Εν αναμονή της συνόδου
κορυφής του ΝΑΤΟ εντός της εβδομάδας, μια έκθεση που εκπόνησαν οι
ειδικοί του συντηρητικού think tank με τη χαρακτηριστική ονομασία
Heritage Foundation (Ίδρυμα Κληρονομιάς…), το οποίο θεωρείται εκ των
διαμορφωτών πολιτικής στους κύκλους που απευθύνεται στην Ουάσιγκτον, με
παρατηρητές να τονίζουν την επιρροή στην κυβέρνηση Τραμπ, βάζει φωτιές
στις σχέσεις Μόσχας και Ουάσιγκτον…
Του ΜΙΧΑΗΛ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Η μελέτη διαταράσσει ευαίσθητες ισορροπίες προτείνοντας περαιτέρω διαδικασία επέκτασης του ΝΑΤΟ, καλώντας το να ενσωματώσει τη Γεωργία, την ΠΓΔΜ (φυσικά την αποκαλεί «Μακεδονία» και τη Βοσνία, αφήνοντας «μακροπρόθεσμα» την πόρτα ανοιχτή και στην Ουκρανία, με το επιχείρημα ότι δεν μπορεί η Ρωσία να φανεί κατέχουσα βέτο στην απόφαση για τη συμμετοχή μιας χώρας στη Συμμαχία στο διηνεκές…
Προτού αναφερθούμε πιο συγκεκριμένα στις προτάσεις της έκθεσης, επισημαίνουμε πως όλα δείχνουν ότι δείχνει να έχει και ένα «διαπραγματευτικό ρόλο», υπό την έννοια του ότι θα χρεωθεί ως σκέψεις συντηρητικών κύκλων κοντά στον Λευκό Οίκο, κάτι το οποίο στέλνει το μήνυμα στη Μόσχα, ότι η Ουάσιγκτον έχει και αυτή την επιλογή κάθετης κλιμάκωσης.
Κατά συνέπεια, η τήρηση μετριοπαθούς και λογικής συμπεριφοράς, όταν οι δυο χώρες αναζητήσουν τρόπους αποκλιμάκωσης στις διμερείς σχέσεις που επηρεάζουν ολόκληρη την υφήλιο, είναι ο μοναδικός τρόπος να αποφευχθούν καταστάσεις που θα οδηγήσουν στο ξεκαθάρισμα της κατάστασης και την αποκατάσταση των ισορροπιών με συγκρουσιακό τρόπο και όσον αφορά το ΝΑΤΟ, η υπόθεση του Μαυροβουνίου δείχνει τον δρόμο.
Υπενθυμίζεται, ότι η κατηγορία που απευθύνθηκε προς τη Μόσχα ήταν ότι ενορχήστρωσε απόπειρα του αποτυχημένου πραξικοπήματος σε βάρος του προέδρου Μίλο Τζουγκάνοβιτς, ο οποίος είχε μεθοδεύσει το δημοψήφισμα του 2006 που οδήγησε στην απόσχιση από τη Σερβία, ενώ στη συνέχεια, η συμπερίληψη της νέας χώρας στο ΝΑΤΟ που δεν έγινε με δημοψήφισμα, έκλεισε οριστικά μια ακόμη οδό εξόδου του σλαβικού στοιχείου στα θερμά νερά της Μεσογείου, αν κανείς ακολουθήσει τα νάματα της γεωπολιτικής…
Στην υπόθεση της Γεωργίας, εντύπωση προκαλεί στην έκθεση, ότι κατηγορούνται Γερμανία και Γαλλία ότι μπλόκαραν τον «οδικό χάρτη» της χώρας στην περίφημη σύνοδο κορυφής του 2008 στο Βουκουρέστι, όταν και η Ελλάδα είχε μπλοκάρει την πορεία των Σκοπίων προς τη Συμμαχία, παρότι είχε ολοκληρωθεί επιτυχώς ο «οδικός χάρτης», εξαιτίας της απαράδεκτης – αλυτρωτικής στάσης της χώρας για το όνομα. Υπενθυμίζεται, ότι το 2008 το καλοκαίρι είχε πραγματοποιηθεί και η εισβολή της Ρωσίας που οδήγησε στην απόσχιση της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας…
Τούτων λεχθέντων και δεδομένης της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί το τελευταίο διάστημα στα Βαλκάνια, όσα αναφέρει η έκθεση του αμερικανικού ιδρύματος για την ΠΓΔΜ, συνιστούν μάλλον μια σαφή προειδοποίηση και προς την ελληνική πλευρά να μην επαναλάβει τα του 2008, αφού η «μεγάλη εικόνα» αφορά τις σχέσεις της Δύσης με τη Ρωσία και οι ελληνικές ευαισθησίες αποτελούν για τους ισχυρούς αποτελούν «υποενότητα»… ας ελπίσουμε ότι η Αθήνα έχει αντιληφθεί τα μηνύματα και θα δράσει κατά τρόπον που θα αποτρέπει περιπέτειες…
Η άλλη προβληματική χώρα είναι η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η οποία έλαβε τον δικό της «οδικό χάρτη» (MAP: Membership Action Plan), για τη οποία είναι χαρακτηριστικό ότι αποφεύγει να αναπτύξει ένα σκεπτικό που να καταλήγει κάπου, για τον προφανή λόγο της παραμέτρου «Republika Srpska», της σερβοβοσνιακής συνιστώσας δηλαδή, η οποία ελέγχεται απόλυτα από τη Μόσχα και επιθυμεί να αποσχισθεί – διακηρυκτικά τουλάχιστον – και να ενωθεί με τη Σερβία.
Η υπόθεση είναι βέβαια εξαιρετικά πολύπλοκη σε όλες της τις διαστάσεις, ενώ οι μνήμες των ΝΑΤΟϊκών βομβαρδισμών στη Σερβία με την αφορμή του Κοσσυφοπεδίου, δυσκολεύει πολύ σε επικοινωνιακό επίπεδο την αποδοχή οποιασδήποτε πρωτοβουλίας εισόδου στο ΝΑΤΟ χώρας που εμπεριέχει σερβικό στοιχείο. Το ζήτημα ίσως είναι εάν υπό προϋποθέσεις προκριθεί από το ΝΑΤΟ ως αποδεκτή εξέλιξη η απώλεια του σερβοβοσνιακού τμήματος για την επίτευξη ενσωμάτωσης του υπολοίπου στη Συμμαχία.
Καταληκτικά, όλα δείχνουν ότι το ΝΑΤΟ επανέρχεται – και επίσημα διότι επί της ουσίας ποτέ δεν έλειψε – στην κορυφή της ατζέντας του κεφαλαίου «ευρωπαϊκή ασφάλεια», καθώς παρά τις φιλότιμες προσπάθειες σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προώθηση της ευρωπαϊκής άμυνας, έστω ως διακριτή συνιστώσα της Συμμαχίας, υποθέσεις που αφορούν φυγόκεντρες δυνάμεις (βλ. BREXIT), είναι λογικό να μονοπωλούν σχεδόν το ενδιαφέρον.
Του ΜΙΧΑΗΛ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Η μελέτη διαταράσσει ευαίσθητες ισορροπίες προτείνοντας περαιτέρω διαδικασία επέκτασης του ΝΑΤΟ, καλώντας το να ενσωματώσει τη Γεωργία, την ΠΓΔΜ (φυσικά την αποκαλεί «Μακεδονία» και τη Βοσνία, αφήνοντας «μακροπρόθεσμα» την πόρτα ανοιχτή και στην Ουκρανία, με το επιχείρημα ότι δεν μπορεί η Ρωσία να φανεί κατέχουσα βέτο στην απόφαση για τη συμμετοχή μιας χώρας στη Συμμαχία στο διηνεκές…
Προτού αναφερθούμε πιο συγκεκριμένα στις προτάσεις της έκθεσης, επισημαίνουμε πως όλα δείχνουν ότι δείχνει να έχει και ένα «διαπραγματευτικό ρόλο», υπό την έννοια του ότι θα χρεωθεί ως σκέψεις συντηρητικών κύκλων κοντά στον Λευκό Οίκο, κάτι το οποίο στέλνει το μήνυμα στη Μόσχα, ότι η Ουάσιγκτον έχει και αυτή την επιλογή κάθετης κλιμάκωσης.
Κατά συνέπεια, η τήρηση μετριοπαθούς και λογικής συμπεριφοράς, όταν οι δυο χώρες αναζητήσουν τρόπους αποκλιμάκωσης στις διμερείς σχέσεις που επηρεάζουν ολόκληρη την υφήλιο, είναι ο μοναδικός τρόπος να αποφευχθούν καταστάσεις που θα οδηγήσουν στο ξεκαθάρισμα της κατάστασης και την αποκατάσταση των ισορροπιών με συγκρουσιακό τρόπο και όσον αφορά το ΝΑΤΟ, η υπόθεση του Μαυροβουνίου δείχνει τον δρόμο.
Υπενθυμίζεται, ότι η κατηγορία που απευθύνθηκε προς τη Μόσχα ήταν ότι ενορχήστρωσε απόπειρα του αποτυχημένου πραξικοπήματος σε βάρος του προέδρου Μίλο Τζουγκάνοβιτς, ο οποίος είχε μεθοδεύσει το δημοψήφισμα του 2006 που οδήγησε στην απόσχιση από τη Σερβία, ενώ στη συνέχεια, η συμπερίληψη της νέας χώρας στο ΝΑΤΟ που δεν έγινε με δημοψήφισμα, έκλεισε οριστικά μια ακόμη οδό εξόδου του σλαβικού στοιχείου στα θερμά νερά της Μεσογείου, αν κανείς ακολουθήσει τα νάματα της γεωπολιτικής…
Στην υπόθεση της Γεωργίας, εντύπωση προκαλεί στην έκθεση, ότι κατηγορούνται Γερμανία και Γαλλία ότι μπλόκαραν τον «οδικό χάρτη» της χώρας στην περίφημη σύνοδο κορυφής του 2008 στο Βουκουρέστι, όταν και η Ελλάδα είχε μπλοκάρει την πορεία των Σκοπίων προς τη Συμμαχία, παρότι είχε ολοκληρωθεί επιτυχώς ο «οδικός χάρτης», εξαιτίας της απαράδεκτης – αλυτρωτικής στάσης της χώρας για το όνομα. Υπενθυμίζεται, ότι το 2008 το καλοκαίρι είχε πραγματοποιηθεί και η εισβολή της Ρωσίας που οδήγησε στην απόσχιση της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας…
Τούτων λεχθέντων και δεδομένης της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί το τελευταίο διάστημα στα Βαλκάνια, όσα αναφέρει η έκθεση του αμερικανικού ιδρύματος για την ΠΓΔΜ, συνιστούν μάλλον μια σαφή προειδοποίηση και προς την ελληνική πλευρά να μην επαναλάβει τα του 2008, αφού η «μεγάλη εικόνα» αφορά τις σχέσεις της Δύσης με τη Ρωσία και οι ελληνικές ευαισθησίες αποτελούν για τους ισχυρούς αποτελούν «υποενότητα»… ας ελπίσουμε ότι η Αθήνα έχει αντιληφθεί τα μηνύματα και θα δράσει κατά τρόπον που θα αποτρέπει περιπέτειες…
Η άλλη προβληματική χώρα είναι η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η οποία έλαβε τον δικό της «οδικό χάρτη» (MAP: Membership Action Plan), για τη οποία είναι χαρακτηριστικό ότι αποφεύγει να αναπτύξει ένα σκεπτικό που να καταλήγει κάπου, για τον προφανή λόγο της παραμέτρου «Republika Srpska», της σερβοβοσνιακής συνιστώσας δηλαδή, η οποία ελέγχεται απόλυτα από τη Μόσχα και επιθυμεί να αποσχισθεί – διακηρυκτικά τουλάχιστον – και να ενωθεί με τη Σερβία.
Η υπόθεση είναι βέβαια εξαιρετικά πολύπλοκη σε όλες της τις διαστάσεις, ενώ οι μνήμες των ΝΑΤΟϊκών βομβαρδισμών στη Σερβία με την αφορμή του Κοσσυφοπεδίου, δυσκολεύει πολύ σε επικοινωνιακό επίπεδο την αποδοχή οποιασδήποτε πρωτοβουλίας εισόδου στο ΝΑΤΟ χώρας που εμπεριέχει σερβικό στοιχείο. Το ζήτημα ίσως είναι εάν υπό προϋποθέσεις προκριθεί από το ΝΑΤΟ ως αποδεκτή εξέλιξη η απώλεια του σερβοβοσνιακού τμήματος για την επίτευξη ενσωμάτωσης του υπολοίπου στη Συμμαχία.
Καταληκτικά, όλα δείχνουν ότι το ΝΑΤΟ επανέρχεται – και επίσημα διότι επί της ουσίας ποτέ δεν έλειψε – στην κορυφή της ατζέντας του κεφαλαίου «ευρωπαϊκή ασφάλεια», καθώς παρά τις φιλότιμες προσπάθειες σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προώθηση της ευρωπαϊκής άμυνας, έστω ως διακριτή συνιστώσα της Συμμαχίας, υποθέσεις που αφορούν φυγόκεντρες δυνάμεις (βλ. BREXIT), είναι λογικό να μονοπωλούν σχεδόν το ενδιαφέρον.
Η
Ελλάδα οφείλει να προσέξει πολύ διότι αυτό που η πλειοψηφία
αντιλαμβάνεται ως «ευνοϊκή γεωπολιτική συγκυρία», θα μπορούσε να
ακολουθήσει θεαματική ανατροπή, ενώ οι κακές σχέσεις Ανατολής-Δύσης, τα
ανοιχτά μέτωπα και μια Ρωσία επανεξοπλισμένη και σε πίεση λόγω των
οικονομικών κυρώσεων, αποτελούν «καμπανάκι κινδύνου» για την ελληνική
πλευρά που συμπληρώνει αισίως εφτά χρόνια σφοδρής οικονομικής κρίσης που
έχει επηρεάσει τα πάντα, ότι η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική από το
2008.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου