Η Ιερουσαλήμ ως σκηνικό διαφυγής ενός πρωθυπουργού που τρέμει! Το διεθνές προφίλ ως τελευταίο καταφύγιο μιας φθαρμένης εξουσίας...
Στο Ψευτορωμαίϊκο, πάντοτε η πολιτική ήταν ένα είδος βόθρου. Ανάλογα με την ηγεσία, ήταν και η δυσοσμία. Μ' άλλα λόγια, το πραγματικό νόημα δεν βρίσκεται στις λέξεις, αλλά στον χρόνο, στο πλαίσιο και στον φόβο που κρύβεται πίσω από τις κινήσεις.
Η επίσκεψη του Κτήνους στην Ιερουσαλήμ, ανήκει ακριβώς σ’ αυτή την κατηγορία των στιγμών. Κινήσεις που φαίνεται να έχουν «στρατηγικό βάθος», αλλά στην πραγματικότητα αποτελούν μια απεγνωσμένη προσπάθεια να κερδηθεί πολιτικός χρόνος, να αλλαχθεί η ατζέντα και να σωθεί ό,τι σώζεται από μια εξουσία που φθείρεται με ρυθμούς που πλέον ούτε τα συστημικά κανάλια μπορούν να κρύψουν.
Κι εδώ δεν μιλάμε για προσωπικές αντιπάθειες. Μιλάμε για μια αντικειμενική περιγραφή της πολιτικής πραγματικότητας. Ο Μητσοτάκης δεν πήγε στην Ιερουσαλήμ ως ηγέτης που χαράζει πολιτική, πήγε ως πρωθυπουργός που φοβάται.
Που φοβάται πολύ.
Και ο φόβος αυτός έχει όνομα: Οι Έλληνες αγρότες!
Ο πανικός πριν τη θύελλα.
Πριν ακόμη απογειωθεί το πρωθυπουργικό αεροσκάφος για την Ιερουσαλήμ, κάτι ήταν ήδη ξεκάθαρο. Η κυβέρνηση δεν ταξίδευε από θέση ισχύος. Τα επόμενα 24ωρα αναμένονται εκρηκτικά στο εσωτερικό, και το Μαξίμου το γνωρίζει.
Οι αγρότες έχουν χάσει κάθε εμπιστοσύνη, η επαρχία βράζει και η εικόνα των επερχόμενων μπλόκων είναι πολιτικά καταστροφική. Το Κτήνος βρίσκεται ξανά αντιμέτωπος με το ίδιο έργο που τον κυνηγά τα τελευταία δύο χρόνια. Μια κοινωνία που δεν τον πιστεύει πια.
Υπάρχει ένα μοτίβο, σχεδόν χημικό στην αντίδρασή του. Κάθε φορά που ο εσωτερικός σεισμός φτάνει στα θεμέλια της εξουσίας, ο Μητσοτάκης αναζητά σωσίβιο στο εξωτερικό. Δεν είναι τυχαίο ότι οι διεθνείς του εμφανίσεις συμπίπτουν πάντα με περιόδους έντονης πίεσης. Το πραγματικό κίνητρο πίσω από την επίσκεψη στην Ιερουσαλήμ δεν είναι ούτε το Παλαιστινιακό, ούτε η τριμερής, ούτε η ενέργεια. Είναι κάτι άλλο πολύ μεγαλύτερο. Για την ακρίβεια, είναι η ανάγκη να αποδράσει από έναν λαό που αμφισβητεί πλέον ανοικτά τη νομιμοποίησή του. Πιο ανοιχτά...πεθαίνεις.
Και ο πανικός δεν κρύβεται.
Όταν η εξουσία φεύγει μακριά από τους πολίτες της, το κάνει πάντα βιαστικά και πάντα με την ελπίδα ότι η εικόνα στο εξωτερικό θα καλύψει τον θόρυβο στο εσωτερικό. Μόνο που αυτή τη φορά, ο θόρυβος είναι εκκωφαντικός.
Αν κοιτάξει κανείς κάτω από την επιφάνεια, θα δει ότι ο Μητσοτάκης δεν φοβάται μόνο τα τρακτέρ. Φοβάται τη νέα πολιτική εξίσωση που διαμορφώνεται — και στην οποία ο ίδιος δεν είναι πια ο κυρίαρχος παράγοντας. Για πρώτη φορά στη εξαετία που βρίσκεται στο προσκήνιο, βλέπει δύο ταυτόχρονες απειλές: Μια απειλή από κάτω και μια απειλή από δίπλα.
Από κάτω, οι αγρότες δεν είναι ένα ακόμη κοινωνικό στρώμα που ζητά επιδόματα. Είναι ο τελευταίος τομέας έξω από τον έλεγχο του κομματικού κράτους. Δεν τους ελέγχει η ενημέρωση, δεν τους εξαγοράζουν οι «επιχορηγήσεις», δεν τους απειλούν οι κομματικές οργανώσεις. Έχουν δικό τους τρόπο ζωής, δικό τους κώδικα τιμής και ένα όπλο που κανένας επικοινωνιολόγος δεν μπορεί να σπάσει. Κι αυτό το όπλο λέγεται ενότητα.
Από δίπλα, αναδύεται μια πολιτική δύναμη που δεν έχει σχέση με το παραδοσιακό σύστημα. Η δυναμική Μαρία - της Ελλάδας - Καρυστιανού. Εκεί βρίσκεται η βαθύτερη ανασφάλεια του Μαξίμου. Δεν είχε υπολογίσει ότι μια μορφή έξω από το πολιτικό establishment θα μπορούσε να συσπειρώσει τέτοια αποδοχή, να γίνει σημείο αναφοράς για την αξιοπρέπεια και την κάθαρση, και —το χειρότερο για την κυβέρνηση— να γίνει αποδεκτή από τμήματα που μέχρι σήμερα ήταν στο εσωτερικό της ΝΔ.
Ο Μητσοτάκης δεν φοβάται μόνο το παρόν. Φοβάται τη νέα διαίρεση που σχηματίζεται μέσα σε όλο το πολιτικό Ψευτορωμαίϊκο. Από τη μία ο κόσμος που πια αντιστέκεται και από την άλλη, ένα κομματικό σύστημα που μοιάζει κουρασμένο, φθαρμένο, άδειο.
Η άνοδος της Καρυστιανού ανοίγει ρωγμές μέσα στη ΝΔ. Η οργή των αγροτών ανοίγει ρωγμές στο κράτος. Και η κοινωνική διάχυση της δυσαρέσκειας κάνει το έδαφος να τρέμει.
Αυτός είναι ο πραγματικός φόβος. Η απώλεια ελέγχου. Και όταν ένας πρωθυπουργός αρχίζει να χάνει τον έλεγχο, κάνει ταξίδια για να τον ανακτήσει. Μόνο που το ταξίδι στην Ιερουσαλήμ δεν ήταν κίνηση ισχύος. Ηταν κίνηση άμυνας.
Τι πραγματικά πετυχαίνει με την επίσκεψη;
Αν αφαιρέσει κανείς τις κορδέλες της επικοινωνίας, η ομιχλώδης ορολογία περί «στρατηγικής συνεργασίας» και τις βαρύγδουπες λέξεις που τόσο αγαπούν τα δελτία ειδήσεων, μένει μια πολύ απλή πραγματικότητα: Η επίσκεψη αυτή δεν προσθέτει τίποτα ουσιαστικό στην ελληνική εξωτερική πολιτική.
Η τριμερής έτσι κι αλλιώς.Τίποτα ουσιαστικό δεν αναβαθμίζεται, παρά μόνο αυτά που συμφωνήθηκαν για την ομάδα Ισραηλινών και Ελληνοκυπρίων σε περίπτωση ελληνοτουρκικού επεισοδίου. Τίποτα επίσης δεν αλλάζει στον ενεργειακό χάρτη. Καμία νέα πρωτοβουλία δεν γεννιέται.
Αυτό που ουσιαστικά πετυχαίνει - αν το πετυχαίνει κι όλας ο Μητσοτάκης - είναι κάτι πολύ πιο γήινο. Να αλλάξει για λίγες ημέρες το θέμα στα δελτία ειδήσεων.
Αντί να ασχοληθεί η χώρα με την αγανάκτηση της υπαίθρου, θα ασχοληθεί με τις εικόνες από την Ιερουσαλήμ.
Θα προβληθούν πλάνα συνάντησης με τον Νετανιάχου, δηλώσεις περί «ειρήνης», «περί δυνατής και συμπαγούς συμμαχίας», φωτογραφίες από την τριμερή και όλα τα σχετικά της τυπικούρας. Και όλα αυτά θα εμφανιστούν ως «διπλωματικές επιτυχίες» — χωρίς ποτέ να γίνει κουβέντα για το πραγματικό τους αντίκρισμα.
Το μόνο που μένει, λοιπόν, είναι η εικόνα. Η κυβέρνηση επενδύει στην εικόνα επειδή έχει χάσει την πραγματικότητα. Και όταν μια πολιτική ηγεσία ζει μόνο από το φωτογραφικό της προφίλ, τότε έχει ήδη χάσει το έδαφος κάτω από τα πόδια της.
Υπάρχει κάτι σχεδόν ποιητικό —και συνάμα βαθιά πολιτικά αποκαλυπτικό— στην αντίθεση ανάμεσα στις εικόνες που αναζητά ο πρωθυπουργός και στην κατάσταση που επικρατεί μέσα στη χώρα. Την ώρα που ταξιδεύει για να φανεί ως «παράγοντας σταθερότητας», η Ελλάδα βυθίζεται στη μεγαλύτερη κοινωνική αναταραχή μετά την κρίση των μνημονίων.
Την ώρα που εμφανίζεται δίπλα σε ηγέτες μιας εμπόλεμης περιοχής για να μιλήσει για «ειρήνη και ασφάλεια», η ελληνική επαρχία νιώθει αβέβαιη, η οικονομία βαδίζει με δανεικά, και ο κοινωνικός ιστός έχει αρχίσει να ξεφτίζει. Η χώρα που παρουσιάζεται ως ...«ισχυρή»(!) στο εξωτερικό, είναι η ίδια που στο εσωτερικό λειτουργεί με πατέντες, επικοινωνιακά τρικ και πολιτική κόπωση.
Και κάπου εδώ βρίσκεται η ειρωνεία. Ο Μητσοτάκης επιχειρεί να παίξει τον ρόλο ενός ηγέτη διεθνούς βεληνεκούς ακριβώς τη στιγμή που η κοινωνία του αποσύρει το εσωτερικό του κύρος. Όσο περισσότερο προσπαθεί να σταθεί σε διεθνή σκηνικά, τόσο περισσότερο φαίνεται ότι χάνει τη γη της πατρίδας του. Η πραγματικότητα τον διαψεύδει. Η κοινωνία τον αμφισβητεί. Και η εικόνα της Ιερουσαλήμ μοιάζει με χάρτινο ντεκόρ μπροστά στη θεομηνία που έρχεται στο εσωτερικό.
Το πολιτικό μήνυμα πίσω από τον θόρυβο.
Αν κάποιος συνεχίσει να αφαιρεί τις επικοινωνιακές στρώσεις, στο τέλος απομένει το πιο καθαρό πολιτικό συμπέρασμα. Η επίσκεψη αυτή είναι ομολογία αδυναμίας. Όχι αδυναμίας εξωτερικής πολιτικής — αλλά αδυναμίας εσωτερικής νομιμοποίησης. Και σε αυτό ακριβώς το σημείο, οπωσδήποτε έχει ανάμειξη και ο ίδιος ο Νετανιάχου.
Ο Μητσοτάκης δεν φεύγει στο εξωτερικό επειδή η χώρα το χρειάζεται στη πραγματικότητα. Φεύγει επειδή ο ίδιος χρειάζεται απεγνωσμένα ένα αφήγημα που θα τον κρατήσει όρθιο. Και αυτό το αφήγημα δεν χτίζεται πια με αποτελέσματα. Χτίζεται μόνο με εικόνες.
Το μήνυμα που κρύβεται πίσω από τον θόρυβο των ανακοινώσεων είναι απλό. Το Κτήνος δεν έχει πια τα πολιτικά εργαλεία για να ελέγξει τις εξελίξεις στο εσωτερικό.
Η κυβέρνηση τρέχει πίσω από τα γεγονότα, όχι μπροστά τους. Η κοινωνία δεν ακούει πια τις δικαιολογίες. Και οι παλιές μέθοδοι αποπροσανατολισμού δεν αποδίδουν όσο πριν.
Γι’ αυτό, όσο μεγαλώνει ο θόρυβος της επίσκεψης, τόσο μεγαλώνει και η σιωπηλή παραδοχή ότι η χώρα αλλάζει φάση. Οι πολίτες δεν συγκινούνται πια από διπλωματικά στιγμιότυπα. Η οργή είναι βαθύτερη, η αντίδραση πιο ώριμη και η αλλαγή πιο κοντά απ’ όσο νομίζει το Μαξίμου.
Κάτω από τον θόρυβο, υπάρχει ένα μήνυμα που ακούγεται καθαρά.Το τέλος του Μητσοτακισμού δεν θα έρθει από την αντιπολίτευση, θα έρθει από την κοινωνία.
Και όχι μόνο το τέλος του μητσοτακισμού. Αλλά το τέλος του Ψευτορωμαίϊκου!
Πύρινος Λόγιος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου