Το Ιράν και η Ρωσία (;) τους πήρε το RQ-170… ιδού το RQ-180!!!

Τεράστια αίσθηση παγκόσμια είχε προκληθεί, όταν οι Ιρανοί, με ενδεχόμενη βοήθεια από τη Ρωσία, είχαν κατορθώσει να εξουδετερώσουν τους Αμερικανούς χειριστές ενός RQ-170 Sentinel που επιχειρούσε στο Αφγανιστάν, το οποίο… κατά δήλωση, είτε είχε… χάσει το δρόμο του και βρέθηκε εντός ιρανικού εναέριου χώρου είτε πετούσε οριακά και να το προσγειώσουν στην Ισλαμική Δημοκρατία.

Με τη συνεργασία του Ινστιτούτου Αναλύσεων Ασφάλειασ και Άμυνας (IAAA-ISDA)

Οι Αμερικανοί δεν έκατσαν με τα χέρια σταυρωμένα, αφού φαίνεται ότι ήδη εργάζονταν για την επόμενη γενιά των UAV του τύπου, με τα πρώτα αποτελέσματα να έχουν αρχίσει να διαρρέουν. Ταυτόχρονα, η ονομασία του νέου τεχνολογικού θαύματος των αποκαλούμενων ως «μαύρων» προγραμμάτων της αμερικανικής αμυντικής βιομηχανίας, RQ-180, εμπεριέχει και έναν ισχυρό συμβολισμό και μήνυμα, που κατευθύνεται προς κάθε ενδιαφερόμενο, ότι πάντα θα βρίσκονται ένα βήμα μπροστά…



Την ύπαρξη λοιπόν ενός απόρρητου νέου μη επανδρωμένου αεροχήματος της Αεροπορίας των ΗΠΑ με την ονομασία RQ-180, αποκάλυψε η γνωστή… στους παροικούντες, εβδομαδιαία αμερικανική αεροδιαστημική επιθεώρηση «Aviation Week & Space Technology» (AW&ST) στο τεύχος της 9ης Δεκεμβρίου 2013.

Μάλιστα το εξώφυλλο του συγκεκριμένου τεύχους κοσμεί καλλιτεχνική απεικόνιση του RQ-180 που δημιουργήθηκε από τους σχεδιαστές του AW&ST. Η χρηματοδότηση του προγράμματος ανάπτυξης του RQ-180 έγινε από τον απόρρητο (μαύρο) προϋπολογισμό της Αεροπορίας των ΗΠΑ και η σχετική σύμβαση ανατέθηκε το 2008 στη Northrop Grumman μετά από διαγωνιστική διαδικασία στην οποία συμμετείχαν οι Boeing και Lockheed Martin.

Εικάζεται δε, ότι η χωρίς προφανή εξήγηση αύξηση του ανεκτέλεστου έργου κατά 2 δις δολάρια που κατεγράφη στον ισολογισμό της Northrop Grumman για το 2008 οφείλεται ακριβώς στην ανάθεση της συγκεκριμένης απόρρητης σύμβασης.

Ως πρόσθετο ενισχυτικό στοιχείο της ύπαρξης και εξέλιξης του προγράμματος ανάπτυξης του RQ-180 το AW&ST αναφέρει την εύκολα διακρινόμενη από διατιθέμενες στο ευρύ κοινό δορυφορικές φωτογραφίες, κατασκευή επιπλέον καταφυγίων και υπόστεγων, ικανών να φιλοξενήσουν αεροσκάφη με εκπέτασμα πτερύγων μεγαλύτερο από 130 πόδια (40 μέτρα), στις εγκαταστάσεις της Northrop Grumman στο Palmdale της Καλιφόρνια αλλά και της Αεροπορίας των ΗΠΑ στην περίφημη περιοχή 51 (Area 51) στο Groom Lake της Νεβάδα.

Πάντως, τόσο η Αεροπορία των ΗΠΑ όσο και η Northrop Grumman που κλήθηκαν από το AW&ST να σχολιάσουν το δημοσίευμα και το αναφερόμενο σε αυτό πρόγραμμα δεν δέχθηκαν να κάνουν οποιοδήποτε σχόλιο.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ήδη το μεγάλου μεγέθους αερόχημα εκτελεί πρόγραμμα δοκιμαστικών πτήσεων επιδεικνύοντας υψηλές επιδόσεις και αποδεικνύοντας στην πράξη τον πολύ ικανοποιητικό συνδυασμό τεχνολογιών χαμηλής παρατηρησιμότητας (stealth) και αεροδυναμικών χαρακτηριστικών. Ας σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα η ενσωμάτωση τεχνολογιών χαμηλής παρατηρησιμότητας σε συνδυασμό με την υιοθέτηση βέλτιστων αεροδυναμικών χαρακτηριστικών αποτελούσε έναν πολύ δύσκολο σχεδιαστικό «συμβιβασμό» με τα αεροδυναμικά χαρακτηριστικά να είναι το μέρος που «υποφέρει».

Το RQ-180 έχει σχεδιαστεί για αποστολές συλλογής πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης (ISR) και προγραμματίζεται να εισέλθει σε παραγωγή για λογαριασμό της Αεροπορίας των ΗΠΑ η οποία θα αρχίσει να το αξιοποιεί επιχειρησιακά από το 2015. Σε υπηρεσία πρόκειται να αντικαταστήσει το περιβόητο Lockheed SR-71 Blackbird που παροπλίστηκε το 1998.

Εξοπλισμένο με αισθητήρες όπως ενεργού ηλεκτρονικής σάρωσης ραντάρ (AESA) και παθητικά ηλεκτρονικά μέσα προστασίας το RQ-180 θα μπορεί επίσης να εκτελεί και αποστολές ηλεκτρονικού πολέμου.

Το κύριο χαρακτηριστικό της σχεδίασης του RQ-180 είναι η δυνατότητα του να επιχειρεί μέσα σε εναέριο χώρο όπου οι εχθρικές δυνάμεις απαγορεύουν ή επιχειρούν να αρνηθούν τη διείσδυση, δηλαδή εκεί όπου υπάρχει ή αναμένεται ισχυρή εχθρική παρουσία – αντίδραση.

Το γεγονός αυτό διαφοροποιεί ριζικά το RQ-180 από τα χρησιμοποιούμενα σήμερα Global Hawk (κατασκευής Northrop Grumman) και Reaper/Predator (κατασκευής General Atomics) που επιχειρούν σε εναέριο χώρο όπου η αμερικανική αεροπορική κυριαρχία θεωρείται δεδομένη και μη αμφισβητούμενη από τον αντίπαλο.

Υπενθυμίζεται, ότι πολλάκις, υψηλόβαθμοι αξιωματικοί της Αεροπορίας των ΗΠΑ, σχολιάζοντας τις επιχειρησιακές δυνατότητες των χρησιμοποιούμενων σήμερα μη επανδρωμένων αεροχημάτων σε συνδυασμό με τη στροφή των ΗΠΑ στη λεκάνη του Ειρηνικού, έχουν αναφερθεί στην ακαταλληλότητα της χρήσης τους σε εναέριο χώρο όπου η αμερικανική αεροπορική κυριαρχία θα αμφισβητηθεί έντονα από τον πιθανό αντίπαλο (γενική και εύσχημη αναφορά στην Κίνα).

Αυτό το γεγονός σε συνδυασμό με την πλήρη απουσία δημόσιας αναφοράς σε πρόγραμμα ανάπτυξης για την κάλυψη του δημόσια ομολογούμενου επιχειρησιακού κενού, εκτιμάται ως ένδειξη για την ύπαρξη και εξέλιξη του διαβαθμισμένου προγράμματος τουλάχιστον την τελευταία δεκαετία.

Πιθανολογείται επίσης, ότι η ανάπτυξη του RQ-180 μπορεί να εξηγήσει την απόφαση της Αεροπορίας των ΗΠΑ να αποσύρει το 2014 μία έκδοση του RQ-4B Global Hawk παρά την ισχυρή αντίδραση του Κογκρέσου των ΗΠΑ. «Θύμα» του RQ-180 θα είναι και το μικρότερου μεγέθους, λιγότερο «stealth» και σαφώς μικρότερης εμβέλειας και αυτονομίας (εκτιμάται σε πέντε ως έξι ώρες) RQ-170 Sentinel.

Το ίδιο φαίνεται να ισχύει και για τον διακηρυγμένο στόχο της Αεροπορίας των ΗΠΑ για την απόκτηση και συντήρηση της δυνατότητας συνεχούς διατήρησης 65 εναέριων περιπολιών μάχης (CAP) από εξοπλισμένα αεροχήματα MQ-9 Reaper και MQ-1 Predator σε διάφορες περιοχές του κόσμου.

Η περίφημη Area 51 – Groom Lake

Με βάση την εμπειρία από την επιχειρησιακή αξιοποίηση απόρρητων προγραμμάτων ISR, το AW&ST εκτιμά ότι το νέο αερόχημα θα επιχειρούν από κοινού η Αεροπορία των ΗΠΑ και η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών (CIA), με τη διαχείριση του προγράμματος να αναλαμβάνεται από το Γραφείο Ταχείας [ανάπτυξης] Δυνατοτήτων (Rapid Capabilities Office) της Αεροπορίας των ΗΠΑ και τις πτητικές επιχειρήσεις από μια αεροπορική μονάδα όπως για παράδειγμα η 30η Μοίρα Αναγνώρισης που επιχειρεί το RQ-170 Sentinel.

Κατά το AW&ST όλες αυτές οι δημόσιες δηλώσεις αντανακλούν και τη συζήτηση που διεξάγεται εσωτερικά στην Αεροπορία των ΗΠΑ για τον αριθμό των RQ-180 που θα προμηθευτεί. Είναι αυτονόητο ότι ένας μικρός αριθμός αφενός θα επιτρέψει τη διατήρηση του υψηλού επιπέδου μυστικότητας ενώ ταυτόχρονα θα περιορίσει το RQ-180 σε ένας είδος «ασημένιας σφαίρας» για την εκτέλεση κοινών ειδικών αποστολών από την Αεροπορία των ΗΠΑ και τη CIA.

Όμως, από την άλλη πλευρά η προμήθεια μεγάλου αριθμού RQ-180 θα αποδώσει σημαντικό συνολικό επιχειρησιακό πλεονέκτημα στην Αεροπορία των ΗΠΑ αφού σε συνδυασμένες επιχειρήσεις με μαχητικά και βομβαρδιστικά θα προσδώσει πρωτόγνωρες δυνατότητες, αλλά ταυτόχρονα θα καταστήσει το πρόγραμμα ευάλωτο σε διαρροές που νομοτελειακά θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη αντιμέτρων (με την ευρεία έννοια του όρου) από τους δυνητικούς αντιπάλους.

Όμως σε κάθε περίπτωση τα δεδομένα είναι δύο. Σε ότι αφορά τη μυστικότητα αυτή θα αντιμετωπίσει κινδύνους καθώς η Αεροπορία των ΗΠΑ είναι κάθετα αντίθετη στην λειτουργία επιχειρησιακών μονάδων στο Groom Lake, όπου εξελίσσονται παράλληλα πολλά διαβαθμισμένα προγράμματα και όπου η «διαμερισματοποίηση» (compartmentalization) για τη διασφάλιση του απορρήτου φθάνει στο επίπεδο του εγκλεισμού σε κτίρια όλου του υπόλοιπου προσωπικού που εργάζεται στην ανάπτυξη προγραμμάτων όταν πραγματοποιούνται δοκιμές ενός συγκεκριμένου προγράμματος!

Το δεύτερο αφορά το κόστος που υπέχει η προμήθεια μεγάλου αριθμού RQ-180 και το οποίο φυσικά θα ανταγωνιστεί για τη διάθεση των συνεχώς μειούμενων πιστώσεων προγράμματα όπως το F-35 Lightning II (Joint Strike Fighter) και το νέο βομβαρδιστικό Long-Range Strike Bomber. Φυσικά, η Αεροπορία των ΗΠΑ δεν έχε ανακοινώσει συγκεκριμένο αριθμό ούτε κάποια τάξη μεγέθους.

Σύμφωνα όμως με μελέτη που δημοσιοποίησε το 2009, ένα think-tank, το έγκυρο Center for Strategic and Budgetary Assessments οι ανάγκες των ΗΠΑ ανέρχονται σε μη επανδρωμένα αεροχήματα ISR με ικανότητα διείσδυσης στον εχθρικό εναέριο χώρο ανέρχονται σε 50 μονάδες κατανεμημένες σε πέντε μοίρες.



Το RQ-180 εκτιμάται ότι αποτελεί εξελικτική σχεδίαση που βασίζεται στο πρόγραμμα του διακλαδικού μη επανδρωμένου αεροχήματος μάχης (J-UCAS: Joint Unmanned Combat Air System) που είχε αναπτύξει η Northrop Grumman και το οποίο ακυρώθηκε το 2005 λόγω απόκλισης των επιχειρησιακών προδιαγραφών του Ναυτικού και της Αεροπορίας των ΗΠΑ.

Το πρώτο επιθυμούσε ένα αερόχημα που θα μπορούσε να επιχειρεί από αεροπλανοφόρα (απαίτηση που κατέληξε στην ανάπτυξη του X-47B), ενώ η δεύτερη ένα αερόχημα που θα υποστήριζε την κρούση σε παγκόσμιο επίπεδο και το οποίο θα είχε ανώτερες επιχειρησιακές επιδόσεις από τα RQ-170 που τότε αναπτύσσονταν. Μάλιστα, το οικονομικό έτος 2007, έγγραφο του Ναυτικού των ΗΠΑ για θέματα προϋπολογισμού ανέφερε ότι το πρόγραμμα J-UCAS διασπάστηκε σε πρόγραμμα επίδειξης (X-47B) και σε ένα απόρρητο πρόγραμμα της Αεροπορίας των ΗΠΑ.

Την ίδια περίοδο, προφανώς για να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις και των δύο κλάδων, η Northrop Grumman εξέταζε την ανάπτυξη του X-47C με εκπέτασμα πτερύγων 172 πόδια (52,4 μέτρα), δύο κινητήρες έκδοχα του CF34 της General Electric και δυνατότητα μεταφοράς οπλικού φορτίου 10.000 λιβρών (4.536 κιλών).

Με βάση τις πληροφορίες του AW&ST το RQ-180 είναι μικρότερου μεγέθους από την προαναφερθείσα σχεδίαση ενώ είναι άγνωστο αν διαθέτει τη δυνατότητα μεταφοράς οπλικού φορτίου. Εκτιμάται, ότι είναι παρόμοιου μεγέθους και αυτονομίας με το Global Hawk, που έχει βάρος 32.250 λίβρες (14.628 κιλά) και δυνατότητα παραμονής σε περιπολία επί 24 ώρες σε απόσταση 1.200 ναυτικών μιλίων (2.222 χιλιόμετρα) από τη βάση του.

Σε ότι αφορά τη χαμηλή παρατηρησιμότητα του, το RQ-180, σε σχέση με τα F-117, F-22 και F-35 συνιστά σημαντική βελτίωση στην περιμετρική (360ο μοίρες) μείωση της διατομής ίχνους ραντάρ σε ευρύ φάσμα συχνοτήτων εκπομπής. Το σημαντικό είναι αυτή μη μείωση συνδυάζεται με πρωτοφανή αεροδυναμική αποτελεσματικότητα που επιτρέπει την επίτευξη αυξημένων υψομέτρων πτήσης, εμβέλειας και χρόνου παραμονής σε υπηρεσία.

Σχεδιαστικά το RQ-180 αποτελεί εξέλιξης της βασικής σχεδίασης που έχει υιοθετήσει η Northrop Grumman για το X-47B και η οποία χαρακτηρίζεται ως «cranked-kite» (σε ελεύθερη μετάφραση «λυγισμένου χαρταετού»). Η συγκεκριμένη σχεδίαση, κατά τους μηχανικούς της εταιρίας έχει τα πλεονεκτήματα ότι είναι βαθμωτή και προσαρμόσιμη σε αντίθεση με αυτή του βομβαρδιστικού B-2 Spirit.

Το μη επανδρωμένο X-47B της Northrop Grumman

Ο μεσαίου λόγου παράκαμψης κινητήρας που χρησιμοποιεί το RQ-180 θεωρείται ότι είναι παρόμοιος του τροποποιημένου CF34 που είχε μελετηθεί για χρήση στις αρχικές εκδόσεις του X-47. Εικάζεται ότι αποδίδει μεγαλύτερη ισχύ από τις 7.600 λίβρες (3.447 κιλά) του κινητήρα Rolls-Royce AE3007H που χρησιμοποιεί το Global Hawk, γεγονός που επιτρέπει την επίτευξη μεγαλύτερων υψομέτρων αλλά και περίσσεια ηλεκτρικής ισχύος για την τροφοδοσία του εξοπλισμού αποστολής.

Τέλος, είναι προς το παρόν άγνωστο αν το RQ-180 ενσωματώνει δυνατότητα εναέριου ανεφοδιασμού. Υπενθυμίζεται ότι πριν το 2008 η κατασκευάστρια Northrop Grumman σε δημόσιες επανειλημμένες αναφορές της είχε υποστηρίξει ότι η αυτονομία ενός αεροχήματος βασισμένου σχεδιαστικά στο X-47B μπορεί να αυξηθεί σε περισσότερο από 100 ώρες πτήσης με τη βοήθεια εναέριου ανεφοδιασμού.

Βέβαια, η επέκταση της αυτονομίας σε αυτά τα επίπεδα έχει να αντιμετωπίσει έναν σοβαρό περιοριστικό παράγοντα που είναι η ποσότητα του μεταφερόμενου ελαίου κινητήρων (αποτελεί τον περιοριστικό παράγοντα της αυτονομίας του Global Hawk) και φυσικά επιβάλλει την επανασχεδίαση εξαρτημάτων, συστημάτων και συγκροτημάτων ώστε να αυξηθεί ο χρόνος μεταξύ των προβλεπόμενων επιθεωρήσεων – συντήρησης.

Φυσικά, περισσότερες πληροφορίες για το RQ-180 θα γίνουν γνωστές με την πάροδο των ετών και εφόσον φυσικά η Αεροπορία των ΗΠΑ αποφασίσει για λόγους πολιτικής να «διαφημίσει» τις επιχειρησιακές του δυνατότητες. Πάντως με βάση τα όσα έχουν δημοσιοποιηθεί στο παρελθόν για τα απόρρητα (μαύρα) προγράμματα του υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ, το RQ-180 αποκλείεται να είναι η μοναδική έκπληξη που ετοιμάζεται στην «Area 51»…           http://www.defence-point.gr/news/?p=91052