Παναγιώτης Μπαλακτάρης
Δικηγόρος
Δεν είναι όλοι οι πόλεμοι κεκηρυγμένοι. Υπάρχουν και οι ακήρυχτοι. Στους τελευταίους ο αριθμός των θυμάτων δεν δημοσιοποιείται. Οι πολεμικές επιχειρήσεις δεν είναι εμφανείς και πάντως σπανίως γίνονται γνωστές. Η νίκη και η ήττα δεν προδιαγράφονται σαφώς στους λαούς. Το τέλος των ακήρυχτων πολέμων δεν επισφραγίζεται από πανηγυρικές συνθήκες ειρήνης. Οι πράξεις ηρωισμού και οι αυτουργοί τους, όπως επίσης και τα μοιραία πρόσωπα, αποκαλύπτονται μετά από πολλά χρόνια – αν ποτέ αποκαλυφθούν.
Δεν είναι όλοι οι πόλεμοι θερμοί. Αρκετοί είναι ψυχροί, ίσως οι περισσότεροι. Στους τελευταίους οι επιχειρήσεις δεν περιλαμβάνουν ενεργό εμπλοκή πολεμικών πλοίων, μαχητικών αεροσκαφών, αρμάτων μάχης, πυροβολικού και δυνάμεων του πεζικού. Οι ένοπλες δυνάμεις, σε αυτό το ενδεχόμενο, παίζουν ρόλο εκατέρωθεν φοβήτρου. Οι πιέσεις που ασκούνται από τους αντιμαχόμενους δεν φτάνουν στην εκτόνωση, αλλά παραμένουν σε κλιμάκωση για πολύ καιρό. Ενίοτε για πάρα πού καιρό.
Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, μετά την εποποιία της Ελληνικής Επανάστασης, έχουν γνωρίσει διάφορες φάσεις. Και αυτές της σύγκλισης, αλλά και αυτές της απόκλισης. Και τις πολεμικές: Ατυχής πόλεμος του 1897, Ά Βαλκανικός πόλεμος, Μικρασιατική Καταστροφή, Εισβολή στην Κύπρο 1974. Και τις ψυχροπολεμικές: Σεπτεμβριανά του 1955 στην Κωνσταντινούπολη, Γεγονότα στην Κύπρο του 1963 και του 1967, Κρίσεις του 1976, του 1987 και των Ιμίων το 1996 κ.λ.π. Είχαν και τις περιόδους συνεννόησης, βεβαίως, κυρίως ύστερα από φυσικές καταστροφές και τη βοήθεια που παρείχε η μία χώρα στην άλλη, όπως για παράδειγμα μετά τους φονικούς σεισμούς σε Νικομήδεια και Αθήνα, το 1999.
Σήμερα, ευλόγως θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί η σχέση Ελλάδος – Τουρκίας ως «Ελληνοτουρκικός Ψυχρός Πόλεμος». Ενώ σε επίπεδο επίσημων επαφών οι ηγεσίες των δύο χωρών δείχνουν καλή διάθεση, στην πραγματικότητα τα χαρακώματα είναι επανδρωμένα και η διάσταση καλά κρατεί, με αποκλειστική υπαιτιότητα της Τουρκίας. Οι ψυχολογικές επιχειρήσεις της γείτονος υπό τη μορφή προβολής ενδεικτικής στρατιωτικής ισχύος είναι καθημερινές και στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Η προβολή της ήπιας ισχύος της Τουρκίας έχει επιφέρει στην ελληνική κοινωνία άμβλυνση της βαρύτητας του υπαρκτού τουρκικού κινδύνου. Η διαρκής και αναπάντητη εκτόξευση απειλών στρεφομένων κατά της ακεραιότητας της ελληνικής επικράτειας βαραίνει τους ώμους της ελληνικής ηγεσίας. Το μεταναστευτικό ασκεί αφόρητες πιέσεις στην Ελλάδα. Η επιδίωξη απόκτησης πυρηνικών όπλων εκ μέρους της Τουρκίας θα είναι σημείο καμπής στον Ελληνοτουρκικό Ψυχρό Πόλεμο.
Όλα τα ανωτέρω συνηγορούν στην αναγκαιότητα χάραξης μιας στρατηγικής «απόκρουσης της τουρκικής επιθετικότητας». Σε αυτήν οφείλουν οι αρμόδιοι να διαβάσουν σωστά τις ευρύτερες εξελίξεις.
Επιγραμματικά αυτές είναι:
-Η στρατηγική στροφή της Τουρκίας προς την Ανατολή και δη προς τη Ρωσία που μεταθέτει το «σημείο μηδέν» της διελκυστίνδας Δύσης – Ανατολής στα γαλανά νερά του Αιγαίου*. Στην προστασία της Δύσης αποσκοπεί για τον λόγο αυτόν η επικείμενη Στρατιωτική Συμφωνία Ελλάδος – ΗΠΑ, δυνάμει της οποίας η Αμερική θα διατηρήσει και θα ενισχύσει την παρουσία της στο νοητό γεωγραφικό τρίγωνο Σούδα – Λάρισα – Αλεξανδρούπολη. Δι’ αυτού του τρόπου συμφέρον στην ασφάλεια του Αιγαίου έχει και η υπερδύναμη, χωρίς αυτό να σημαίνει πως είναι αρκετό αν δεν ενεργεί η Ελλάδα.
-Η ύπαρξη κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη διάθεση του Ελληνισμού που του προσδίδει εκκωφαντική αξία.
-Ο ενεργειακός πλούτος στις θαλάσσιες περιοχές του Ελληνισμού που εντάσσεται, επίσης, στη δυτική προσπάθεια μείωσης της ευρωπαϊκής εξάρτησης από τη ρωσική ενεργειακή επιρροή.
-Η μεταφορά του κέντρου βάρους της αμερικανικής διοίκησης Τραμπ από την πολεμική ισχύ στην οικονομική.
-Η παγκόσμια εμπορική ορμή της Κίνας που είναι πιθανόν να αλλάξει τους οικονομικούς συσχετισμούς.
-Η ανάδειξη και χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και η σημασία των γιγάντων της τεχνολογίας.
Ο Ρόμπερτ Κήλυ, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, γράφει στο βιβλίο του «Η αμερικάνικη πρεσβεία και η κατάρρευση της δημοκρατίας στην Ελλάδα 1966-69» πως αποτελεί βασική διπλωματική αρχή της Αμερικής η φράση: εντόπισε το αναπόφευκτο και εκμεταλλεύσου το προς όφελος σου. Οι Έλληνες επιτελείς και αναλυτές, λοιπόν, πρέπει πρωτίστως να εντοπίσουν το αναπόφευκτο. Η εκμετάλλευσή του προς όφελος της Ελλάδος έπεται.
infognomonpolitics.blogspot.com
Δικηγόρος
Δεν είναι όλοι οι πόλεμοι κεκηρυγμένοι. Υπάρχουν και οι ακήρυχτοι. Στους τελευταίους ο αριθμός των θυμάτων δεν δημοσιοποιείται. Οι πολεμικές επιχειρήσεις δεν είναι εμφανείς και πάντως σπανίως γίνονται γνωστές. Η νίκη και η ήττα δεν προδιαγράφονται σαφώς στους λαούς. Το τέλος των ακήρυχτων πολέμων δεν επισφραγίζεται από πανηγυρικές συνθήκες ειρήνης. Οι πράξεις ηρωισμού και οι αυτουργοί τους, όπως επίσης και τα μοιραία πρόσωπα, αποκαλύπτονται μετά από πολλά χρόνια – αν ποτέ αποκαλυφθούν.
Δεν είναι όλοι οι πόλεμοι θερμοί. Αρκετοί είναι ψυχροί, ίσως οι περισσότεροι. Στους τελευταίους οι επιχειρήσεις δεν περιλαμβάνουν ενεργό εμπλοκή πολεμικών πλοίων, μαχητικών αεροσκαφών, αρμάτων μάχης, πυροβολικού και δυνάμεων του πεζικού. Οι ένοπλες δυνάμεις, σε αυτό το ενδεχόμενο, παίζουν ρόλο εκατέρωθεν φοβήτρου. Οι πιέσεις που ασκούνται από τους αντιμαχόμενους δεν φτάνουν στην εκτόνωση, αλλά παραμένουν σε κλιμάκωση για πολύ καιρό. Ενίοτε για πάρα πού καιρό.
Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, μετά την εποποιία της Ελληνικής Επανάστασης, έχουν γνωρίσει διάφορες φάσεις. Και αυτές της σύγκλισης, αλλά και αυτές της απόκλισης. Και τις πολεμικές: Ατυχής πόλεμος του 1897, Ά Βαλκανικός πόλεμος, Μικρασιατική Καταστροφή, Εισβολή στην Κύπρο 1974. Και τις ψυχροπολεμικές: Σεπτεμβριανά του 1955 στην Κωνσταντινούπολη, Γεγονότα στην Κύπρο του 1963 και του 1967, Κρίσεις του 1976, του 1987 και των Ιμίων το 1996 κ.λ.π. Είχαν και τις περιόδους συνεννόησης, βεβαίως, κυρίως ύστερα από φυσικές καταστροφές και τη βοήθεια που παρείχε η μία χώρα στην άλλη, όπως για παράδειγμα μετά τους φονικούς σεισμούς σε Νικομήδεια και Αθήνα, το 1999.
Σήμερα, ευλόγως θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί η σχέση Ελλάδος – Τουρκίας ως «Ελληνοτουρκικός Ψυχρός Πόλεμος». Ενώ σε επίπεδο επίσημων επαφών οι ηγεσίες των δύο χωρών δείχνουν καλή διάθεση, στην πραγματικότητα τα χαρακώματα είναι επανδρωμένα και η διάσταση καλά κρατεί, με αποκλειστική υπαιτιότητα της Τουρκίας. Οι ψυχολογικές επιχειρήσεις της γείτονος υπό τη μορφή προβολής ενδεικτικής στρατιωτικής ισχύος είναι καθημερινές και στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Η προβολή της ήπιας ισχύος της Τουρκίας έχει επιφέρει στην ελληνική κοινωνία άμβλυνση της βαρύτητας του υπαρκτού τουρκικού κινδύνου. Η διαρκής και αναπάντητη εκτόξευση απειλών στρεφομένων κατά της ακεραιότητας της ελληνικής επικράτειας βαραίνει τους ώμους της ελληνικής ηγεσίας. Το μεταναστευτικό ασκεί αφόρητες πιέσεις στην Ελλάδα. Η επιδίωξη απόκτησης πυρηνικών όπλων εκ μέρους της Τουρκίας θα είναι σημείο καμπής στον Ελληνοτουρκικό Ψυχρό Πόλεμο.
Όλα τα ανωτέρω συνηγορούν στην αναγκαιότητα χάραξης μιας στρατηγικής «απόκρουσης της τουρκικής επιθετικότητας». Σε αυτήν οφείλουν οι αρμόδιοι να διαβάσουν σωστά τις ευρύτερες εξελίξεις.
Επιγραμματικά αυτές είναι:
-Η στρατηγική στροφή της Τουρκίας προς την Ανατολή και δη προς τη Ρωσία που μεταθέτει το «σημείο μηδέν» της διελκυστίνδας Δύσης – Ανατολής στα γαλανά νερά του Αιγαίου*. Στην προστασία της Δύσης αποσκοπεί για τον λόγο αυτόν η επικείμενη Στρατιωτική Συμφωνία Ελλάδος – ΗΠΑ, δυνάμει της οποίας η Αμερική θα διατηρήσει και θα ενισχύσει την παρουσία της στο νοητό γεωγραφικό τρίγωνο Σούδα – Λάρισα – Αλεξανδρούπολη. Δι’ αυτού του τρόπου συμφέρον στην ασφάλεια του Αιγαίου έχει και η υπερδύναμη, χωρίς αυτό να σημαίνει πως είναι αρκετό αν δεν ενεργεί η Ελλάδα.
-Η ύπαρξη κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη διάθεση του Ελληνισμού που του προσδίδει εκκωφαντική αξία.
-Ο ενεργειακός πλούτος στις θαλάσσιες περιοχές του Ελληνισμού που εντάσσεται, επίσης, στη δυτική προσπάθεια μείωσης της ευρωπαϊκής εξάρτησης από τη ρωσική ενεργειακή επιρροή.
-Η μεταφορά του κέντρου βάρους της αμερικανικής διοίκησης Τραμπ από την πολεμική ισχύ στην οικονομική.
-Η παγκόσμια εμπορική ορμή της Κίνας που είναι πιθανόν να αλλάξει τους οικονομικούς συσχετισμούς.
-Η ανάδειξη και χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και η σημασία των γιγάντων της τεχνολογίας.
Ο Ρόμπερτ Κήλυ, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, γράφει στο βιβλίο του «Η αμερικάνικη πρεσβεία και η κατάρρευση της δημοκρατίας στην Ελλάδα 1966-69» πως αποτελεί βασική διπλωματική αρχή της Αμερικής η φράση: εντόπισε το αναπόφευκτο και εκμεταλλεύσου το προς όφελος σου. Οι Έλληνες επιτελείς και αναλυτές, λοιπόν, πρέπει πρωτίστως να εντοπίσουν το αναπόφευκτο. Η εκμετάλλευσή του προς όφελος της Ελλάδος έπεται.
infognomonpolitics.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου