Ο ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν ασθενεί. Η χώρα
αρχίζει να ετοιμάζεται για τη διαδοχή. Οι προσπάθειες της Τεχεράνης να
δείξει ότι όλα βαίνουν καλώς δεν πείθει. Αντίθετα σε μια ιδιαίτερα
κρίσιμη, γεωπολιτικά στιγμή για τη χώρα φαίνεται πως θα υπάρξει κενό
εξουσίας στο Ιράν.
ΠΗΓΗ: STRATFOR
ΑΠΟΔΟΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: Παντελής Καρύκας
Η εκλογή του συντηρητικού ρεαλιστή Χασάν Ρουχανί στις προεδρικές εκλογές του 2013, οδήγησαν το Ιράν σε ένα πρόγραμμα πολιτικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες όμως αντιμετώπισαν τη λυσσαλέα αντίδραση των ακραίων συντηρητικών του ιερατικού, πολιτικού και στρατιωτικού κατεστημένου.
Το σημαντικότερο σημείο τριβής μεταξύ του νέου προέδρου και των αντιπάλων του ήταν η διαδικασία διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ, σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Η διαδικασία αυτή συνεχίζεται με χρονικό ορίζοντα κατάληξης τον Νοέμβριο του 2014.
Η Τεχεράνη πάντως εξακολουθεί να αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό την όλη διαδικασία, προετοιμάζοντας την κοινή γνώμη της χώρας για μια ενδεχόμενη αποτυχία. Ο σκεπτικισμός των Ιρανών πηγάζει από το γεγονός, ότι το καλύτερο που μπορούν να επιτύχουν, είναι να επιτραπεί στο Ιράν να συνεχίσει το πυρηνικό του πρόγραμμα για καθαρά ειρηνικούς σκοπούς.
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά για τον Ρουχανί, έρχονται τώρα οι Αμερικανοί να υποστηρίξουν τους αντικαθεστωτικούς, «μετριοπαθείς» αντάρτες στην Συρία, οι οποίοι πολεμούν μεν κατά του Ισλαμικού Κράτους, αλλά πολεμούν και κατά του συμμάχου του Ιράν, Άσαντ. Τα αμερικανικά και τα ιρανικά συμφέροντα συγκρούονται στην Συρία, αν και ταυτίζονται στο Ιράκ.
Στη Συρία, οι ΗΠΑ θεωρούν σκόπιμο να στηριχτούν σε δρώντες που βρίσκονται απέναντι στο Ιράν και να εξακολουθούν να επιδιώκουν την έξωση Άσαντ από την εξουσία. Με τον τρόπο αυτό όμως ό,τι κερδήθηκε στις διμερείς σχέσεις, τελευταία, εξανεμίζεται άδοξα και η ένταση επανέρχεται. Η επιδείνωση της υγείας του Χαμενεΐ δεν βοηθά το Ιράν, το οποίο ήδη αναζητά τον διάδοχο του θρησκευτικού του ηγέτη.
Ο τρόπος με τον οποίοι οι Ιρανοί μεταδίδουν τις σχετικές με την κατάσταση της υγείας του Χαμενεΐ ειδήσεις, αποδεικνύει ότι η Τεχεράνη προσπαθεί φιλότιμα να πείσει ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, αλλά προετοιμάζει παράλληλα, ψυχολογικά, την ιρανική κοινή γνώμη για την αναπόφευκτη αλλαγή. Οι Αμερικανοί γνώριζαν ήδη από το 2010, ότι ο Χαμενεΐ ήταν σοβαρά άρρωστος υποφέροντας από καρκίνο σε τελικό στάδιο και ότι ο ίδιος είχε αρχίσει να προωθεί τις διαδικασίες αντικατάστασής του.
Παρόλα αυτά, η διαδοχή Χαμενεΐ αναμένεται να προκαλέσει συγκρούσεις ανάμεσα στις ηγετικές ομάδες εξουσίας στο Ιράν και κυρίως στους μεταρρυθμιστές και τους ακραίους συντηρητικούς. Οι ακραίοι συντηρητικοί σίγουρα θα προωθήσουν υποψήφιο που θα αντιτίθεται στον πρόεδρο Ρουχανί, καθώς θεωρούν ότι ο Χαμενεΐ επέτρεψε μεγάλη ελευθερία κινήσεων στον Ρουχανί. Ο Ρουχανί από την πλευρά του γνωρίζει ότι αν οι αντίπαλοί του επιτύχουν, όλη η πολιτική του θα υπονομευτεί ανεπανόρθωτα.
Το στρατιωτικό σκέλος της ηγετικής ομάδας του Ιράν, το σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης, χωρίς αμφιβολία αναμένεται να αναμιχθεί έντονα στο παιχνίδι της διαδοχής. Το ίδιο θα πράξει και το ιρανικό ιερατείο, το ανώτατο συμβούλιο του οποίου, άλλωστε, θα επιλέξει, θεωρητικά, τον διάδοχο του Χαμενεΐ.
Πιθανός διάδοχος του Χαμενεΐ θεωρείται ο Μαχμούτ Χασεμί Σαχρουντί, ένας κληρικός από το περιβάλλον Χαμενεΐ, με μετριοπαθείς απόψεις. Άλλος υποψήφιος είναι ο Χασάν Χομεϊνί, ο εγγονός του Αγιατολάχ Χομεϊνί. Και αυτός βρίσκεται κοντά στον πρόεδρο Ρουχανί. Οι Φρουροί της Επανάστασης προωθούν τον Μοχάμετ Σαντέγκ Λαριτζανί.
Το βασικό πρόβλημα της διαδοχής είναι η μικρή διαθεσιμότητα κατάλληλων υποψηφίων, καθώς οι περισσότεροι κληρικοί δεν διαθέτουν πολιτικές ικανότητες, αν και καλούνται να διαδραματίσουν και πολιτικό ρόλο. Αυτοί που έχουν πολιτικές ικανότητες, δεν διαθέτουν τα απαραίτητα θρησκευτικά διαπιστευτήρια.
ΠΗΓΗ: STRATFOR
ΑΠΟΔΟΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: Παντελής Καρύκας
Η εκλογή του συντηρητικού ρεαλιστή Χασάν Ρουχανί στις προεδρικές εκλογές του 2013, οδήγησαν το Ιράν σε ένα πρόγραμμα πολιτικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες όμως αντιμετώπισαν τη λυσσαλέα αντίδραση των ακραίων συντηρητικών του ιερατικού, πολιτικού και στρατιωτικού κατεστημένου.
Το σημαντικότερο σημείο τριβής μεταξύ του νέου προέδρου και των αντιπάλων του ήταν η διαδικασία διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ, σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Η διαδικασία αυτή συνεχίζεται με χρονικό ορίζοντα κατάληξης τον Νοέμβριο του 2014.
Η Τεχεράνη πάντως εξακολουθεί να αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό την όλη διαδικασία, προετοιμάζοντας την κοινή γνώμη της χώρας για μια ενδεχόμενη αποτυχία. Ο σκεπτικισμός των Ιρανών πηγάζει από το γεγονός, ότι το καλύτερο που μπορούν να επιτύχουν, είναι να επιτραπεί στο Ιράν να συνεχίσει το πυρηνικό του πρόγραμμα για καθαρά ειρηνικούς σκοπούς.
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά για τον Ρουχανί, έρχονται τώρα οι Αμερικανοί να υποστηρίξουν τους αντικαθεστωτικούς, «μετριοπαθείς» αντάρτες στην Συρία, οι οποίοι πολεμούν μεν κατά του Ισλαμικού Κράτους, αλλά πολεμούν και κατά του συμμάχου του Ιράν, Άσαντ. Τα αμερικανικά και τα ιρανικά συμφέροντα συγκρούονται στην Συρία, αν και ταυτίζονται στο Ιράκ.
Στη Συρία, οι ΗΠΑ θεωρούν σκόπιμο να στηριχτούν σε δρώντες που βρίσκονται απέναντι στο Ιράν και να εξακολουθούν να επιδιώκουν την έξωση Άσαντ από την εξουσία. Με τον τρόπο αυτό όμως ό,τι κερδήθηκε στις διμερείς σχέσεις, τελευταία, εξανεμίζεται άδοξα και η ένταση επανέρχεται. Η επιδείνωση της υγείας του Χαμενεΐ δεν βοηθά το Ιράν, το οποίο ήδη αναζητά τον διάδοχο του θρησκευτικού του ηγέτη.
Ο τρόπος με τον οποίοι οι Ιρανοί μεταδίδουν τις σχετικές με την κατάσταση της υγείας του Χαμενεΐ ειδήσεις, αποδεικνύει ότι η Τεχεράνη προσπαθεί φιλότιμα να πείσει ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, αλλά προετοιμάζει παράλληλα, ψυχολογικά, την ιρανική κοινή γνώμη για την αναπόφευκτη αλλαγή. Οι Αμερικανοί γνώριζαν ήδη από το 2010, ότι ο Χαμενεΐ ήταν σοβαρά άρρωστος υποφέροντας από καρκίνο σε τελικό στάδιο και ότι ο ίδιος είχε αρχίσει να προωθεί τις διαδικασίες αντικατάστασής του.
Παρόλα αυτά, η διαδοχή Χαμενεΐ αναμένεται να προκαλέσει συγκρούσεις ανάμεσα στις ηγετικές ομάδες εξουσίας στο Ιράν και κυρίως στους μεταρρυθμιστές και τους ακραίους συντηρητικούς. Οι ακραίοι συντηρητικοί σίγουρα θα προωθήσουν υποψήφιο που θα αντιτίθεται στον πρόεδρο Ρουχανί, καθώς θεωρούν ότι ο Χαμενεΐ επέτρεψε μεγάλη ελευθερία κινήσεων στον Ρουχανί. Ο Ρουχανί από την πλευρά του γνωρίζει ότι αν οι αντίπαλοί του επιτύχουν, όλη η πολιτική του θα υπονομευτεί ανεπανόρθωτα.
Το στρατιωτικό σκέλος της ηγετικής ομάδας του Ιράν, το σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης, χωρίς αμφιβολία αναμένεται να αναμιχθεί έντονα στο παιχνίδι της διαδοχής. Το ίδιο θα πράξει και το ιρανικό ιερατείο, το ανώτατο συμβούλιο του οποίου, άλλωστε, θα επιλέξει, θεωρητικά, τον διάδοχο του Χαμενεΐ.
Πιθανός διάδοχος του Χαμενεΐ θεωρείται ο Μαχμούτ Χασεμί Σαχρουντί, ένας κληρικός από το περιβάλλον Χαμενεΐ, με μετριοπαθείς απόψεις. Άλλος υποψήφιος είναι ο Χασάν Χομεϊνί, ο εγγονός του Αγιατολάχ Χομεϊνί. Και αυτός βρίσκεται κοντά στον πρόεδρο Ρουχανί. Οι Φρουροί της Επανάστασης προωθούν τον Μοχάμετ Σαντέγκ Λαριτζανί.Το βασικό πρόβλημα της διαδοχής είναι η μικρή διαθεσιμότητα κατάλληλων υποψηφίων, καθώς οι περισσότεροι κληρικοί δεν διαθέτουν πολιτικές ικανότητες, αν και καλούνται να διαδραματίσουν και πολιτικό ρόλο. Αυτοί που έχουν πολιτικές ικανότητες, δεν διαθέτουν τα απαραίτητα θρησκευτικά διαπιστευτήρια.
Ο
ίδιος ο Χαμενεΐ ήταν ένας χαμηλόβαθμος κληρικός που αναδείχτηκε στο
ύπατο θρησκευτικό αξίωμα, έχοντας ισλαμική παιδεία, αλλά και πολιτικές
ικανότητες. Κανείς από τους υποψήφιους διαδόχους του δεν πληροί αμφότερα
τα κριτήρια, αν και θα πρέπει να διαχειριστεί σοβαρά εσωτερικά και
εξωτερικά θέματα. http://www.defence-point.gr/news/?p=111691
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου