«Σενάριο Λιβύης» και για το Αιγαίο επιδιώκει η Άγκυρα.

Του Νίκου Μελέτη.

Και το Αιγαίο επιχειρεί να βάλει στο τραπέζι η Άγκυρα μετά τα τετελεσμένα που επιδιώκει στην Ανατολική Μεσόγειο, με τον τούρκο υπουργό άμυνας Χ. Ακάρ να προειδοποιεί ότι η Τουρκία δεν θα επιτρέψει καμιά άλλη επιλογή εκτός εκείνης που θα εξασφαλίζει «δίκαιο διαμοιρασμό κάθε είδους πηγής και πλούτου στο Αιγαίο, στην Ανατολική Μεσόγειο και στην Κύπρο».

Η Αθήνα ορθά κινητοποιείται ώστε να καταδείξει ότι η Συμφωνία Τουρκίας -Σαράζ στερείται νομιμοποίησης και δεν έχει συναφθεί βάσει των προϋποθέσεων του Δικαίου των Συνθηκών και το περιεχόμενο της είναι αντίθετο με βασικές έννοιες και Αρχές της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας, αλλά πλέον είναι σαφές ότι η Τουρκία θα χρησιμοποιήσει το χαρτί της Συμφωνίας αυτής προκειμένου να γεμίσει την δική της πλευρά της πλάστιγγας, προετοιμάζοντας το έδαφος για μια συνολική διαπραγμάτευση που θα περιλαμβάνει και το Αιγαίο.

Η εφαρμογή της «συνταγής» που ακολουθήθηκε με την Λιβύη, στο Αιγαίο θα οδηγούσε στην πλήρη διχοτόμηση του Αιγαίου και τον εγκλωβισμό των ελληνικών νησιών του Βόρειου και Ανατολικού Αιγαίου και της Δωδεκανήσου σε τουρκικές θαλάσσιες ζώνες καθώς η τουρκική θεωρία προβλέπει δίκαιη οριοθέτηση στην μέση γραμμή μεταξύ των δυο ηπειρωτικών ακτών, μεταξύ της Μικράς Ασίας και της ηπειρωτικής Ελλάδας με πλήρη αγνόηση των νησιών.

Οι δηλώσεις όχι μόνο του Χ. Ακάρ αλλά και άλλων τούρκων αξιωματούχων που ζητούν ουσιαστικά μια περιφερειακή συμφωνία για την «δίκαιη μοιρασιά» των πλουτοπαραγωγικών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου (θέλοντας να αναδείξουν την ιδιαιτερότητα της περιοχής όπου δεν μπορούν να εφαρμοστούν οι κανόνες του Δικαίου της Θάλασσας), δεν είναι τίποτε περισσότερο από την προσπάθεια της Τουρκίας μέσω της ισχύος να διεκδικήσει μερίδιο από τον πλούτο που έχει εντοπισθεί ή προβλέπεται να εντοπισθεί σε περιοχές που βάσει του Δικαίου της Θάλασσας θα ανήκουν σε άλλες χώρες.

Και ο στόχος δεν είναι η Συρία ή η Αίγυπτος αλλά η Ελλάδα και η Κύπρος καθώς η Τουρκία του κ. Ερντογάν δεν μπορεί να συμφιλιωθεί με την ιδέα ότι μια περιφερειακή δύναμη με ισχυρό ρόλο στα παγκόσμια πράγματα, όπως αντιλαμβάνεται την Τουρκία υπό την ηγεσία του, θα υποχρεωθεί να παρακολουθεί γειτονικές χώρες όπως η Κύπρος των 600 χιλιάδων κατοίκων και η παραδοσιακή αντίπαλος και «χρεοκοπημένη», όπως συχνά λέει, Ελλάδα να πετυχαίνουν ένα οικονομικό και στρατηγικό άλμα με την ανακάλυψη υδρογονανθράκων και τον έλεγχο κρίσιμων θαλάσσιων ζωνών και διαδρόμων στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκία επίσης αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί να σταματήσει και το πρόγραμμα ερευνών στα πολλά υποσχόμενα Οικόπεδα Νοτιοδυτικά της Κρήτης, ούτε την αδειοδότηση των δυο ακόμη Οικοπέδων που έχουν μείνει «ορφανά» νότια της Κρήτης από την Γαύδο μέχρι και το Λασίθι.

Όπως αναμένονταν η Τουρκία ολοκλήρωσε άμεσα την διαδικασία επικύρωσης της Συμφωνίας και δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης ώστε να τεθεί σε ισχύ, ενώ και η κυβέρνηση Σαράζ ανακοίνωσε ότι «επικυρώθηκε» η Συμφωνία όχι φυσικά από το κοινοβούλιο του Τομπρούκ αλλά από το Προεδρικό Συμβούλιο και συνεπώς τίθεται σε ισχύ, ώστε να επιχειρηθεί να κατατεθεί στον ΟΗΕ.

Όλα τα σενάρια βεβαίως είναι ανοικτά, γιατί η Τουρκία δεν πρόκειται φυσικά να πάρει πίσω την Συμφωνία, ούτε να την βάλει στο ράφι.

Τα σενάρια είναι δεδομένα και συγκεκριμένα:

Η Τουρκία θα αντιδράσει και θα επιχειρήσει να εμποδίσει κάθε έρευνα όχι σεισμογραφική αλλά ακόμη και υδρογραφική-επιστημονική για ολόκληρη την περιοχή ανατολικά του τόξου Ρόδου - Καρπάθου - Κάσου - Κρήτης και νότια του Καστελόριζου για την οποία η Άδεια θα έχει δοθεί από τις ελληνικές Αρχές με έκδοση σχετικής Navtex. Τέτοιες NAVTEX αφορούν επιστημονικές έρευνες αλλά και εργασίες προετοιμασίας τοποθέτησης καλωδίων και αγωγών στον βυθό και είναι γνωστό ότι εκκρεμούν εργασίες για την προετοιμασία τοποθέτησης του καλωδίου του Euroasia interconnector για την ηλεκτρική σύνδεση της Ευρώπης με την Ασία με την σύνδεση Ισραήλ- Κύπρου-Ελλάδας.

Το άλλο σενάριο είναι να στείλει η Τουρκία ερευνητικό σκάφος για σεισμογραφικές έρευνες εντός της θαλάσσιας ζώνης η οποία θεωρεί ότι περιέρχεται στην τουρκική κυριαρχική αρμοδιότητα μέσω της Συμφωνίας Τουρκίας-Σαράζ. Η Τουρκία θα επιμένει σε αυτή την περιοχή ,καθώς πάγια τακτική της είναι να εμφανίζεται ότι κινείται εντός νόμιμων διαδικασιών για να αποφύγει την μομφή περί «πολιτικής κανονιοφόρων». Είναι όμως ξεκάθαρο ότι η Ελλάδα, θα επιχειρήσει να αποτρέψει μια τέτοια έρευνα και αυτή η τουρκική επιλογή ενέχει σοβαρό κίνδυνο στρατιωτικοποίησης της κρίσης.

Η Αθήνα παρά την ισχυρή στήριξη που προσφέρθηκε από όλους τους σημαντικούς διεθνείς και περιφερειακούς παράγοντες, γνωρίζει ότι όταν η Τουρκία επιχειρήσει τετελεσμένα επί του πεδίου, η στήριξη αυτή το πιθανότερο είναι να παραμείνει ρητορική.

Συνεπώς απαιτούνται, η ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος και διπλωματικά επιθετικές κινήσεις όπως η οριοθέτηση ΑΟΖ με Κύπρο και Αίγυπτο, ώστε να αντιμετωπισθούν όλα τα δυσμενή σενάρια.

Σε κάθε περίπτωση πάντως η Ελλάδα θα πρέπει να προετοιμάζεται και για μια δύσκολη διαπραγμάτευση έχοντας όμως ως κατάληξη την παραπομπή της διαφοράς της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών, στο ΔΔ της Χάγης.

Γιατί ακόμη και η χειρότερη απόφαση ενός Δικαστή στην Χάγη, θα είναι πολύ καλύτερο αποτέλεσμα από την κατάληξη μιας διαπραγμάτευσης διμερούς η πολυμερούς, μετά από μια θερμή κρίση και η οποία θα γίνει με αντικείμενο τις μονομερείς και διευρυμένες διεκδικήσεις της Τουρκίας εις βάρος της Ελλάδας.

liberal.gr