Σε μια σπάνια διμερή συνάντηση, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν συναντήθηκε με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν στη Μόσχα.
Η συνάντηση σηματοδοτεί την πρώτη συνάντηση του Πούτιν με τον Φιντάν από τον διορισμό του και ήρθε μόλις μια εβδομάδα μετά την κριτική που άσκησε ο Πούτιν στην Τουρκία για την εμβάθυνση των οικονομικών της δεσμών με τα δυτικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
“Η Τουρκία έχει επικεντρωθεί στη λήψη δανείων, στην πραγματοποίηση επενδύσεων και στη λήψη επιχορηγήσεων από δυτικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Αυτό μάλλον δεν είναι κάτι κακό”, δήλωσε ο Πούτιν σε συνέντευξη Τύπου στις 5 Ιουνίου, όπως αναφέρει το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu της Τουρκίας. “Αλλά αν αυτό σχετίζεται με τον περιορισμό των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων με τη Ρωσία, τότε η τουρκική οικονομία θα χάσει περισσότερα από όσα θα κερδίσει. Νομίζω ότι υπάρχει μια τέτοια απειλή”.
Καθώς ο Φιντάν συναντούσε Ρώσους αξιωματούχους, ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Ατζέι Μπάνγκα βρισκόταν στην Άγκυρα και συναντούσε τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον υπουργό Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ. Συζήτησαν το “Πρόγραμμα-πλαίσιο συνεργασίας ανά χώρα” μεταξύ της Τουρκίας και της Παγκόσμιας Τράπεζας, η οποία πρόσφατα διπλασίασε την έκθεσή της στην Τουρκία σε 35 δισεκατομμύρια δολάρια.
Εν μέσω του δυτικού ελέγχου και των κατηγοριών ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί την Τουρκία για να παρακάμψει τις διεθνείς κυρώσεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία, το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ έχει επιβάλει κυρώσεις σε δεκάδες εταιρείες με έδρα την Τουρκία από την έναρξη του πολέμου. Ωστόσο, ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Τουρκία Τζεφ Φλέικ δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν “καλύτερα αποτελέσματα σε συνεργασία” με τις τουρκικές αρχές για την πάταξη αυτών των δραστηριοτήτων.
Η Τουρκία εισάγει πάνω από το 44% του φυσικού αερίου της από τη Ρωσία, αλλά η πίεση από τη Δύση έχει οδηγήσει σε μείωση των εισαγωγών αυτών. Μεταξύ Ιανουαρίου και Απριλίου, οι εξαγωγές της Ρωσίας προς την Τουρκία ανήλθαν σε 15 δισεκατομμύρια δολάρια, μειωμένες κατά 2 δισεκατομμύρια δολάρια σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, σύμφωνα με στοιχεία του Τουρκικού Στατιστικού Ινστιτούτου (TurkStat).
Ο Πούτιν αναγνώρισε την πτώση αυτή, αποδίδοντάς την σε αναπροσαρμογή των τιμών για βασικά εξαγωγικά και εισαγωγικά αγαθά. “Ελπίζω ότι θα είμαστε σε θέση να διορθώσουμε αυτή την κατάσταση στο εγγύς μέλλον”, δήλωσε.
Η Τουρκία έχει διατηρήσει μια εξισορροπητική δράση μεταξύ των συμμάχων της στο ΝΑΤΟ και της Μόσχας, μη συμμετέχοντας στις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, ενώ εμποδίζει τα ρωσικά πολεμικά πλοία να έχουν πρόσβαση σε στρατηγικά στενά και προμηθεύει πυρομαχικά και μη επανδρωμένα αεροσκάφη στην Ουκρανία.
Ο Πούτιν επέκρινε το Κίεβο για τη χρήση τουρκικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών για τη στόχευση υποθαλάσσιων αγωγών στη Μαύρη Θάλασσα που προμηθεύουν φυσικό αέριο στην Τουρκία. “Η Ουκρανία προσπαθεί να πλήξει τους αγωγούς που μεταφέρουν φυσικό αέριο στην Τουρκία. Αυτό δεν είναι αστείο ή υπερβολή σε καμία περίπτωση”, δήλωσε ο Πούτιν. “Παρακαλώ ενημερώστε τον φίλο μας Πρόεδρο Ερντογάν για τα γεγονότα σχετικά με αυτό το θέμα”.
Νωρίτερα φέτος, Τούρκοι αξιωματούχοι ανακοίνωσαν ότι ο Πούτιν θα επισκεπτόταν την Τουρκία τον Φεβρουάριο, αλλά η επίσκεψη δεν πραγματοποιήθηκε. Την Τρίτη ο Πούτιν ανέφερε ότι σχεδιάζει να συναντηθεί προσωπικά με τον Ερντογάν στις 3-4 Ιουλίου στην πρωτεύουσα του Καζακστάν, Αστάνα, στο περιθώριο μιας διεθνούς εκδήλωσης.
Ο αναλυτής της Ρωσίας Kerim Has τόνισε τον ασυνήθιστο χαρακτήρα της συνάντησης του Πούτιν με τον Φιντάν, σημειώνοντας ότι είναι σπάνιο για τον Πούτιν να συναντάται με υπουργούς Εξωτερικών, σηματοδοτώντας σημαντικά υποκείμενα ζητήματα. Ο Has πρότεινε ότι οι οικονομικές εντάσεις, ιδιαίτερα σε σχέση με την αυξανόμενη οικονομική εξάρτηση της Τουρκίας από τους δυτικούς οικονομικούς δεσμούς, αποτελούν βασικούς παράγοντες των τεταμένων σχέσεων.
Μιλώντας στο Turkish Minute, ο Has σημείωσε ότι ο Πούτιν εξέφρασε ανησυχίες για τα όπλα υψηλής τεχνολογίας που προμηθεύτηκαν στην Ουκρανία, ικανά να πλήξουν βαθιά το ρωσικό έδαφος, χαρακτηρίζοντάς τα σημαντική απειλή ασύμμετρου πολέμου. Επέκρινε επίσης την Τουρκία επειδή δεν αντιτίθεται στην αυξανόμενη παρουσία του ΝΑΤΟ στη Μαύρη Θάλασσα και για τη στρατιωτική συνεργασία της με την Ουκρανία, υπογραμμίζοντας την αντιφατική θέση στην οποία βρίσκεται η Τουρκία.
Ο Has ασχολήθηκε περαιτέρω με τις οικονομικές πτυχές της σχέσης Τουρκίας-Ρωσίας. Επισήμανε ότι η εξήγηση του Πούτιν για τη μείωση του εμπορίου, αποδίδοντάς την σε προσαρμογές των τιμών, είναι παραπλανητική. Αντ’ αυτού, ο Has πρότεινε ότι η μείωση του εμπορίου οφείλεται σε διάφορα ζητήματα που προκύπτουν από τη μερική συμμόρφωση της Τουρκίας με τις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει επίσημη πολιτική. Αυτή η συμμόρφωση έχει προκαλέσει διαταραχές στο διμερές εμπόριο, σύμφωνα με τον Has.
Η ενεργειακή εξάρτηση παραμένει ένα κρίσιμο στοιχείο της σχέσης Τουρκίας-Ρωσίας. Με την Τουρκία να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέριο, η στρατηγική καθυστέρηση της επίσκεψής του Πούτιν στην Τουρκία σηματοδοτεί βαθύτερα άλυτα ζητήματα. Τα ανεξόφλητα χρέη και η καθυστέρηση του έργου του κόμβου φυσικού αερίου υποδηλώνουν σημαντικές οικονομικές τριβές, υπογραμμίζει ο Has. Η ένταση αυτή επιδεινώνεται περαιτέρω από την απροθυμία της Ρωσίας να επιτρέψει στην Τουρκία να ελέγχει την τιμολόγηση του ρωσικού φυσικού αερίου που πουλά στην Ευρώπη, μια στάση που αντανακλά την ενισχυμένη θέση της Ρωσίας τα τελευταία δύο χρόνια σε σχέση με τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Έχει επίσης αναφερθεί στις ευρύτερες γεωπολιτικές επιπτώσεις των ενεργειών της Τουρκίας. Καθώς οι οικονομικοί αγώνες της Τουρκίας την έχουν αναγκάσει να κλίνει περισσότερο προς τη Δύση, η Ρωσία αισθάνεται ότι κινδυνεύουν οι επενδύσεις της στην Τουρκία, που αποσκοπούν στην παράκαμψη των δυτικών κυρώσεων. Αυτή η μετατόπιση έχει οδηγήσει σε αυξημένη πίεση προς την Τουρκία τόσο από τη Δύση όσο και από τη Ρωσία, δημιουργώντας μια λεπτή πράξη ισορροπίας για την Τουρκία. Η τεταμένη επικοινωνία μεταξύ Πούτιν και Ερντογάν, με λιγότερες άμεσες αλληλεπιδράσεις, δείχνει την αυξανόμενη αστάθεια των διμερών τους σχέσεων.
Πηγή: Turkish Minute
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου