Από τον Glenn Diesen, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Νοτιοανατολικής Νορβηγίας και συντάκτη του περιοδικού Russia in Global Affairs. Ακολουθήστε τον στο Twitter @glenn_diesen.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν προειδοποίησε ότι η Δύση δεν παίρνει στα σοβαρά τις "κόκκινες γραμμές" της χώρας του και ότι οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους μπορεί να είναι έτοιμοι να υπνοβατήσουν σε μια επικίνδυνη σύγκρουση με τη μεγαλύτερη πυρηνική δύναμη του κόσμου.
Οι κόκκινες γραμμές αφορούν την αποτροπή. Ο σκοπός της χάραξής τους εξ αρχής είναι να επικοινωνήσουν κρίσιμα συμφέροντα ασφαλείας και τις σοβαρές συνέπειες που θα προκύψουν αν υπονομευθούν. Στην ουσία, τα τελεσίγραφα της Μόσχας αποσκοπούν στο να αποτρέψουν τη Δύση από το να κάνει ένα επικίνδυνο λάθος υπολογισμό.
Η αποτροπή στηρίζεται στα τρία Κ: ικανότητα, αξιοπιστία και επικοινωνία. Η Ρωσία έχει τη στρατιωτική ικανότητα να δράσει αν ξεπεραστούν οι κόκκινες γραμμές της, έχει αποδείξει την αξιοπιστία της όσον αφορά την ετοιμότητά της να δράσει σε απειλές και γνωρίζει ότι οι λεπτομέρειες πρέπει να επικοινωνηθούν με σαφήνεια για να αποφευχθεί η Δύση να κάνει λάθος βήματα που θα απαιτούσαν μια δυναμική απάντηση. Ωστόσο, η αδυναμία των κόκκινων γραμμών της είναι η σημερινή έλλειψη λεπτομερειών ως προς το τι θα συμβεί εάν ένα άλλο έθνος κάνει ένα βήμα πάρα πολύ μακριά.
Καταπολέμηση της "τακτικής σαλάμι" του ΝΑΤΟ.
Οι κόκκινες γραμμές πρέπει να είναι συγκεκριμένες, καθώς αποτελούν μια αντεπίθεση ενάντια στην αργή ερπυσμό της δυτικής εξωτερικής πολιτικής, η οποία αναπτύσσει "τακτικές σαλαμιού". Αυτές, όπως υποδηλώνει το όνομα, συνεπάγονται την κατάκτηση μέσω της αποκοπής λεπτών φέτες. Καμία ενέργεια δεν είναι τόσο εξωφρενική που να αποτελεί την αφορμή για πόλεμο, αλλά, μια μέρα, γυρνάς και συνειδητοποιείς πόσο έδαφος έχεις χάσει.
Η τακτική του σαλαμιού είναι μια ελκυστική επιλογή για επεκτατικούς δρώντες όπως το ΝΑΤΟ, το οποίο επιδιώκει περιορισμένες και επαναλαμβανόμενες επεκτάσεις για να δημιουργήσει σταδιακά νέες πραγματικότητες στο έδαφος. Τέτοιες τακτικές αποφεύγουν την ταχεία κλιμάκωση και αποσιωπούν τις αντιδράσεις τόσο των αντιπάλων όσο και των συμμάχων, καθώς τα παράπονα μπορούν να γελοιοποιηθούν και η αντίδραση των αντιπάλων να καταγγελθεί ως δυσανάλογη.
Το ΝΑΤΟ είναι μετρ της τακτικής του σαλαμιού. Αρχικά, το μπλοκ υποσχέθηκε ότι δεν θα επεκταθεί ούτε μια ίντσα προς τα ανατολικά. Στη συνέχεια, δημιουργήθηκε η Εταιρική Σχέση για την Ειρήνη και πουλήθηκε στους Ρώσους ως εναλλακτική λύση στην επέκταση, αν και τελικά έγινε ένα σκαλοπάτι προς την επέκταση, ευθυγραμμίζοντας τις ένοπλες δυνάμεις στα κράτη της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης με τα πρότυπα του ΝΑΤΟ.
Το μπλοκ διευρύνθηκε το 1999, καθώς προσχώρησαν η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Τσεχική Δημοκρατία, αν και υποστηρίχθηκε ότι αυτό από μόνο του δεν θα άλλαζε δραστικά την ισορροπία δυνάμεων. Επιπλέον, η Δύση προσπάθησε να μετριάσει τις ανησυχίες της Ρωσίας με τη θέσπιση της Ιδρυτικής Πράξης ΝΑΤΟ-Ρωσίας για τις αμοιβαίες σχέσεις, τη συνεργασία και την ασφάλεια, η οποία εγγυάται ότι δεν θα υπάρξει "μόνιμη τοποθέτηση σημαντικών μαχητικών δυνάμεων" στα νέα κράτη μέλη. Προχωρήστε μερικά χρόνια μπροστά και 11 ακόμη χώρες είχαν ενταχθεί στο μπλοκ, δεν υπήρχαν προσχήματα για την τήρηση της Ιδρυτικής Πράξης, επειδή στρατιωτικές βάσεις και πύραυλοι αναπτύσσονταν στην Πολωνία και τη Ρουμανία, και το ΝΑΤΟ είχε στραμμένο το βλέμμα του στην Ουκρανία.
Η παράνομη εισβολή του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία ακολούθησε επίσης τη συνήθη τακτική του σαλαμιού. Μετά την εισβολή, απέκτησε κάποια νομική κάλυψη και σιωπηρή ρωσική συγκατάθεση, λαμβάνοντας τον Ιούνιο του 1999 εντολή του ΟΗΕ για την κατοχή του Κοσσυφοπεδίου υπό τον ειδικό όρο της διατήρησης της εδαφικής ακεραιότητας της Γιουγκοσλαβίας. Η κατοχή χρησιμοποιήθηκε αντίθετα για να αλλάξει την πραγματικότητα επί του εδάφους και, το 2008, η πλειοψηφία των κρατών μελών αναγνώρισε την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου.
Το σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας του ΝΑΤΟ ήταν, ομοίως, ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της τακτικής του σαλαμιού. Το 2007, η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Κοντολίζα Ράις ειρωνεύτηκε τις ρωσικές ανησυχίες σχετικά με τη βάση 10 πυραύλων αναχαίτισης στην Ανατολική Ευρώπη ως "καθαρά γελοίες, και όλοι το γνωρίζουν". Ωστόσο, μέσα σε λίγα χρόνια, ο αριθμός των σχεδιαζόμενων πυραύλων αναχαίτισης είχε αυξηθεί σε αρκετές εκατοντάδες. Οι προτάσεις του ΝΑΤΟ για συνεργασία με τη Ρωσία για να αμβλυνθούν οι ανησυχίες της Μόσχας στόχευαν στο να μειώσουν την αντίθεση, κόβοντας παράλληλα ένα ακόμη κομμάτι. Ο πρώην υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Ρόμπερτ Γκέιτς επιβεβαίωσε στα απομνημονεύματά του ότι οι ΗΠΑ "απλά κλωτσούσαν το κουτάκι στο δρόμο για την αντιπυραυλική άμυνα, παίζοντας με το χρόνο. Οι Ρώσοι αναγνώρισαν ότι τους παρουσιάστηκε ένα τετελεσμένο γεγονός".
Οι κόκκινες γραμμές αντιμετωπίζουν την τακτική του σαλαμιού επικοινωνώντας σαφώς ότι ακόμη και ένα μικρό βήμα πέρα από ένα σημείο θα προκαλέσει μια σημαντική αντίδραση. Ωστόσο, οι κόκκινες γραμμές συχνά δυσκολεύονται να συγκεντρώσουν αξιοπιστία ακριβώς επειδή φαίνονται δυσανάλογες - για παράδειγμα, θα διακινδύνευαν πραγματικά είτε το ΝΑΤΟ είτε η Ρωσία πυρηνικό πόλεμο για την Ανατολική Ουκρανία; Ωστόσο, όπως δήλωσε ο Πούτιν στην ομιλία του για την επανένωση της Κριμαίας τον Μάρτιο του 2014: "Η Ρωσία βρέθηκε σε μια θέση από την οποία δεν μπορούσε να υποχωρήσει. Αν συμπιέσετε το ελατήριο μέχρι το όριό του, θα ξανασπάσει δυνατά. Αυτό πρέπει να το θυμάστε πάντα".
Κόκκινες γραμμές στην Ουκρανία.
Το ΝΑΤΟ και η Ρωσία φαίνεται ότι οδεύουν πλέον προς τον πόλεμο στην Ουκρανία. Κάθε συνάντηση, τηλεφώνημα και σύνοδος κορυφής καταλήγει σε μια δέσμευση στη δήλωση ότι "δεν υπάρχει εναλλακτική λύση στη συμφωνία του Μινσκ". Η Συμφωνία του Μινσκ προσδιορίζει δύο συγκρουόμενα μέρη, το Κίεβο και το Ντονμπάς, και η πρώτη ενέργεια που πρέπει να γίνει προσδιορίστηκε ως η άμεση έναρξη διαλόγου μεταξύ τους για την επεξεργασία των συνταγματικών αλλαγών που θα παραχωρήσουν αυτονομία στο Ντονμπάς. Ωστόσο, το Κίεβο έχει δηλώσει απερίφραστα ότι δεν θα συνομιλήσει με το Ντονμπάς και συνεπώς δεν θα εφαρμόσει τη συμφωνία, και οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ έχουν αποδείξει ότι δεν προτίθενται να το πιέσουν να την τηρήσει. Εάν η συμφωνία απορριφθεί και δεν δημιουργηθεί εναλλακτική λύση, τότε ο πόλεμος καθίσταται η μόνη πιθανή έκβαση.
Χωρίς καμία πραγματική πρόθεση να εφαρμόσει τη συμφωνία, το ΝΑΤΟ αντ' αυτού πίεσε να αλλάξει τις πραγματικότητες στο έδαφος. Τα τελευταία επτά χρόνια, τα δυτικά έθνη επέβαλαν κυρώσεις στη Ρωσία και παρείχαν βοήθεια και όπλα στην Ουκρανία. Τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, η Ουκρανία άρχισε να κινητοποιεί τα στρατεύματά της στη μία πλευρά του Ντονμπάς, προετοιμάζοντας μια στρατιωτική λύση, η οποία αποτράπηκε από τη ρωσική στρατιωτική ενίσχυση στην άλλη πλευρά του Ντονμπάς. Ο πόλεμος αποφεύχθηκε επειδή ο Μπάιντεν επικοινώνησε με τον Πούτιν και ζήτησε αποκλιμάκωση, διακηρύσσοντας τη συνήθη κενή δέσμευση της Ουάσινγκτον στη συμφωνία.
Όπως πάντα, η σταδιακή επέκταση συνεχίζεται. Οι χώρες του ΝΑΤΟ δεν ζητούν από το Κίεβο να ξεκινήσει διάλογο με το Ντονμπάς σύμφωνα με τη συμφωνία του Μινσκ, αλλά αντίθετα επιμένουν τώρα ότι πρόκειται απλώς για μια σύγκρουση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας. Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι η πόρτα είναι ανοιχτή για την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Τα κράτη μέλη είτε αγνοούν είτε υποστηρίζουν τις επιθέσεις του Κιέβου με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και άλλες επιθέσεις στο Ντονμπάς. Δυτικά πολεμικά πλοία και πολεμικά αεροσκάφη περιπολούν όλο και πιο κοντά στα σύνορα της Ρωσίας με τη Μαύρη Θάλασσα και δυτικοί στρατιώτες αποστέλλονται στην Ουκρανία σε εκπαιδευτικές αποστολές που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως "καλώδια παγίδευσης" που θα μπορούσαν να παρασύρουν ολόκληρο το μπλοκ σε έναν πόλεμο αν η Ρωσία επέμβει. Στο επίκεντρο όλων αυτών βρίσκεται ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος ενθαρρύνεται όλο και περισσότερο να επιτεθεί στο Ντονμπάς με την προσδοκία της υποστήριξης του ΝΑΤΟ.
Η Ρωσία έχει θέσει κόκκινες γραμμές ενάντια σε περαιτέρω τακτικές σαλαμιού του ΝΑΤΟ. Ωστόσο, καθώς αυτές οι κόκκινες γραμμές συνεχίζουν να μην γίνονται σεβαστές, φαίνεται ότι ο πόλεμος γίνεται όλο και πιο αναπόφευκτος.
AΠΟΔΟΣΗ ΑΠΟ ΤΟ RUSSIA TODAY : Corfiatiko.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου