ΣΧΟΛΙΟ : Προσέξτε στο άρθρο τους οι Σκοπιανοί έχουν παραλείψει το Βόρεια και το έχουν δέσει σχοινί -κορδόνι σαν Μακεδονία.
Ούτε το πετρέλαιο, ούτε το φυσικό αέριο, ούτε το λίθιο θα έχουν σημασία αν εξαφανιστεί ο κύριος πόρος του πλανήτη (2)
Η «Nova Makedonija» θα γράψει σε αρκετές συνέχειες για την επείγουσα ανάγκη διατήρησης του νερού ως στρατηγικού πόρου και την ορθολογική διαχείρισή του, με προτάσεις για μια μακροπρόθεσμη στρατηγική και μέτρα που θα διασφάλιζαν την παροχή νερού στη χώρα, από την οποία εξαρτώνται η γεωργία, η ενέργεια, η βιομηχανία, ο τουρισμός, καθώς και οι καθημερινές ανάγκες του πληθυσμού, σε συνθήκες που ο κόσμος αντιμετωπίζει έλλειψη του κύριου φυσικού πόρου λόγω ακατάλληλων δαπανών και σε συνθήκες αυξανόμενων κλιματικών απειλών.
Οι λίμνες και τα ποτάμια είναι οι βασικοί πόροι από τους οποίους εξαρτάται το μέλλον της Μακεδονίας, και σε μια εποχή που ο κόσμος καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να εξασφαλίσει όλους τους πιθανούς υδάτινους πόρους για τουλάχιστον τα επόμενα εκατό χρόνια, η αντίληψη ότι το νερό θα υπάρχει πάντα, όσο σπάταλη κι αν είμαστε απέναντί του, εξακολουθεί να επικρατεί στη χώρα.
Αλλά τα μηνύματα που μας στέλνει η φύση τις τελευταίες δεκαετίες είναι ότι θα υπάρχει όλο και λιγότερο νερό, και αυτό αποδεικνύεται καλύτερα από την κατάσταση στις τρεις φυσικές λίμνες της Μακεδονίας, οι οποίες θεωρούνταν βασικό απόθεμα σε περίπτωση που η αφθονία των πηγών μειωνόταν περαιτέρω στο μέλλον. Δυστυχώς, αυτό που θα έπρεπε να είναι φυσικό απόθεμα νερού εξαφανίζεται ραγδαία μπροστά στα μάτια των πολιτών της Μακεδονίας, και μάλιστα σε έναν μόνο γενεαλογικό κύκλο.
Αυτή τη στιγμή, η πιο δραματική κατάσταση είναι με τη λίμνη Πρέσπα, αλλά το μέλλον της λίμνης Οχρίδας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την τύχη αυτής της λίμνης. Η κατάσταση με τη λίμνη Δοϊράνη δεν είναι καλύτερη, η οποία κάποτε σώθηκε από την πλήρη εξαφάνιση, αλλά τώρα αντιμετωπίζει ξανά την ίδια πρόκληση αποκλειστικά λόγω θεσμικής αμέλειας. Επιπλέον, η μειωμένη αφθονία των ποταμών αποτελεί ανησυχία, η οποία συμβάλλει στην απώλεια του υδάτινου δυναμικού των ποταμών και στη μετατροπή τους σε ρέματα, ενώ ορισμένα ακόμη και στην αποξήρανση. Αυτό είναι ιδιαίτερα αισθητό τους καλοκαιρινούς μήνες. Μακροπρόθεσμα, αυτό σημαίνει αβεβαιότητα στην παροχή υδάτινων αποθεμάτων, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε διαδικασίες μετανάστευσης στο μέλλον.
Η εξαφάνιση της λίμνης Πρέσπας συμβαίνει μπροστά στα μάτια μας
Η λίμνη Πρέσπα, η δεύτερη μεγαλύτερη φυσική λίμνη της Μακεδονίας και μία από τις παλαιότερες λίμνες της Ευρώπης, αντιμετωπίζει μια υπαρξιακή κρίση, με τους επιστήμονες να προειδοποιούν ότι εάν δεν ληφθούν άμεσα επείγοντα και σοβαρά μέτρα, η λίμνη θα μπορούσε να αδειάσει σε λιγότερο από 40 χρόνια.
Οι τελευταίες μετρήσεις δείχνουν ότι η στάθμη της λίμνης έχει μειωθεί κατά 55 εκατοστά σε σύγκριση με πέρυσι, κάτι που αντιπροσωπεύει απώλεια 120 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού, διπλάσια από τον ετήσιο μέσο όρο. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτή είναι η χειρότερη κατάσταση από τη σκοτεινή δεκαετία του 1980.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του UHMR, η λίμνη Πρέσπα υποχωρεί από το 1963 και τα τελευταία 62 χρόνια η λίμνη έχει χάσει περίπου το 60% του όγκου του νερού της.
Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι και αυτό το καλοκαίρι ήταν εξαιρετικά ζεστό, χωρίς βροχοπτώσεις, όλα αυτά συμπληρώνονται από το γεγονός ότι τον περασμένο χειμώνα δεν έρεε το αναμενόμενο νερό από το λιώσιμο του χιονιού, γεγονός που συνέβαλε στην αύξηση της στάθμης της λίμνης κατά 40 εκατοστά, το ακόλουθο σενάριο είναι εξαιρετικά δραματικό ή κυριολεκτικά καταστροφικό.
– Η λίμνη Πρέσπα έχει χάσει μέχρι στιγμής νερό προς όφελος δύο λιμνών της Δοϊράνης, ίσως και περισσότερων, κάτι που για εμάς ως χώρα αποτελεί απώλεια ενός τεράστιου υδάτινου πόρου. Ακόμα πιο τραγικό είναι ότι η απώλεια νερού συνεχίζεται με επιταχυνόμενο ρυθμό, δεδομένων των δυσμενών υδρολογικών συνθηκών από χρόνο σε χρόνο. Σε λιγότερο από 40 χρόνια, η λίμνη μπορεί να εξαφανιστεί και να απομείνουν μόνο μερικές τρύπες με νερό, οι οποίες πιθανότατα θα είναι τοξικές επειδή δεν θα ρέουν, κάτι παρόμοιο με αυτό που συμβαίνει με το νερό στη λίμνη Βέλες. Με άλλα λόγια, το 2060 μπορεί να μην έχουμε πλέον τη λίμνη Πρέσπα ως υδάτινο δυναμικό, και από άποψη χρόνου όσον αφορά τέτοιες διεργασίες, είναι κυριολεκτικά αύριο – προειδοποιούν οι ειδικοί.
Σύμφωνα με ορισμένα μαθηματικά μοντέλα κλιματολόγων, λόγω της λεγόμενης Βορειοατλαντικής Ταλάντωσης (NAO), οι βροχοπτώσεις στην περιοχή της Μεσογείου θα μειωθούν κατά 20-40% μέχρι το τέλος του αιώνα, οπότε αν αυτό το σενάριο επαληθευτεί, τότε ο άνθρωπος δεν θα μπορεί να σώσει τη λίμνη Πρέσπα με κανένα μέτρο.
Η λίμνη Δοϊράνη αντιμετωπίζει μια νέα οικολογική καταστροφή
Τα τελευταία στοιχεία από το UHMR δείχνουν ότι η στάθμη του νερού της μικρότερης φυσικής λίμνης της Μακεδονίας, του Ντοϊράνσκο, μειώνεται επίσης δραματικά, δηλαδή ότι η στάθμη του νερού είναι περίπου 80 εκατοστά κάτω από το επιτρεπόμενο ελάχιστο όριο όλο το χρόνο. Το κοινό της Μακεδονίας θυμάται την αγωνία αυτής της λίμνης από τη δεκαετία του 1990 του περασμένου αιώνα, όταν βρισκόταν κυριολεκτικά στα πρόθυρα της εξαφάνισης λόγω ανεξέλεγκτων απορρίψεων, κυρίως από την ελληνική πλευρά. Αλλά χάρη σε ένα έργο της τότε κυβέρνησης της Μακεδονίας, η οποία κατασκεύασε το υδροσύστημα Gjavato, μια συνεχής ροή γλυκού νερού κατευθύνθηκε στη λίμνη, η οποία σε λίγα χρόνια αποκατέστησε την χαμένη υδάτινη μάζα και η λίμνη σώθηκε.
Δυστυχώς, λόγω θεσμικής αμέλειας, πριν από λίγα χρόνια οι αντλίες απενεργοποιήθηκαν, το σύστημα σταμάτησε να παρέχει νερό στη λίμνη και αυτή άρχισε να μειώνεται και να υποχωρεί ξανά.
– Ανεξάρτητα από το γεγονός ότι η λίμνη Ντοϊράνσκο έχει μικρή έκταση, εξακολουθεί να αποτελεί έναν υδάτινο πόρο που μπορεί να σημαίνει πολλά για το νότο της χώρας. Το σύστημα πρέπει επειγόντως να επισκευαστεί, να τεθεί ξανά σε λειτουργία και έτσι να διατηρηθεί ζωντανή αυτή η λίμνη, με την ειλικρινή ελπίδα ότι τις επόμενες δεκαετίες το κλίμα θα αλλάξει, οι βροχοπτώσεις θα γίνουν συχνότερες και οι φυσικές ροές νερού θα αυξηθούν, επομένως δεν θα χρειαστεί να αναπληρωθεί η λίμνη, αλλά αυτό το νερό από τα πηγάδια στο Γκιάβατο μπορεί να διοχετευτεί σε άλλες ανάγκες ή, Θεός φυλάξοι, να αποθηκευτεί για αργότερα. Το πιο σημαντικό είναι ότι έχουμε καλά αποθέματα νερού εκεί - επισημαίνουν οι ειδικοί.
Η λίμνη Οχρίδα είναι το μεγαλύτερο φυσικό υδάτινο κεφάλαιο μας.
Αυτό που είναι προφανές είναι ότι η λίμνη Οχρίδα είναι ο μεγαλύτερος φυσικός υδάτινος πόρος που διαθέτει η χώρα, η οποία για το μεγαλύτερο μέρος του έτους έχει σταθερή στάθμη νερού, συνεχή εισροή γλυκού νερού από τις περισσότερες πηγές και ταυτόχρονα ελεγχόμενη εκροή.
Ακριβώς ο ρυθμός ροής ανεβάζει την ποιότητα του νερού κυριολεκτικά στην πρώτη κατηγορία, δηλαδή στο επίπεδο του πόσιμου νερού, κάτι που είναι σπάνιο στον κόσμο και αποτελεί έναν τεράστιο υδάτινο πόρο για τη Μακεδονία ως χώρα.
Ωστόσο, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι οι συνέπειες της πιθανής εξαφάνισης της λίμνης Πρέσπας θα μπορούσαν επίσης να αντικατοπτριστούν στην αφθονία των πηγών στην περιοχή της Οχρίδας, η οποία θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει τη στάθμη της λίμνης Οχρίδας στο μέλλον.
– Αναμφίβολα θα υπάρξει αντίκτυπος στη λίμνη Οχρίδα εάν η λίμνη Πρέσπα στεγνώσει. Ίσως όχι σε τόσο καταστροφικές κλίμακες, δεδομένου του μεγάλου βάθους της λίμνης Οχρίδας, αλλά η στάθμη σίγουρα θα μειωθεί. Επομένως, πρέπει να συμπεριφερθούμε πιο υπεύθυνα απέναντι σε αυτό που σημαίνουν οι υδάτινοι πόροι μας, ειδικά αν λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι οι κλιματικές προβλέψεις δεν είναι πολύ αισιόδοξες όσον αφορά τις αυξημένες βροχοπτώσεις. Πρέπει να έχουμε επίγνωση των φυσικών υδάτινων πόρων μας και να κοιτάμε μπροστά έναν αιώνα, γιατί αν μείνουμε χωρίς λίμνες, τότε δεν έχουμε πολλές πιθανότητες επιβίωσης σε μια εποχή που η Ευρώπη και ο κόσμος κάνουν εκ των προτέρων συμφωνίες για το πώς θα διαχειριστούν όλους τους πιθανούς υδάτινους πόρους - καταλήγουν οι ειδικοί.
Και οι τεχνητές δεξαμενές είναι τακτικά στο ελάχιστο
Η κατάσταση δεν είναι καλύτερη με τις τεχνητές δεξαμενές, οι οποίες πλέον είναι ελάχιστες καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, κυρίως λόγω της ανάγκης για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Η κακή διαχείριση στον ενεργειακό τομέα εδώ και χρόνια έχει οδηγήσει στην ανεξέλεγκτη κατανάλωση νερού για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας λόγω ορισμένων επιχειρηματικών συμφερόντων, ακόμη και όταν δεν υπήρχε ανάγκη για το κράτος, αλλά λόγω άλλων χειρισμών της χρηματιστηριακής αγοράς με την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, το νερό καταναλώνονταν με τον πιο απερίσκεπτο τρόπο αποκλειστικά για τα συμφέροντα ορισμένων ομάδων λόμπι.
– Λόγω των επιχειρήσεων, το νερό καταναλώνεται ανεξέλεγκτα στις δεξαμενές, αν και θα έπρεπε να είναι και ο πλούτος μας, ειδικά σε μια εποχή που υπάρχει όλο και λιγότερο. Η εκκένωση των τεχνητών λιμνών δεν πρέπει να επιτρέπεται, αλλά το ελάχιστο θα πρέπει να αυξηθεί λίγο περισσότερο, ώστε να μπορούμε πάντα να έχουμε επαρκή αποθέματα νερού. Είναι καλύτερο να χρησιμοποιούμε αυτές τις δεξαμενές περισσότερο ως δεξαμενές νερού, ώστε να μπορούμε να βασιζόμαστε σε αυτές στο μέλλον, επειδή το νερό προφανώς δεν αποτελεί πλέον ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, επειδή υπάρχει όλο και λιγότερο. Και έχουμε δεξαμενές κοντά σε κάθε πόλη, τη Μάτκα και το Κόζικ κοντά στα Σκόπια, τη λίμνη Βέλες και το Λίσιτσε κοντά στο Βέλες, τη λίμνη Λίπκοβο κοντά στο Κουμάνοβο, τη λίμνη Τίκβες στο κεντρικό τμήμα της χώρας, στο δυτικό τμήμα της Μακεδονίας βρίσκονται οι λίμνες Μαύροβο και Ντέμπαρ, και οι υπόλοιπες λίμνες κατά μήκος του ποταμού Ντρίμ. Εδώ βρίσκονται επίσης οι λίμνες Μπέροβο, Βόντοτσα, Καλιμάντσι, Μάντοβο, Στρέζεβο, Πρίλεπ. Όλα αυτά δείχνουν ότι έχουμε δημιουργήσει δυνατότητες για μόνιμη αποθήκευση νερού, αλλά πρέπει να χρησιμοποιείται ορθολογικά - προειδοποιούν οι ειδικοί.
Τα ποτάμια πριν στεγνώσουν
Μια επιπλέον αιτία ανησυχίας είναι η μειωμένη αφθονία των ποταμών τις τελευταίες δεκαετίες. Χρόνο με το χρόνο, τα ποτάμια έχουν όλο και λιγότερο νερό, και τους καλοκαιρινούς μήνες κυριολεκτικά μετατρέπονται σε ρυάκια. Τέτοια είναι η κατάσταση με τους Βαρδάρη, Τρέσκα, Λέπενετς, Πτσίνια, Μπάμπουνα, Μπρεγκάλνιτσα, Τσρνα Ρέκα, οι οποίοι πλέον δεν είναι ούτε κατά διάνοια τόσο γεμάτοι με νερό όσο ήταν πριν από τέσσερις δεκαετίες.
Η στάθμη του ποταμού Βαρδάρη στα Σκόπια και σε όλο το Βέλες είναι πολύ χαμηλή, στο μισό του μέσου όρου. Τον Ιούλιο, η στάθμη του νερού ήταν μεταξύ 24 και 26 εκατοστών, και ο μέσος όρος για τον Ιούλιο είναι 47 εκατοστά. Το νερό στο υδροσύστημα Λίσιτσε, από το οποίο τροφοδοτείται το Βέλες με πόσιμο νερό, έχει μειωθεί κατά 12,8%. Άλλες δυνατότητες ύδρευσης έχουν επίσης μειωθεί, ειδικά στις πόλεις, επομένως, εάν συνεχιστούν οι τρέχουσες τάσεις, τότε σε περίπου σαράντα χρόνια τα ποτάμια θα είναι ρυάκια και δεν θα καλύπτουν καθόλου τις ανάγκες ύδρευσης των μεγάλων πόλεων.
Αναμφίβολα, όλες αυτές οι καταστάσεις απαιτούν επείγουσα αντίδραση και μια στρατηγική και έργα που θα σημαίνουν ένα μακροπρόθεσμο όραμα για το πώς η Μακεδονία μπορεί να εξασφαλίσει τους υδάτινους πόρους της μακροπρόθεσμα. Σε συνέχεια της σειράς για τους υδάτινους πόρους, θα παραθέσουμε επίσης μερικές από τις πιθανές λύσεις για το πώς η χώρα μπορεί να διασφαλίσει τη διατήρηση των υδάτινων πόρων που διαθέτει μακροπρόθεσμα, έτσι ώστε το νερό να είναι διαθέσιμο για τις περισσότερες μελλοντικές γενιές.
ΑΠΟΔΟΣΗ : Corfiatiko.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου