διότι βλέπουμε ότι υπάρχει εμπλοκή έξωθεν και ότι τα πράγματα δεν είναι ξεκάθαρα. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι η ΕΕ δεν επιθυμεί ένα νέο Μαϊντάν, όμως η ΕΕ θα υποστεί τις επιπτώσεις του παιχνιδιού το οποίο παρακολουθεί να παίζεται και στο οποίο συμμετέχει, επιπτώσεις τις οποίες είναι βέβαιο ότι θα υποστούμε πρώτα εμείς οι Έλληνες στην περιοχή, ενώ σίγουρα δεν θα τις επωμιστούν η Ουάσιγκτον και η Μόσχα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου