Σχέση Ιράν-Τουρκίας: ‘Στρίβει’ ο Ερντογάν στο θέμα της Συρίας;

Στις αρχές του καλοκαιριού ο Ιρανός πρόεδρος Χασάν Ρουχανί επισκέφτηκε την Τουρκία, επισήμως. Η επίσκεψη αποτέλεσε μάλλον έκπληξη για τους διεθνείς αναλυτές, καθώς οι σχέσεις Τουρκίας- Ιράν δεν βρισκόταν στο καλύτερό τους σημείο. Παρά το καλό κλίμα της επίσκεψης, πάντως, η κατάσταση και πάλι επιδεινώθηκε, τάχιστα.
Των Ilan Berman και Nika Madyoon, «An Iranian-Turkish reset»
ΠΗΓΗ: Washington Times, 21.7.2014
ΑΠΟΔΟΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: Παντελής Καρύκας
Υπάρχουν πολλά σημεία τριβής μεταξύ Ιράν και Τουρκίας, θέματα ενέργειας, θέματα αναφορικά με την ανάπτυξη ΝΑΤΟϊκών αντιβαλλιστικών συστημάτων στο τουρκικό έδαφος. Το βασικό σημείο τριβής, όμως, Άγκυρας και Τεχεράνης είναι φυσικά η Συρία.

Το Ιράν, εδώ και χρόνια, υποστηρίζει το καθεστώς Άσαντ, ενώ έχει εντείνει την υποστήριξή του προς το καθεστώς τα τελευταία τρία χρόνια όπου μαίνεται ο πόλεμος στην Συρία. Η Τουρκία, από την άλλη αποτελεί τον βασικό υποστηρικτή, σε πολιτικό, οικονομικό και στρατιωτικό επίπεδο, του συνονθυλεύματος των αντικαθεστωτικών που μάχονται κατά του Άσαντ, ακόμα και των πλέον ακραίων από αυτούς.
Η σύγκρουση αυτή, μοιραία επηρεάζει ιδιαίτερα αρνητικά τις σχέσεις Τεχεράνης και Άγκυρας, τα τελευταία τρία χρόνια. Πριν την «Αραβική Άνοιξη» πάντως τα πράγματα δεν ήταν έτσι. Τουρκία και Ιράν βρίσκονταν κοντά και είχαν σημαντικές εμπορικές σχέσεις, οι οποίες πάντως διατηρούνται, παρά τη διαμάχη (κύκλος εργασιών 22 δισ. δολαρίων σήμερα).

Ένα ακόμα κοινό που ένωνε τους δύο αντιπάλους, σήμερα, είναι η υποστήριξη αμφοτέρων στη Χαμάς, ενώ η Τουρκία υποστήριζε επίσης το δικαίωμα του Ιράν στην πυρηνική τεχνολογία, εφόσον και η ίδια προχωρά προς την κατεύθυνση αυτή.
Κατά την επίσκεψη Ρουχανί, Γκιουλ και Ερντογάν εκφράστηκαν θερμά υπέρ της προοπτικής εκ νέου σύσφιξης των δεσμών με το Ιράν, ενώ υπεγράφησαν και πολλές διακρατικές συμφωνίες, στον τομέα του εμπορίου και των επικοινωνιών, με στόχο ο κύκλος εργασιών Ιράν –Τουρκίας να φτάσει, το 2015, τα 30 δισ. δολάρια. Άλλωστε, ο Ερντογάν έχει κανονιστεί να επισκεφτεί την Τεχεράνη τον ερχόμενο Ιανουάριο.

Σημεία των καιρών; Όχι ακριβώς. Το Ιράν βρίσκεται αυτή τη στιγμή καθοδόν προς την αποκατάσταση των σχέσεών του με τη Δύση, που εκφράστηκε και με χαλάρωση των εναντίον οικονομικών κυρώσεων, καθιστώντας το ιδιαίτερα ελκυστικό προορισμό για τα τουρκικά κεφάλαια. Το Ιράν έχει ανάγκη από την επαναπροσέγγιση με τη Δύση και από επενδύσεις που θα οδηγήσουν σε ανάκαμψη την οικονομία του. Ήδη αμερικανική εταιρεία επένδυσε στο Ιράν. Με αυτό το σκεπτικό το Ιράν θέλει να βελτιώσει τις σχέσεις του και με την Τουρκία.

Άλλωστε και η Τουρκία μπορεί να ξανασκεφτεί την στάση της στον συριακό πόλεμο, καθώς μέχρι τώρα, η αμέριστη υποστήριξή της προς τους αντικαθεστωτικούς δεν της προσέφερε παρά μόνο πολιτικό και οικονομικό κόστος, με τον πρωθυπουργό της Ερντογάν, να θεωρείται από πολλούς υποστηρικτής της διεθνούς τρομοκρατίας.
Έτσι μια προσέγγιση Ιράν – Τουρκίας, πέραν των οικονομικών αποτελεσμάτων, μπορεί, από την πλευρά της Άγκυρας, να σηματοδοτεί μια στροφή στην πολιτική της στο θέμα της Συρίας.
Αλλά και η κατάσταση στο Ιράκ προσφέρει νέο πεδίο συνεργασίας κατά των ακραίων ισλαμιστών, αλλά και όσον αφορά την αντιμετώπιση και από τους δύο του κουρδικού προβλήματος, καθώς Τουρκία και Ιράν έχουν τις πολυπληθέστερες κουρδικές μειονότητες στο έδαφός τους.

Υπ’ αυτό το πρίσμα, οι δύο χώρες έχουν πολλά να κερδίσουν συνεργαζόμενες σε περιφερειακό επίπεδο.            http://www.defence-point.gr/news/?p=108163